Mobiliteit

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 1

Mobiliteit

Leerdoelen

Aan het einde van het eerste deel van de les;

Kan je benoemen wat het belang is van ergonomisch werken

Kan je de mobiliteitsklassen benoemen 

Ben je op de hoogte van verschillende hulpmiddelen

 

Wat is volgens jou mobiliteit?

Mobiliteit zegt iets over de bewegelijkheid van iemand. Dus hoe kan iemand lopen, zitten of bewegen.

De beperkingen van de bewoners hebben 

invloed op de lichamelijke belasting 

van jou als zorgverlener.

Hoeveel procent van de zorgverleners heeft lichamelijke klachten?

1. 15%
2. 25%
3. 40%
4. 60%

Hoe kun je lichamelijke klachten bij jezelf voorkomen?

Ergonomisch werken

Ergonomisch werken wil zeggen dat je zorgt dat je geen lichamelijke en geestelijke klachten oploopt door je werk.

• Lichaamshouding
• Hulpmiddelen --> tillift, glijzijl, draaischijf 
• Materialen in hoogte verstelbaar --> bureaustoel

Richtlijnen

Praktijkrichtlijn Fysieke belasting;

Indeling in mobiliteitsklassen;

Transferprotocol

Praktijkrichtlijn fysieke belasting

* maximaal 23 kg tillen

* maximaal 15 kg per hand duwen/trekken, twee handen 25 kg

* maximaal 5 kg bij trekken vanuit de vingers

Juiste werkhouding

Let op juiste houding bij het aan- en uittrekken van steunkousen

Welk hulpmiddel gebruik jij voor het aantrekken van steunkousen?

1. easy slide
2. doff 'n donner
3. rubberen handschoenen
4. niets

Juiste werkhouding

Let op de juiste houding tijdens het verschonen of helpen van een zorgvrager op bed

De cliënt heeft een hoog-laag bed. Je gaat haar samen met je veel langere collega verzorgen. Op welke hoogte staat het bed?

1. Op hoogte van de langste
2. Op hoogte van de kleinste
3. Ergens er tussen in
4. We passen de bedhoogte niet aan

door je knieën, rechte rug

zo dicht mogelijk bij jezelf houden

draai met je voeten 

Mobiliteitsklassen

Mobiliteitsklasse A,B en C

A               A = vrijwel zelfstandig in mobiliteit

                  B= Vrij zelfstandig maar hulp bij transfers en ADL;                                geven van aanwijzingen of richting bij opstaan. Kleine                      hulpmiddelen als papegaai of draaischijf

                  C= Kunnen niet zelfstandig opstaan, meestal rolstoel-                      gebonden, enige rompbalans, steunen op 1 been

Mobiliteitsklasse D en E

D= vrij passief in mobiliteit, 

onvoldoende rompbalans, 

geen steun op 1 

of beide benen. 

E= vrijwel volledig passief, bijna volledig bedlegerig, neiging tot stijfheid en contracturen

Transferprotocol

Onderdeel van het zorgdossier

Geeft precies aan hoe de transfers moeten verlopen

Regelmatige herziening noodzakelijk

Kijk eens in het dossier

Welke hulpmiddelen
gebruik al?

Casus
Meneer Jansen woont al een aantal jaren in een verpleeghuis. Meneer kan niet meer lopen en heeft geen sta-functie meer. Meneer is rolstoelafhankelijk.
Welk hulpmiddel gebruik je om meneer uit bed te halen?

1. Een draaischijf
2. Een actieve tillift
3. Een passieve tillift
4. Geen van de drie

Dilemma; de cliënt wil niet dat je een passieve tillift gebruikt. Hij vind dit eng en met een beetje duw en trekwerk van jou kant gaat de transfer volgens hem nog prima. Gebruik je de tillift?

1. ja
2. nee

De tillift

twee soorten liften:

• de actieve lift  
• de passieve lift

Hoe maak je de juiste keuze? 

Als een zorgvrager zich niet meer kan verplaatsen, wordt er een tillift gebruikt.

Er zijn twee soorten liften:

de actieve lift

de passieve lift

Om een keuze te maken tussen een actieve- of passieve lift, moet je weten wat een zorgvrager nog zelf kan. 

Maak: zorgpad Mobiliteit (VIG)

weektaak persoonlijke verzorging en ADL (HZW)

Aan de slag

• VIG: zorgpad mobiliteit                                                                           Lees de leerdoelen en kies er drie uit waar jij meer over wil   weten 
• HZW: weektaak voor persoonlijke verzorging en ADL

Door welke oorzaken kunnen ouderen vallen?

Vallen door:

• verminderd evenwichtsgevoel
• afnemende spierkracht
• slechter zicht
• andere manier/ houding van lopen
• ziekte
• niet gebruiken van hulpmiddelen
• slechte verlichting
• hindernissen (deurmat, drempels etc)
• uitglijden
• medicijnen of genotsmiddelen
• duizeligheid

Een zorgvrager loopt met rollator, waar let je op?

De positie waarbij het bed van de zorgvrager aan het hoofdeinde licht naar boven wordt gezet, zodat het voeteneinde lager komt te liggen dan het hoofdeinde, heet:

1. Trendelenburgpositie
2. Anti-trendelenburgpositie

Wat is het verschil tussen actief en passief bewegen?

Verminderde mobiliteit; welke aandoening denk je aan?

Je gaat lopen met een zorgvrager met Parkinson. Wat kun je verwachten?

Kenmerken van zorgvrager met parkinson bij lopen

stijfheid van armen en benen (rigiditeit)

trillen van armen en benen

traagheid

gemakkelijk vallen (houdingsinstabiliteit)

moeite met opstaan (terugvallen in de stoel)

moeite met omdraaien tijdens het lopen

verminderd optillen van de benen bij lopen en daardoor een sloffende gang

lopen met kleine pasjes

voorovergebogen houding met doorgezakte knieën

moeite met starten en stoppen van een beweging

Rol verzorgende

Vooraf uitleg geven

Korte duidelijke instructies

Eventueel houdingscorrectie

Goed schoeisel

Geen obstakels

Deuntje te neuriën of in zijn hoofd een liedje te zingen

Ondersteunen aan de sterkste kant zo nodig

Jouw arm door die hem van steken zo nodig

Een ergotherapeut is er alleen voor de cliënt, niet voor de medewerkers

1. Waar
2. Niet waar

Evaluatie