Psychiatrie: Angststoornis

• Verzorgende
• MBO
• Studiejaar 2

Angststoornis

Wat voel je bij deze afbeelding?

1. Neutraal
2. Angst
3. Ongemakkelijk
4. Blijdschap

Wat voel je bij deze afbeelding?

1. Neutraal
2. Angst
3. Ongemakkelijk
4. Blijdschap

Wat voel je bij deze afbeelding?

1. Neutraal
2. Angst
3. Ongemakkelijk
4. Blijdschap

Lesopzet

• Wat voel je?
• Voorkennis activeren
• Angst en angststoornis
• Filmpje + vragen
• Soorten angststoornissen
• Afronding

Lesdoelen

Aan het einde van de les kunnen de studenten:

•  het verschil tussen 'gewone' angst en een angststoornis benoemen.
• In eigen woorden uitleggen wat een angststoornis inhoudt.

Wat maakt jouw angstig? Wat voel je dan als je angstig bent?

Angst

Emotie 

gevaarlijk of dreigende situatie

signaal

drie manier van reageren:

- Vechten

-  Vluchten

- Verlammen

Wanneer spreekt men dan van een angststoornis, als iedereen toch angst ervaart?

Angststoornis

Men spreekt van een angststoornis op het moment dat een persoon zelf erg veel last ondervind van zijn/haar angsten (zijn omgeving ook). De angst heeft invloed op het functioneren van de persoon. Denk hierbij aan ‘sociaal functioneren (niet naar buiten durven), cognitief functioneren (geen focus meer hebben) en lichamelijk functioneren (paniekaanval)’.

Uit onderzoek van het Trimbos instituut blijkt dat (oudere) zorgvragers met een ziekte een groter kans hebben bij het ontwikkelen van een angststoornis.

 

Waarom denken jullie dat er bij deze zorgvragers de kans groter is?

Symptomen bij een angststoornis

- Het hebben van bange voorgevoelens

- Bezorgdheid

- Nerveus zijn

- Ongeduldig

- Spanning

- Hartkloppingen

- Transpireren

- Duizeligheid

- Benauwdheid

-Concentratieproblemen

- Slaapproblemen

subtypen van angststoornis

• Paniekstoornis (al dan niet met agorafobie)
• Fobieën (agorafobie, sociale fobie, specifieke fobie) 
• Gegeneraliseerde angststoornis (elk moment van de dag)
• Obsessieve-compulsieve stoornis (OCS, oud dwangneurose)
• Andere angststoornissen (Posttraumatische-stressstoornis PTSS)
• specifieke fobie
• sociale angstsoornis (extreme angst voor sociale situaties)

specifieke stoornis

verschillende typen:

natuurtype (angst door bijv storm / hoogte)

situationeel type (tunnels / liften)

bloed/injectie/verwondingstype

diertype (spin)

overige type

paniekstoornis

• pijn op de borst
• snelle of bonzende hartslag
• koude rillingen, zweten opvliegers
• gevoel niet meer jezelf te zijn (depersonalisatie)
• gevoel dat de wereld niet echt is: derealisatie)
• snel ademhalen / benauwd gevoel
• misselijkheid / andere buikklachten
• angst om gek te worden / dood te gaan
• tintelend / doof gevoel
• beven / trillen
• licht gevoel in hoofd / duizelig zijn

paniekaanval

duur: meestal 10 min

angst voor herhaling, door deze angst soms juist weer aanval

ontwikkelen vaak pleinvrees (ongeveer helft van pt)

pleinvrees: agorafobie

vermijden: openbaar vervoer, groepen mensen, openbare ruimte andere situatie waar ontsnappen moeilijk / beschamend is

OCS

hieronder vallen: verzamelstoornis, huidplukstoornis en obsessieve-compulsieve en verwante stoornissen door een middel / medicatie of somatische aandoening

pt probeert gedachten weg te krijgen door dwanghandelingen (compulsies)

verschillende vormen: 

• bang voor gevaarlijke gebeurtenissen (controle drang), 
• symmetrie-obsessies, 
• agressieve, seksuele of religieuze obsessies, 
• angst voor besmetting

PTSS

Soms ontstaan de klachten pas enkele maanden of jaren na de traumatische gebeurtenis. De klachten moeten minstens één maand aanhouden om de diagnose PTSS te kunnen stellen.

Met PTSS kan iemand de volgende klachten hebben:

het blijven herbeleven van de traumatische ervaring en/of het hebben van herhalende vervelende herinneringen aan de gebeurtenis;

nachtmerries over de gebeurtenis;

heftig reageren op prikkels die doen terugdenken aan de gebeurtenis.

De zorgvrager kan op verschillende manieren op deze klachten reageren. 

• het vermijden van prikkels die aan het trauma doen denken;
• het vermijden van gedachtes over het trauma;
• het vergeten van delen van de traumatische gebeurtenis;
• een verminderde belangstelling en concentratie in het dagelijks leven;
• een afwezig gevoel van liefde en een gevoel van vervreemding;

• het hebben van een negatief beeld over de toekomst.

Met PTSS kan iemand ook makkelijk prikkelbaar zijn. Iemand hebt hierbij bijvoorbeeld woedeaanvallen hebben. Ook hebben veel mensen met PTSS moeite met inslapen en doorslapen.

Stel jezelf in een angstig moment voor: hoe wil je dat er op zo'n moment met jou omgegaan wordt?

Tips voor de omgang

• Bouw aan vertrouwensrelatie
• Neem angst serieus en toon begrip
• Blijf rustig
• Laat pt zoveel mogelijk alles zelf blijven doen
• Angstdagboek
• Bij hyperventilatie: help rustiger ademen

behandeling

• psycho educatie
• cognitieve gedragstherapie
• medicijnen
• exposure

meestal een combinatie

Afronding

Zijn de lesdoelen behaald?

Aan het einde van de les kunnen de studenten:

•  het verschil tussen 'gewone' angst en een angststoornis benoemen.
  
• In eigen woorden uitleggen wat een angststoornis inhoudt.
  

Huiswerk.