WEEK 7 A PZT-P2-W6 hulp bieden bij eten en drinken

• Verzorging
• MBO
• Studiejaar 1

PZT P2 Lesweek 6

Ondersteuning
bij eten en drinken

Wat zijn de functies van "eten"?

Functies

- Lichamelijke functie

- Geestelijke functie

- Sociale functie

- Religieuze functie

• Het levert bouwstoffen van het lichaam, geeft energie en beschermt tegen ziekten
• Kan een tevreden of goed gevoel geven, of juist niet
• samen eten kan als waardevol ervaren worden in veel culturen
• geloofsregels over wat je wel en niet mag eten en drinken.

Gewoonten

- Wensen en behoeften

- Maatschappelijke invloeden

• logo's, keurmerken, symbolen
• gespierd en slank

- grazing

• Als MZ op de hoogte zijn van achtergrond en geschiedenis van je cliënt en daarbij behorende wensen en behoeftes
• maatschappelijk: meer media-aandacht voor voeding, meer zienswijzen op voeding. behoefte juist te voldoen aan rolmodel of juist niet
•  Grazing: gewoonte om gedurende de gehele dag tussendoortjes te eten en te drinken en minder vaste hoofdmaaltijden.

Katholiek

Joden

Hindoes

Moslims

Geen varkensvlees

Geen runds- of kalfsvlees

koosjer

Vasten

Ramadan

Vis op vrijdag

Thora

ritueel geslacht

Vastenperiode tussen carnaval en Pasen

Varkens zijn onreine dieren

Gewoonten

Religieuze voorschriften

• Moslims: geen varkensvlees, geen alcohol - Ramadan
• Hindoes: geen rund en kalf - vasten komt voor
• Katholiek: vroeger op vrijdag vis - vasten na carnaval
• Joden: "koosjer" eten, geen varken

Taak zorgverlener

• Informeren, adviseren, stimuleren, motiveren
  
• Maaltijden voorbereiden en samenstellen, aanpassen
  
• Helpen bij eten en drinken: hoe aanpakken?
• Wetgeving: Wet verplichte geestelijke gezondheidszorg  (Wvggz) of Wet zorg en dwang (dementie en VG)

• Signaleren voedingsprobleem: als er problemen zijn rondom het eten en drinken, bijv. door lichamelijke beperking, een aandoening, of als iemand niet eet door sociale of psychische factoren, bijv. eetstoornis: Boulimia of anorexia
• Wetgeving ook van belang bij voeding. Dwang terugdringen, wanneer wel/niet. Bijv. vocht toedienen of slot op ijskast

Een begeleider ondersteunt

"Helpen" verwijst naar machteloosheid en het afgeven van de eigen regie aan de begeleider

Deze term wordt wel gebruikt bij een EMB-cliënt, mensen met een verlamming of dementie.

Voedingsproblemen bij beperkingen

1. Lichamelijke beperking/chronische ziekte: motorische stoornissen, zintuiglijke stoornissen, stoornissen en ziekte van organen
2. Orgaanbeperking: diabetes, nierziekten
3. Motorische beperkingen: verlamming, ontbreken van ledematen, spierziekten, aandoeningen in botten en gewrichten
4. Spasticiteit / cerebrale parese; problemen met kauwen, slikken en overmatige vorming van speeksel.
5. Verstandelijke beperking, vaak i.c.m. lichamelijke aanleg voor gezondheidsproblemen

Lichamelijke beperkingen; Reuma (bestek vasthouden), MS (kauw- en slikproblemen), HIV (gewichtsverlies)

Orgaanbeperking; vatbaarder voor infecties en andere ziekten, aanpassing aan voeding nodig bij: diabetes, nierziekten, hart- en vaatziekten

Motorische beperking; problemen in houding en/of bewegen door ziektes, maar ook door vermoeidheid, emoties. ondersteuning door bijv. cliënt ondersteunen met randvoorwaarden, goede hulpmiddelen, rustige omgeving.

Spasticiteit neurologische aandoening waarbij er vrijwel voortdurend sprake is van een te hoge spierspanning. Kan verergeren bij "iets gaan doen". 

Verstandelijke beperking; syndroom is iets anders: complex geheel van ziekteverschijnselen waarvan de oorzaak onbekend is of was en daarom vaak wordt genoemd naar de ontdekkers. Vaak ook onvoldoende zicht op gezond/ongezond voedsel, begeleider moet alert zijn op onderliggende gezondheidsproblemen. 

Syndroom van down: zwaarlijvigheid, aangeboren maag-darmproblemen, mondmotoriek, extra vatbaar voedselallergieën, schildklierproblemen

EMB: contracturen (dwangstand ledematen), epilepsie, luchtweginfecties/andere ontstekingen, obstipatie, niet zelf kunnen eten.

slikproblemen, bijv. ook niet kunnen kauwen, reflux

Salmonellabacterie kan een voedselvergiftiging doen ontstaan.

1. Waar
2. Niet waar

Aarsmaden zijn micro-organismen.

1. Waar
2. Niet waar

Iemand die galstenen heeft kan uiteindelijk geelzucht ontwikkelen.

1. Waar
2. Niet waar

Wat is Pica?

1. Een vorm van voedselallergie
2. Gedrag waarbij een persoon bewust voedsel omhoog haalt uit de maag
3. De neiging om niet eetbare zaken op te eten

Een cliënt met slikproblemen heeft een groter risico op een longontsteking.

1. Waar
2. Niet waar

Opdrachten

Lesbrief lesweek 6

Succes met leren 

voor je toets!