hoofdstuk 9

• Economie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 6

hoofdstuk 9

Vragen 

hoofdstuk 7 en 8?

Jong geleerd, oud gedaan

Sparen en lenen

Kopen of huren?

De oudedagsvoorziening

Ruilen over de tijd

Ruilen over de tijd betekent consumptie nu vervangen door consumptie in de toekomst (of andersom).

Wat is de prijs van tijd?

Voorraad- of stroomgrootheid

Human Capital, fysiek kapitaal, sociaal kapitaal

fysiek kapitaal = machines en gebouwen waarover bedrijven beschikken om te produceren

human capital = het personeel van een bedrijf

sociaal kapitaal = het sociale netwerk waarover iemand beschikt en dat hem kan helpen om beter te werken

Dus...

Studeren = investeren in menselijk kapitaal / human capital (kennis en vaardigheden)

Studeren = het vergroten van jouw verdiencapaciteit (het bedrag dat jij maximaal kan verdienen)

Enkelvoudige rente

Samengestelde rente

Samengestelde rente

Samengestelde rente = spaarbedrag x (1 + i) ^n

Let op: dit is rente + spaarbedrag

Wat gebeurt er met onze koopkracht van spaargeld?

- Nominale rente = Rente van de bank (wat je krijgt)  (NIC)     

- Inflatie = algemene stijging van het prijspeil  (PIC)               

- Reële rente = Nominale rente gecorrigeerd door inflatie (RIC)

     

Waarom is er rente?

- beloning of betaling voor de tijd

- beloning voor risico

- compensatie voor inflatie

Kopen of huren??

Stelling:  Een huis huren is goedkoper dan je denkt!!

Of niet ??

woningmarkt 

De markt voor huurwoningen is verdeeld in twee categorieën: Sociale huur en de Vrije sector.

In de vrije sector, huur je een huis van een andere eigenaar, dat is vaak een person of een vastgoedbeheerder.

In de Sociale sector, huur je van een woningbouwcorporatie. Dit is een bedrijf dat veel kleine en goedkope huurwoningen beheert, die bedoeld zijn voor mensen met een lager inkomen. Sommige mensen verdienen misschien niet genoeg om de huur te kunnen betalen, voor deze mensen is er een huurtoeslag. 

Huurtoeslag houdt in dat je van de overheid geld krijgt zodat je toch voor je huur kunt betalen.

Huurtoeslag

Een huurwoning kun je huren via woningcorporaties. Dit zijn stichtingen die veel huurwoningen bezitten en deze verhuren tegen lage tarieven.

Wanneer je weinig inkomen hebt, kun je via de belastingdienst ook huurtoeslag aanvragen. Hier zitten wel hele strenge regels aan.

Huis kopen....?

• Hypothecaire lening, max 30 jaar
• Onderpand

Lineaire hypotheek          Annuïtaire hypotheek

Hypotheekrente Aftrek

Over betaalde rente hoef je geen inkomstenbelasting te betalen

Groot voordeel 

Brutolasten vs Nettolasten

Voordeel huren:

– je hoeft geen geld te lenen. 

– geen zorgen over onderhoud, dat is een taak voor de verhuurder.

– vrijheid, je kan maandelijks opzeggen. 

– mogelijkheid van huursubsidie.

Nadeel huren:

– moderniseren van de woning loont niet. Vaak moet de woning bij vertrek weer in de oorspronkelijke staat opgeleverd worden.

– weinig keuze en mogelijk lange wachttijden.

– je bouwt geen vermogen op. 

Voordeel kopen:

– met een eigen huis doe je wat je wil, jij bent de baas.

– mogelijke waardestijging. Crisis of niet, een huis is een belegging voor de lange termijn.

– je profiteert van de hypotheekrenteaftrek. 

Nadeel kopen:

– het kopen van een huis kost veel geld, zoals overdrachtsbelasting.

– je moet er een grote lening voor afsluiting (van c.a. 30jaar) 

– mogelijkheid van waardedaling. Als de markt tegenzit, kan het verkopen van een huis lang duren.

– het onderhoud is voor jou.

– je betaalt meer gemeentelijke belastingen. 

Levensloop

In je leven doorloop je verschillende fases.

Samen vormen deze levensfases 

je levensloop.

3 Pijlers pensioen

Pijler 3: Zelf gespaard

Pijler 2: Bedrijfspensioen

Pijler 1: AOW uitkering

AOW

Algemene OuderdomsWet

Als je met pensioen gaat dan heb je recht op een AOW.

De AOW wordt betaalt uit de belastingen van de werkenden. Omslagstelsel!

Kapitaaldekkingsstelsel

Een pensioenfonds (bedrijfspensioen) werkt volgens het kapitaaldekkingsstelsel.

De werkenden van nu betalen premie voor hun eigen pensioenuitkering voor later.

Waardevast of welvaartsvast

Een pensioen is waardevast of welvaartsvast. 

Waardevast --> Uitkeringen die aangepast worden aan de inflatie

Welvaartsvast --> Uitkeringen die de loonontwikkeling volgen 

Dekkingsgraad

Dekkingsgraad zegt iets over de financiële positie van een pensioenfonds.

Formule: 

Huidig vermogen 

Contantewaarde Toekomstige verplichtingen          x 100

Hoe hoger de dekkingsgraad, hoe meer financiële zekerheid.  

Formules

Eindewaarde: (vooruit)

En = K x (1+i )ⁿ

Contante waarde: (achteruit)

Cn = E x (1+i )‾ⁿ

Samen maken

9.25

In de les maken

9.26 t/m 9.30