4HAVO Scheikunde H2.3 Chemie les 1

• Scheikunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

2.3 Soorten stof

Leerdoelen

Je kan stoffen indelen in drie groepen

Je kan op op micro niveau uitleggen waarom een stof wel of geen elektrische stroom geleidt

Programma

Practicum 3 en 4 gecombineerd als leerlingen en demoproef

LessonUp les individueel doornemen

Maak opdracht 36 t/m 39 van blz 23

Terugkomen op de lesdoelen

Metalen

Van het periodiek systeem, met 90 stabiele elementen, behoren ongeveer 65 elementen tot de metalen.  Een kleine 25 elementen zijn niet-metalen (waaronder de halogenen en de edelgassen)

Metaalrooster

Een metaal is opgebouwd uit metaal atomen. 

De atomen zijn gerangschikt volgens een regelmatig patroon.

Metalen geleiden in elektrische stroom in vaste en vloeibare toestand.

 

Metaalbinding

De negatieve vrije elektronen houden de positief geladen atoomresten bij elkaar. 

Metalen hebben een hoog smeltpunt (behalve kwik).

Welk metaal heeft het hoogste smeltpunt en hoe hoog is dat? Gebruik Binas tabel 8

1. Tantaal 3017 graden Celcius
2. Tantaal 3563 graden Celcius
3. Wolfraam 3422 graden Celcius
4. Wolfraam 3968 graden Celcius

Uit het feit dat metalen (behalve kwik) een hoog smeltpunt hebben, kan je afleiden dat de metaalbinding ... is.

1. sterk
2. zwak

Molecuul rooster

Als een vaste stof uit moleculen bestaat, heb je te maken met een molecuul rooster.

Hiernaast zie je het rooster van watermoleculen in ijs.

Moleculaire stoffen geleiden in vaste en vloeibare toestand geen stroom.

Het atoomrooster van koolstof

Een atoomrooster is een rangschikking van niet-metaalatomen in de vaste toestand. Koolstof is één van de weinige stoffen die een atoomrooster heeft. 

De bekendste vormen van koolstof zijn grafiet en in diamant, zie hiernaast.

In grafiet bestaat het rooster uit laagjes, die langs elkaar schuiven, zodat als je met potlood schrijft er een streep achter blijft.

In diamant bestaat het atoomrooster uit een netwerk, dat enorm stevig is.

Het atoomrooster van koolstof

Naast  a) diamant en b) grafiet bestaan ook nog andere roosters van koolstof atomen.

d), e) en f) zijn voorbeelden van fullerenen. Ze worden ook wel buckyballs genomd naar de een architect Buckminster Fuller. 

g) is amorf koolstof, bij roet zitten de koolstofatomen zo zonder structuur bij elkaar.

h) is een nano-tube. Zo'n buisje is net als silicium een halfgeleider.  Deze elektrochemische eigenschap is interessant voor toepassing in nanotechnologie 

Maak opgave 36 t/m 39

Huiswerk voor de volgende les: lees blz 24 t/m 26.

Terugkomen op de leerdoelen

Je kent (twee van de) drie groepen stoffen

Je kan op op micro niveau uitleggen waarom een stof wel of geen elektrische stroom geleidt

Schrijf drie dingen op die je deze les hebt geleerd.

Schrijf één of twee dingen op die je deze les nog niet zo goed hebt begrepen