3 vmbo k/pm thema 3.4 Erfelijkheid: kruisingen

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo k, g
• Leerjaar 3

11.4 Kruisingen

thema 11 Erfelijkheid

herhalen vorige les

genenparen:

- genenparen

- homozygoot/heterozygoot

- dominant/recessief

Homozygoot

Hetzelfde

de 2 genen voor één erfelijke eigenschap zijn hetzlefde

Heterozygoot

Verschillend

de 2 genen voor één erfelijke eigenshap zijn verschillend

Dominant of recessief

Het gen wat bij een heterozygoot genotype tot uiting komt is dominant

Dominant gen = Bruin haar: hoofdletter

Recessief gen = Blond haar: kleine letter

Welke haarkleur heeft deze persoon?

DUS

Als er een dominant gen aanwezig is komt die tot uiting in het fenotype (uiterlijk)

Hoe noteren we dit?

Homozygoot dominant: AA

Homozygoot recessief: aa

Heterozygoot: Aa

Er zijn dus altijd 3 mogelijkheden

Homozygoot         Heterozygoot          Homozygoot

  

Bruine ogen            Bruine ogen            Blauwe ogen

A         A                   A          a                     a          a

Genen

herhaling theorie - kruisingen

kruising: twee individuen die samen nakomelingen krijgen

wordt vaak gedaan door fokkers om zo nakomelingen te krijgen met goede eigenschappen

kruisingen kan je weergeven in een kruisingsschema

oefening - kruisingen

vachtkleur bij de Labrador:

- zwarte vacht is dominant (A)

- gele vacht is recessief (a)

oefening - kruisingen

Een zwartharig vrouwtje, dat homozygoot is voor de haarkleur paart met een geelharig mannetje.

oefening - kruisingen

stap 1: Bedenk wat de genotypen en fenotypen van de ouders zijn 

oefening - kruisingen 

mannetje:

- fenotype: geelharig

- genotype: aa (want geelharig is recessief)

vrouwtje: 

- fenotype: zwartharig

- genotype: AA (want homozygoot dominant)

oefening - kruisingen

stap 2 (geslachtscellen): bedenk welke genen in de geslachtscellen van beide ouders kunnen voorkomen

oefening - kruisingen

In de geslachtscellen komen de genen enkelvoudig voor (dus niet in paren).

mannetje: elke zaadcel bevat a

vrouwtje: elke eicel bevat A

oefening - kruisingen

stap 3: stel vast welk genotype en fenotype de nakomelingen kunnen hebben (F1)

oefening - kruisingen