Longen anatomie en pathologie

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 3

Longen 

anatomie 

en pathologie

Ademhalingsstelsel

Ademhalen

• Belangrijkste functie van ademhalingsstelsel = gaswisseling
• In het bloed brengen van zuurstof en het uit het bloed werken van koolstofdioxide 
• Volwassene in rust ademt 12 tot 18 keer per minuut in en uit

Bovenste luchtwegen

Keelholte; ademhaling en voedselweg

Bij slikken wordt luchtweg door het strottenklepje afgesloten (verslikken)

Neusholte bekleed met trilhaarepitheel → maakt slijm waarin stofdeeltjes worden gevangen →  verwarmt en bevochtigd de ingeademde lucht.

Boven in de neus zit het reukslijmvlies. Hier zitten de uiteinden van de reukzenuw. 

Neusslijmvlies kan zwellen door:

Allergie, verkoudheid, poliepen

Bovenste luchtwegen

1 Voorhoofdsholte

2 Schedelholte

3 Oogkas

4 Middelste neusschelp

5 Neusholte

6 Bovenkaakholte

7 Onderste neusschelp

8 Harde gehemelte

Onderste luchtwegen

Longvliezen

Rondom de longen zitten de longvliezen

• Binnenste vlies: longvlies, is vergroeid met het longweefsel
  
• Buitenste vlies: borstvlies, is vergroeid met borstkas en het diafragma.
  

Tussen beide vliezen zit de pleuraholte, in deze holte heerst een vacuüm (daardoor zuigen de longen zich vol met lucht als de borstkas uitzet tijdens de inademing)

Inademen

• Je ademt in door delen van de borstwand actief te laten samenwerken
• Inspiratie kost dus energie in de vorm van spierarbeid 
• Doel = volume van de borstkas vergroten
• 2 manieren: afplatten van het middenrif en optillen van de ribben

Uitademen

• Komt tot stand door verkleining van de borstholte 
• Gebeurt door ademhalingsspieren te ontspannen 
• Middenrif neemt koepelvorm weer aan en ribben zakken door de zwaartekracht naar beneden
• Volume van de borstholte wordt kleiner en de elastische longen veren terug. 
• Lucht stroomt vanuit longen via luchtwegen naar buiten. 
• Het rustig uitademen kost geen energie, want je ontspant de middenrifspieren en de tussenribspieren.

Ventilatie, expiratie en inspiratie

• Om voldoende uitwisseling van zuurstof en koolstofdioxide in de longen mogelijk te maken, is ventilatie van de longen nodig. 
• Ventilatie = luchtstroom in en uit de luchtwegen 
• Doel van ventilatie = verversen van lucht in de longblaasjes
• Ventilatie komt door ademhaling. 
• Ademhaling bestaat uit: inademing (inspiratie) en uitademing (expiratie). 
  

Ademhaling

Gaswisseling

Zuurstof ademen we in

Koolstofdioxide ademen we uit

Gaswisseling (diffusie) in longblaasjes

• Alveoli: bij rustige ademhaling 70 m2 oppervlak voor diffusie, bij diepe inademing kan dat oplopen tot 100 m2.
• De gassen passeren 2 celmembranen: epitheelcel van longblaasje en endotheelcel van haarvat
• Samen zijn die maar 0,001 millimeter dik
• Rode bloedcellen in haarvaten rond longblaasjes kunnen daardoor heel snel zuurstof aan zich binden. 
• Bloed met opgenomen zuurstof stroomt direct verder in de richting van het hart 
• Volgende portie zuurstofarm bloed komt bij de longblaasjes terecht 

Het ademcentrum

• In hersenstam
• Groep samenwerkende zenuwcellen die het ademcentrum vormen
• Reguleert de diepte en de frequentie van de ademhaling door remming of activering van de ademhalingsspieren
• Ademcentrum moet geïnformeerd worden over de ventilatiebehoefte 
• Gebeurt via zintuigcellen in de wand van de halsslagaders en van de aorta. 
• Zogenoemde chemoreceptoren: zintuigcellen die gevoelig zijn voor chemische veranderingen in het bloed. Ze geven hun informatie door aan het ademcentrum.

Kortademigheid

Bij kortademigheid is het van belang in kaart te brengen wat de oorzaak is....anamnese

• Bij inspanning
• In rust

Bij inspanning

• Hartproblemen -> Longoedeem, DC links 
• Vaatproblemen -> Embolieën
• Longziekten -> Astma
• Slechte conditie
• Stofwisselings ziekten -> DM

In rust

• Hartfalen -> bij platliggen
• Hartinfarct
• Lucht weg infectie (LWI)
• Hartritmestoornissen 
• Medicatie niet of te laat ingenomen

Astma

Astma is een chronische ontsteking van je onderste luchtwegen.

De luchtpijptakken zijn continu ontstoken:

Het slijmvlies in je luchtpijptakken zwelt op en blokkeert de doorstroming van lucht.

Dat veroorzaakt aanvallen van kortademigheid, piepende ademhaling en hoesten.

Niet-allergisch astma, bijv.:

• inspanning, bijv. bij sport (inspanningsastma)
• rook
• koude lucht
• luchtvervuiling.

Allergisch astma voor bijv.:

• Huisstofmijt
• Huidschilfers van dieren
• Pollen (hooikoorts).

Behandeling

triggers vermijden

Medicatie:

ontstekingsremmers (prednisolon)

Inhalaties, luchtwegverwijderaars (salbutamol) bij aanval

Inhalaties onderhoudsdosering (pulmicort

COPD

 Obstructive Pulmonary Disease

(chronisch obstructieve longziekte)

Door beschadiging van de bronchiën wordt de ademhaling blijvend moeilijker

2 ziektebeelden

Chronische bronchitis: door continue ontsteking van de  grotere luchtwegen worden de luchtwegen dunner/smaller.

Er is veel slijmvorming waardoor het ademhalen nog moeilijker wordt.

Longemfyseem: Longblaasjes gaan kapot hierdoor neemt de elastisiteit van de longen af. Er ontstaat verminderde O2 uitwisseling doordat de longblaasjes stuk zijn

Verschijnselen

• Piepende ademhaling
• Benauwdheid
• Snelle ademhaling
• Hoesten (slijm)
• Vermoeidheid
• 
  

Oorzaken

• Roken / slechte luchtkwaliteit
• Hypertensie
• DM
• Kanker
• Atherosclerose

Behandeling

• Stoppen met roken
• FT ademhalingstechnieken/conditie
• Medicatie: ontstekingsremmers, antibiotica, luchtwegverwijders
• Inzicht creëren in belasting/belastbaarheid