4.8 Nederland bedreigd: rivieren

• aardrijkskunde
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 1

4.8 Nederland bedreigd: rivieren

Aan het eind van de les:

* weet je hoe mensen zich beschermen tegen overstromingen van rivieren

gevaren?

bescherming

Rivieren 

Water stroom altijd van boven naar beneden. Bovenin stroomt het heel snel (HV: verval) en hoe verder je naar beneden gaat hoe langzamer het water gaat stromen. 

Maar waar blijft wat liggen? 

Hoe beschermen mensen zich in Nederland tegen overstromingen?

1. Door dijken te bouwen
2. Door snel te vluchten
3. Door huizen op palen te bouwen
4. Door hoge laarzen te dragen

De grootste rieveren van Nederland zijn:

De Rijn - later de Waal

De Maas

Ze vervoeren het regenwater uit Duitsland, Belgie en Frankrijk naar de Noordzee.

Het stroomgebied...

 van een rivier is het gebied van waaruit de rivier zijn water (al het regen en smeltwater) haalt.

Smeltwater komt van gesmolten sneeuw of ijs.

Stroomgebieden 

Welke Nederlandse rivier heeft het grootste stroomgebied?

1. De Schelde
2. De Maas
3. De Rijn
4. De Waal

Stroomafwaarts...

wijst in de richting met de stroom mee, naar de monding van het water.

Stroomopwaarts...

 wijst in de richting tegen de stroom in, naar de oorsprong van het water.

Om zich te beschermen tegen overstromingen bouwden mensen dijken

Twee soorten dijken

▪️ winterdijk —> ligt op de oeverwal, hoog

▪️ zomerdijk —> ligt dichtbij de rivier, lager

▪️tussen winterdijk en de rivier ligt een gebied dat mag overstromen bij te hoog water: de uiterwaarden. 

▪️ Kijk naar de afbeelding en zie het verschil!

Winterdijk

Zomerdijk

Uiterwaard

Wat ligt hoger?

1. Uiterwaarden
2. Winterdijk
3. Zomerdijk
4. Rivier

Januari 1995 was water in Zaltbommel zo hoog

Maar liefst 200 000 mensen werden geevacueerd vanwege het gevaar dat de dijken zouden breken

Wat betekent woord: geëvacueerd?

1. Verhuisd
2. Gevlucht
3. Getraind
4. In veiligheid gebracht

Volgende les...

Ruimte voor de Rivier

Bedreiging door rivieren

1. Verstening
2. Ophoging van de rivierbodem
3. Klimaatverandering

Verstening

We hebben steeds meer steden en dorpen, asfalt, betegelde pleinen en tuinen...regenwater kan moeilijk de grond in zakken.

Wat gebeurt het met al dat overtollig water die niet in de grond kan zakken?

Het regenwater stroomt via het riool naar de rivier.

Gevolg- rivier krijgt te veel water en kan makkelijk overstromen.

2. Ophoging van de rivierbodem

Rivier neemt uit bergen zand en klei mee. Dat stapelt zich op de rivierbodem op waardoor rivier steeds ondieper wordt 

(kanminder water erin)

Daarom moeten dijken verhppgd worden om overstroming te voorkomen.

3.Opwarming van het klimaat

In de toekomst gaat steeds heviger regenen.

Ge grote hoeveelheid water kunnen de rivieren niet verwerken -> overstromingen!

Twee soorten dijken

▪️ winterdijk —> ligt op de oeverwal, hoog

▪️ zomerdijk —> ligt dichtbij de rivier, lager

▪️tussen winterdijk en de rivier ligt een gebied dat mag overstromen bij te hoog water: de uiterwaarden. 

▪️ Kijk naar de afbeelding en zie het verschil!

Winterdijk

Zomerdijk

Uiterwaard

Sleep de begrippen op de juiste plaats!

Uiterwaard

Zomerdijk

Winterdijk

Rivier

Als je tegen de stroomrichting van een rivier loopt, dan loop je...

1. Stroomopwaarts
2. Dwars overheen
3. Dwars door de rivier
4. Stroomafwaarts

Als je met de stroom van een rivier mee loopt, dan loop je...

1. Stroomopwaarts
2. Dwars overheen
3. Stroomafwaarts