Par 1 Stroomkringen

• Natuurkunde / Scheikunde
• Middelbare school
• vmbo
• Leerjaar 1

3 vmbo

Hoofdstuk:

Elektriciteit

Paragraaf:

1. Stroomkringen

Elektriciteit

Titel

Lesdoel;	Begrippen;
Ik kan diverse spanningsbronnen noemen. Ik weet wat er bedoeld wordt met de capaciteit van een batterij. Ik kan een gesloten stroomkring tekenen. Ik weet hoe ik een serie en een parallelschakeling kan herkennen. Ik weet hoe ik een spanningsmeter en een stroommeter moet schakelen.	- spanningsbron - capaciteit - stroomkring - gesloten stroomkring - spanning - stroomsterkte - serieschakeling - parallelschakeling

Elektrische stroom

Alle elektrische apparaten om je heen hebben energie nodig om te werken, deze komt van een spanningsbron.

Apparaten die je overal mee naar toe wilt nemen, werken op een batterij of accu.

Batterijen leveren een veel latere spanning, ze raken snel leeg. 

Op batterijen staat altijd de capaciteit, dit is hoeveel stroom een batterij in één uur kan leveren.

Tussen de plus en de min van de spanningsbron staat spanning. Die zorgt ervoor dat er een stroom door de draden en de lamp gaat. De stroom gaat van plus naar min.

Als de spanning groter is, is de stroomsterkte ook groter.

Het lampje zet elektrische energie om in warmte en licht.

Schakelschema tekenen

Als je een stroomkring wilt tekenen, is het handig om een schakelschema te maken.

Dat is overzichtelijk, de symbolen voor elk onderdeel vind je in de BINAS.

Hiernaast zie je enkele veel gebruikte symbolen.

Gebruik voor het tekenen van een schema altijd een potlood en een liniaal/geodriehoek.

Hierboven zie je hoe je van een schakeling een schakelschema maakt.

Serieschakeling

Hiernaast zie je een schakeling van een batterij en 3 lampjes, daarboven is het schakelschema getekend.

Deze schakeling is een serieschakeling, de lampjes en de batterij zitten in één stroomkring. De stroom gaat van de batterij via de lampjes terug naar de batterij.

Als je één lampje losdraait, is de stroomkring verbroken, de andere lampjes gaan dan ook uit.

Parallelschakeling

Hiernaast zie je een schakeling van een batterij en 3 lampjes, rechts daarvan is het schakelschema getekend.

Deze schakeling is een parallelschakeling, de lampjes en de batterij zitten in aparte stroomkringen. De stroom gaat van de batterij via één lampjes terug naar de batterij. Er zijn 3 stroomkringen.

Als je één lampje losdraait, blijven de andere lampjes branden.

Stroomsterkte en spanning meten

De spanningsmeter meet de spanning over een onderdeel in de stroomkring. De spanningsmeter is parallel over het lampje aangesloten.

Spanning (U) meet je in volt (V).

De stroommeter meet de stroomsterkte door een lampje. De stroommeter is serie met het lampje aangesloten.

Stroomsterkte (I) meet je in ampere (A).

serieschakeling

• Alle lampen zitten in een stroomkring.
• Alle lampen gaan tegelijk aan en uit.

Elke lamp krijgt een deel van de spanning.

Elke lamp heeft dezelfde stroomsterkte.

parallelschakeling

• Elke lamp heeft een eigen stroomkring.
• Elke lamp kan apart aan en uit.

Elke lamp krijgt dezelfde spanning.

Elke lamp krijgt een deel van de stroomsterkte.

12 V

3 A

4V

3A

4V

3A

4V

3A

12 V

3 A

12 V    1A 

12 V    1A

12 V    1A

In plaats van een spanning- en stroommeter kun je ook een multimeter gebruiken.

Een multimeter moet je op de juiste stand draaien voor je kunt meten. 

Veel meters zijn digitaal. Ze hebben geen wijzers, maar tonen de meting direct als een getal op een scherm.

Zo'n meter is makkelijker af te lezen.

Even checken

Je meet in een apparaat 20 V.
Wat heb je gemeten?

1. Spanning
2. Stroomsterkte
3. Energie
4. Vermogen

De eenheid van spanning is?

1. Volt
2. Ampere
3. Watt

Schrijf 1 spanningsbron op.

Wat voor soort schakeling is hiernaast getekend?

1. serieschakeling
2. parallelschakeling
3. een combinatie

Wat voor soort schakeling is hiernaast getekend?

1. serieschakeling
2. parallelschakeling
3. een combinatie

Extra uitleg

In de volgende filmpje kan je nog extra uitleg vinden.

De volgende les:

De volgende les gaan we:

Practicum "elektriciteit"

De volgende week doen we;

Par 2 "Weerstand"