GYM 5 - vrijdag 28-8 (intro betogen)

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Vandaag:

1. Waarom is Nederlands nuttig?
2. Programma
3. Herhalen stof lj 4
4. De kunst van het betogen
5. Aan de slag!
6. Huiswerk en TaalVout

Waarom is het vak Nederlands nuttig?

Onder andere hierom dus....

En nu weer even serieus.

Het komende jaar:

Letterkunde: literatuurgeschiedenis, 4 boekverslagen:​ 

Dossier 3 (Verlichting & romantiek)​ --> Laagland hf. 14 & 15

Dossier 12 (cabaret)​ 

Dossier 11 (poëzie)​ 

Dossier 9  

(Dossier 10 (Boek/film)​: als het goed is al ingeleverd in klas 4!) 

​

Module: vergelijkbaar met klas 4, schrijf- of spreekopdracht: betoog en beschouwing, debat en gedocumenteerd schrijven.

Tot aan de herfstvakantie: BETOOG.

Jaarprogramma

Komt in SOM!

Lesdoel

Aan het eind van de les:

- Herken je leesstrategieën en tekstdoelen.

- Ken je de geschiedenis van betogen.

- Ken én herken je soorten argumenten en redeneringen.

Basisregels Lessonup

1. Je gebruikt je eigen naam.
2. Bij klassikale uitleg luister je en lees je mee op het scherm.

Welke leesstrategieën
zijn er?

Leesstrategieën

 Oriënterend lezen (onderwerp vaststellen, snel bepalen of iets bruikbaar is)​

 Globaal lezen (deelonderwerpen vaststellen)​

 Intensief lezen (de tekst goed begrijpen, hoofdzaken vinden)​

 Zoekend lezen (bruikbare informatie vinden)​

 Kritisch lezen (betrouwbaarheid beoordelen)​

 Studerend lezen (inhoud onthouden)

Welke tekstdoelen
zijn er?

Tekstdoelen

Informeren --> Uiteenzetting: hoofdgedachte is ..................

Overtuigen --> Betoog: hoofdgedachte is .................

Opiniëren --> Beschouwing: hoofdgedachte is .....................

een constatering: "Het lerarentekort is de afgelopen jaren steeds groter geworden."

een standpunt: "Alle leraren moeten salarisverhoging krijgen."

een vraag: "Wat is de beste oplossing voor het lerarentekort?"

Tekstdoelen

Activeren --> Lezer aanzetten om iets te gaan doen: reclame, oproep.

Amuseren --> Vermaken.

Betogen

Retorica: de kunst van het overtuigen

• Ontstond in ±500 v.Chr. in Syracuse.
  
• Onderdrukte bevolking
  
• Terugclaimen van eigendommen: “inzichtelijk maken waarom ze er recht op hebben”
  
• “Rechtbank”
  
• Sofisten: docenten in welsprekendheid
  

        Slechte naam

Plato (427-347 v.Chr.)

• “absolute hogere waarheid”
  
• Retorica is geen kunst, maar een trucje:
  “Redenaars zijn vleiers van de domme massa”. 

Aristoteles (384-322 v.Chr.) 

• Onvrede willekeurige manier om tot ‘de waarheid’ te komen.
• Gaf de retorica wetenschappelijke basis.

- Syllogismen: vaste redeneervormen

- Driedeling: logos (argumentatieleer, om te overtuigen), ethos (karakter/imago spreker, om te behagen), pathos (emoties opgewekt bij de luisteraar, om te emotioneren).

2e eeuw v.Chr.: zwaartepunt van Griekenland naar Rome

Hoogtepunt: Cicero (106-43 v.Chr.)

“De Oratore”

“De Inventione”

Indeling van de klassieke rede

Stijldeugden (correct/helder/gepast/verfraaiing)

Argumenten & argumenttypen & soorten redeneringen

Standpunt en argument:

Mevrouw Koonings moet de volgende nieuwe rector worden omdat ik vermoed dat ze de juiste kennis daarvoor heeft.

Want-dus-proef

• Mevrouw Koonings moet de nieuwe rector worden want ik vermoed dat ze politieke kennis heeft.

• Ze heeft politieke kennis dus mevrouw Koonings moet de nieuwe rector worden.

Argumenttypen

- Feiten 

- Normen & waarden 

- Vermoedens 

- Onderzoek of wetenschap 

- Geloof of overtuiging 

- Gezag of autoriteit 

- Nut 

Skiën moet verboden worden want het is verschrikkelijk dat er zoveel bomen worden gekapt.

Ik ben al 28 jaar; ik begin oud te worden.

Mevrouw Koonings moet de volgende nieuwe rector worden omdat ik vermoed dat ze de juiste kennis daarvoor heeft. 

Jongeren moeten stoppen met drinken want uit onderzoek blijkt dat dit slecht voor ze is. 

Ik vind dat iedereen naar de kerk moet gaan want de bijbel schrijft dit zo voor.

In de ANWB-campinggids staat dat dit de mooiste camping is dus daarom gaan we er naartoe.

We moeten iedere week een toets afnemen want dan kunnen we de leerlingen het beste in de gaten houden.

Wat is het standpunt?
Ik eet geen biefstuk; het is zielig voor de koeien.

Geef een voorbeeld van een argument gebaseerd op gezag.

Aan de slag!

Lees par. 1.2 - Theorie: argumentatie

Maak opdracht 1 (blz. 9)

Klaar?

Lees 1.2.2 - 'Soorten redeneringen' en maak opdracht 2.

Bespreken opdracht 1

Par. 1.2 - Theorie: argumentatie

• Lees de zin voor.
• Noem het standpunt.
• Noem het argument en geef aan welk type argument het is. 

Aan de slag!

Lees 1.2.2 & 1.2.3 maak opdracht 2 & 3.

Van welk soort redenering is hier sprake?
Pieter gaat bij de Hell's Angels. Hij zal wel een crimineel zijn.

Van welk soort redenering is hier sprake?

Profvoetballer worden vraagt veel van je. Elke dag trainen en geen feestjes. Van de andere kant kun je wel van je hobby je beroep maken en je verdient veel geld. Ik begrijp wel dat mensen profvoetballer willen worden.

Lesdoel

Aan het eind van de les:

- Herken je leesstrategieën en tekstdoelen.

- Ken je de geschiedenis van betogen.

- Ken én herken je soorten argumenten en redeneringen.

Huiswerk en TaalVout

• Huiswerk ma 31-8: 
  

- Opdracht 2 & 3 blz. 9-11

- Extra opdracht:

Zoek twee social mediaberichten van politici die drogredenen gebruiken (mag binnen- en buitenland!)