17.3 Het maken van nieuwe polypeptide ketens

• Biologie / Verzorging
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 6

Dit blokuur: Les 3

Begrippen

17.3 klassikale uitleg transcriptie (of Lesson-Up 17.3)

Zelf werken

17.3 Klassikale uitleg translatie

Welk enzym verbreekt de waterstofbruggen tussen de complementaire basen?

1. Helicase
2. Primase
3. DNA-polymerase III
4. Ligase

Door wat wordt DNA gekopieerd?

1. Primase
2. DNA polymerase I
3. Ligase
4. DNA polymerase III

Zet de enzymen betrokken bij replicatie in de juiste tijdsvolgorde in je schrift.

DNA-polymerase 1

DNA-polymerase 3

Helicase

Primase

Ligase

Bij DNA-replicatie wordt 1 streng continu gerepliceerd, de andere in fragmenten. Waardoor kunnen ze niet beide continu worden gerepliceerd?

1. Doordat DNA-polymerase alleen aan de 3' kant van de nieuwe streng kan bouwen
2. Doordat DNA-polymerase alleen aan de 5' kant van de nieuwe streng kan bouwen
3. Doordat helicase alleen van 3' naar 5' gaat
4. Doordat helicase alleen van 5' naar 3' gaat

PCR (Polymerase Chain Reaction)

PCR is een techniek om in een laboratorium DNA te repliceren.

3 stappen:

Denaturatie: Despiraliseren en splitsen DNA-strengen voor hoge temperatuur

Hybridisatie: Binden DNA-primers bij lagere temperatuur

Elongatie: Verlengen DNA-ketens

30-40x achter elkaar!

PCR

Belangrijke stappen in PCR zijn:

- Denaturatie

- Hybridisatie 

- Elongatie 

 30-40x

Leg uit wat de verschillen zijn tussen DNA-replicatie in vivo (in de cel) en in vitro (PCR)

17.3 het maken van nieuwe polypeptides

Leerdoelen:

- Je weet hoe een cel informatie uit het DNA omzet naar eiwitten.

- Je kunt uitleggen wat transcriptie en translatie is.

- Je kunt de verschillen tussen de drie soorten RNA beschrijven en toepassen.

Transcriptie en translatie

Zelf werken

Lezen maken nakijken t/m 17.3

Heb je het begrepen? Leg met behulp van je boek/binas uit waardoor je met behulp van een aminozuurvolgorde niet de exacte nucleotidenvolgorde af kunt leiden.

Zelfreflectie

Snapte je het goed?

Ga dan door naar de checkvragen

Vind je het nog lastig?

Kijk dan de volgende 2 filmpjes (volgende dia's)

Filmpje 1: transcriptie in detail (vwo) (7 min)

Filmpje 2: translatie proces (7 min)

Transcriptie en translatie vinden plaats in...

1. beide in de celkern
2. beide in het cytoplasma
3. transcriptie in celkern translatie in cytoplasma
4. translatie in celkern transcriptie in cytoplasma

In welke richting wordt de RNA streng gesynthetiseerd bij transcriptie?

1. 3' -> 5' richting
2. 5' -> 3'richting

Met welk enzym begint transcriptie?

1. RNA polymerase
2. transcriptiefactoren
3. spliceosomen
4. DNA polymerase

Kan RNA polymerase starten met transcriptie zonder een primer?

1. Dat is afhankelijk van het gen
2. Ja, zeker wel
3. Nee, zeker niet
4. RNA polymerase maakt geen RNA

Wat gebeurt er bij de translatie?

1. Een nieuw DNA molecuul wordt gevormd
2. Vet-moleculen worden gevormd
3. Een eiwit-molecuul wordt gevormd
4. Een mRNA molecuul wordt gevormd

Wat gebeurt er met de door translatie ontstane polypeptideketen?

1. Die wordt via Golgi systeem getransporteerd naar het ER en daar verpakt.
2. Die wordt via het cytoplasma getransporteerd naar Golgi systeem en daar afgemaakt tot eiwit.
3. Die wordt via het cytoplasma getransporteerd naar het ER en daar verpakt.
4. Die wordt via ER getransporteerd naar Golgi systeem en daar afgemaakt tot eiwit.

Wat is Transcriptie (= Transcription?)

1. Het verdubbelen van DNA
2. Het maken van een RNA kopie van DNA
3. Het maken van een DNA kopie van RNA
4. Het verdubbelen van RNA

5) Een onderzoeker maakt synthetisch mRNA dat alleen bestaat uit U en C.
Dit mRNA gebruikt hij voor translatie om een polypeptide te maken. 
Uit welke aminozuren zal dit polypeptide bestaan?

Leg met behulp van je boek/binas uit waardoor je met behulp van een aminozuurvolgorde niet de exacte nucleotidenvolgorde af kunt leiden.

IT: Verklaar waardoor bij bacteriën transcriptie en translatie van hetzelfde RNA-molecuul tegelijkertijd plaats kunnen vinden

Wat is het codewoord?
'3 ACC CTT CTC TTC CTT TTG CTG ATC '5
Hint: Gebruik de 1 lettercodes