5.2 Voelen, ruiken en proeven

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 1

      5.2 Voelen, ruiken en proeven

Programma

• Voorkennis activeren
• Leerdoelen
  
• Uitleg 5.2
• Keuze: Extra uitleg / huiswerk maken
• Afsluiter

Zintuigen en impulsen

• In de zintuigen liggen zintuigcellen.
• Als deze prikkels opvangen, ontstaan er impulsen (seintjes / elektrische signalen) 
• De zintuigcellen zijn aangesloten op de zenuwen 
• Deze zenuwen leiden de impulsen naar de hersenen

Orgaan dat reageert op een invloed uit de omgeving

Invloed uit de omgeving

Liggen in een zintuig

Elektrische signalen

Leiden impulsen naar de hersenen

Zintuig

Prikkel

Zintuigcellen

Impulsen

Zenuwen

Een vlieg loopt over je wang

In de winter krijg je koude handen op de fiets

Je staat onder de warme douche

Je voelt dat je schoenen knellen

Tast zintuig

Koudezintuig

warmte zintuigen

Druk zintuigen

Leerdoelen

Aan het einde van de les kun je...

• ...de bouw en functies van de huid beschrijven
• ...benoemen hoe je ruikt 
• ...benoemen hoe je proeft 

De huid 

Opperhuid

Bestaat uit twee delen:

1. Hoornlaag: Dode cellen
2. Kiemlaag: Levende cellen

Functies hoornlaag: 

• Bescherming tegen beschadiging
• Uitdroging 
• Ziekteverwekkers

^{De lederhuid}

In de lederhuid liggen:

• De vier huidzintuigen
• Haarzakjes --> hieruit groeit een haar. 
• Talgklieren --> maken talg 
• Talg = een vettige stof die de hoornlaag en haren soepel houdt
• Bloedvaten
  
• Zweetklieren 

Huidzintuigen

• Warmte (als iets warmer is dan je huid)
• Kou (als iets kouder is dan je huid)
• Druk (als er op je huid wordt gedrukt)
• Tast (lichte aanraking)

Pijn (niet alleen in huid, ook dieper gelegen organen)

Onderhuids bindweefsel

• In het onderhuids bindweefsel lopen zenuwen en bloedvaatjes. 

• In het onderhuids bindweefsel is vet opgeslagen. Vet isoleert tegen de kou en tegen stoten.

Brandwonden

• Een brandwond is een beschadiging van de huid veroorzaakt door: warmte, een chemische stof of elektriciteit. 
• Niet alle brandwonden zijn even erg. Bij de ergste brandwonden zijn de pijnpunten en de kiemlaag beschadigd. 
• Op de beschadigde plek kan je geen pijn meer voelen. 
• De beschadigde plek kan niet meer herstellen.

Brandwonden

1e graads: huid is rood

2e graads: opperhuid + delen lederhuid aangetast: Blaren!

3e graads: opperhuid en lederhuid compleet verwoest.

Ruiken

• Met het reukzintuig in je neus kun je ruiken.
• Het reukzintuig zit boven de neusholte. 

Proeven

• Prikkel: smaak
  
• Zintuig: smaakzintuig
• Organen: neus en tong
• Waarneming: proeven

 Smaakknopjes

= plek aan de zijkanten van de groefjes van een tong waarin de smaakzintuigcellen liggen

schooltv.nl

Zelfstandig aan de slag

• Lees basisstof 6 goed door en/of kijk het instructiefilmpje
• Maak opdracht 1 t/m 7/8 (+8/+9)

• Kijk de opdrachten na met het antwoordboek
• Oefen de Flitskaarten en check de leerdoelen met de Test Jezelf

Klaar? 

• Lees de Samenhang maken

Afsluiting

www.onderwijsvanmorgen.nl