Samenstellingen les 1 (31/05)

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Welkom!

Ga rustig op je plek zitten en leg je boek en leesboek op tafel

Samenstellingen 

Wat gaan we doen vandaag?

- Verkennen

- Theorie

- Werken aan de opdracht 

Aan het einde van de les heb je de spellingsregels geleerd hoe je samengestelde woorden juist spelt.

Verkennen

Opdracht 1 op bladzijde 116 

Theorie 

Samenstellingen 

Samenstellingen 

Aaneenschrijven:

• woorden met één klemtoon -> feestbeest 
• Samenstellingen met zelfstandig naamwoorden of andere woordsoorten ->
  lichtgeel, loodzwaar 
• samengestelde werkwoorden en samenstellingen die afgeleid zijn van werkwoorden -> afmaken, lesgegeven 
• bijwoorden er, hier, daar en waar vormen vaak een samenstelling -> eraf, hierheen, daarvandaan, waarnaartoe
• Engelse leenwoorden schrijf je met andere Engelse of Nederlandse woorden vast -> flatscreen, sportoutfit
• Eigennaam -> TikTokdansje 

Samenstellingen

Spaties:

• Als in een eigennaam al een spatie staat, dan blijft deze behouden
• Soms ligt het aan de betekenis 

• Anne Frankhuis, Red Bullverslaving, Dode Zeezout 
  
  
• Wat een fantastisch uitzicht!
• Het schip verdween langzaam uit zicht. 
• Weet je wie er meedoen vanavond?
• Ik vraag me af wat ze ermee doen. 

Samenstellingen 

Tussen -s:

• Als je een -s hoort 
• Soms hoor je de -s niet bij het eerste deel, vervang deze dan om te controleren

• Koningsdag, buitenshuis
• Dorpsstraat -> dorpshuis 
• Levensstijl -> levensgevaarlijk 

Samenstellingen

Tussen -en:

• Als het linkerdeel een zelfstandig naamwoord is met meervoud op -en

• Boekenweek, krantenbezorger, sterrenstelsel 

Tussen -er: 

• Je schrijf de tussen -er meestal bij woorden die in het meervoud eindigen op -eren 

• eierdop, kinderfiets 

Samenstellingen  

Tussen -e:

• Je schrijft een tussen -e als het linkerdeel van de samenstelling bij:
• een meervoud heeft op -s -> aspergesoep 
• een meervoud heeft dat zowel -s als op -(e)n kan eindigen -> keuzestress 
• geen meervoud heeft -> roggebrood 
• uniek is, er bestaat er maar één van -> zonneschijn 
• een bijvoeglijk naamwoord versterkt -> apetrots 

Werken aan de opdracht

Wat? Maak opdracht 2, 3, 5, 6 en 7 op bladzijde 116-117

Hoe? Zelfstandig en stil
Tijd? Tot het einde van de les (het is huiswerk voor 14/06)
Vragen? Steek je hand op en ik kom bij je langs
Klaar? Lees verder in je leesboek of maak ander huiswerk

Huiswerk

Voor 14 juni 2024 moet opdracht 2, 3, 5, 6 en 7 op bladzijde 116-117 af zijn.

Schrijf dit op in je plenda!