H1 Taalverzorging persoonsvorm vt/tt TH2

Blz. 32-33 H1 Persoonsvorm

Simpele regels die je wél moet toepassen...

Het belangrijkste is de vraag: 

1. Is het werkwoord dat jij moet vervoegen een persoonsvorm ja of nee?

Hoe vind je de persoonsvorm?

Tijdproef

Getalproef

Vraagproef (behalve als de zin al vragend is)

De persoonsvorm vervoegen

Voeg voor de tt 

niets/-t/ -en toe aan de stam van het werkwoord.

Ik werk, jij/hij/u/zij/het werkt, wij/jullie/zij werken

IN de vt: te(n) of de(n)

Een persoonsvorm

1. Herken je doordat de vorm zich aanpast aan het onderwerp:

Ik koop een appel. Jij koopt een appel. Wij kopen een appel.

2. Herken je doordat het de tijd aangeeft.

Ik koop een appel. Ik kocht een appel. Ik heb een appel gekocht.

Wat is de persoonsvorm in de zin:
Hij heeft me een glimlach gegeven?

De getrainde jongen liep sneller dan gedacht.

Het fietsen naar zijn oma vindt hij het leukste wat er is.

Persoonsvorm

Heeft

liep

vindt, is

Geen persoonsvorm

gegeven

getrainde/gedacht

fietsen

Ik heb een ijsje gekocht.

Wat is de persoonsvorm? Heb/had (tijdproef)

Er staat nog een werkwoord in de zin. Dat is geen persoonsvorm. 

Dat is het voltooid deelwoord. 

Onvoltooid deelwoord

 Lopend ging ik naar de ijssalon.

Infinitief= hele werkwoord

Ik heb zin om een ijsje te kopen.

Gebiedende wijs

Koop eens een lekker ijsje voor me!

Het voltooid deelwoord gebruikt als bijvoeglijk naamwoord

Ik eet mijn zojuist gekochte ijsje op.

1. Staat altijd voor het zelfstandig naamwoord.

Voorbeeldzinnen 

Het huis is verbouwd. —> het verbouwde huis

Het boek is gelezen. —> het gelezen boek

Het proefwerk is gemaakt. —> het gemaakte proefwerk

Belangrijkte blijft dus:

Is het werkwoord dat jij ziet de persoonsvorm of niet.

Zo ja zie volgende slide

Zo niet is er dus sprake van :

voltooid/onvoltooid deelwoord

gebiedende wijs

voltooid deelwoord als bijvoeglijk naamwoord gebruikt of 

het hele werkwoord (infinitief)

Vergelijk: met ww verloten

Ik verlootte de kaartjes. (pv vt)

Ik heb de kaartjes verloten.(infinitief)

Ik heb de verlote kaartjes gewonnen. (bnw)

Verloot jij die kaartjes eens. (geb. wijs)

Vergelijk: met ww worden

Word eens wat vrolijker (geb. wijs)

Wordt je zus gebeld (pv, 3 persoon enkelvoud, tt)

Werd je zus gebeld (pv, vt)

Word je hier blij van? (pv, 2e persoon ev., tt in vragende zin)

Jij wordt hier blij van.(pv, 2e persoon ev, tt,)

Engelse woorden:racen

Vervoegen zoals je dat in het Nederlands doet.

Ik race

Hij racet (niet ract)

Wij racete (verleden tijd)

Wij hebben geracet

Veel werkwoorden in een zin?

Eerst de persoonsvorm bepalen.

Oefenen

Jan is verbaast/verbaasd dat zijn moeder het verwachte/verwachtte pakketje, dat de postbode net heeft bezorgt/bezorgd niet betaalt/betaald.

Daar gaan we weer

Zoek de persoonsvormen: 

Is/heeft/betaalt

Je houdt dan over: verbaasd (volt.dw), verwachte (bnw) en bezorgd (voltdw).

Extra oefenen?

https://www.cambiumned.nl/oefenen/spelling/werkwoordspelling/