4.3 Massa

• Scheikunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

§4.3 Massa 

Molrekenen

Chemisch rekenen

herhaling 

Mol rekenen

1 mol = 6,023*10²³ moleculen

n = m / M

n = aantal mol

m = massa (in gram)

M = molmassa (g/mol)

Gebruik het driehoekje

n = aantal mol 

m = massa in gram

M = molaire massa/molmassa (zie PS)

Bereken het aantal mol van 20g ammoniak

20g ammoniak

n = m /M 

molaire massa (M) NH₃ = 17,031

massa (m) = 20 gram

  n = 20/ 17,031 = 1,17 = 1,2 mol 

Hoeveel g is 2,0 mol water?

2,0 mol water

m = n x M

aantal mol (n) = 2

Molaire massa (M) H₂O = 18

  m = 2 x 18 = 36 gram 

Welke formule moet je nog meer kennen? 

n (aantal mol) --^{x  N}_a--> N (aantal deeltjes/moleculen)

N(aantal deeltjes/moleculen) ---: N_a--> n (aantal mol)

N_a = getal van Avogadro (6x0 x 10²³)

Plan van aanpak

Bekijk steeds WAT je moet berekenen.

n = aantal mol

M = molaire massa (mbv PS)

m = massa in gram

N = aantal deeltjes 

Schrijf de juiste formule op en vul deze in.

Oefenstencil

Maak de opgave 1 t/m 10 van het oefenstencil.

Gebruik een kladpapier en de juiste formules. 

De molverhouding 

Bij een chemische reactie is er sprake van een vaste verhouding waarin stoffen met elkaar reageren en ontstaan. Deze verhouding is kun je afleiden uit de coëfficiënten in de kloppende reactievergelijking.

4 Al (s) + 3 O₂ (g) --> 2 Al₂O₃ (s)                      Verhouding dus: 4 : 3 : 2 

2 H₂O (l) --> 2 H₂ (g) + 1 O₂ (g)                          Verhouding dus: 2 : 2 : 1

Met deze verhoudingen kunnen we gaan rekenen! 

De molverhouding

Oefenen:

1. Bij de verbranding van fosfor ontstaat difosforpentaoxide. Geef de molverhouding voor deze reactievergelijking.

2. Bij de verbranding van methaan ontstaan koolstofdioxide en water. Geef de molverhouding voor deze reactievergelijking.

3. Bij de ontleding van NaCl ontstaat Na en Cl₂. Geef de molverhouding. 

De molverhouding

1. Bij de verbranding van fosfor ontstaat difosforpentaoxide. Geef de molverhouding voor deze reactievergelijking.

4P +  5O₂ -->  2P₂O₅                     Verhouding: 4 : 5 : 2

2. Bij de verbranding van methaan ontstaan koolstofdioxide en water. Geef de molverhouding voor deze reactievergelijking.

CH4 + 2O2 --> 2H2O + CO2               Verhouding: 1 : 2 : 2 : 1

3. Bij de ontleding van NaCl ontstaat Na en Cl₂. Geef de molverhouding. 

2NaCl -->  2Na   +  Cl2                 Verhouding: 2 : 2 : 1 

De wet van behoud van massa

Bij een chemische reactie geldt: de massa blijft hetzelfde. Dat noemen we de Wet van massabehoud. 

Hoe komt dat? 

Bij een chemische reactie gaan geen atomen verloren.

4 Al (s) + 3 O₂ (g) --> 2 Al₂O₃ (s)

2 H₂O (l) --> 2 H₂ (g) + O₂ (g)

Rekenen aan reacties

Vijf stappen die je MOET volgen:

1. Geef de reactievergelijking

2. Gegeven omrekenen naar mol (n = m / M)

3. Gebruik de molverhouding om de aantal mol van gevraagde te rekenen

4. Reken de mol van de gevraagde om naar massa (m = n x M)

5. Rond je antwoord af 

Rekenen aan reacties

Bereken hoeveel gram zuurstof nodig is bij de verbranding van 10,0 g methaan. 

Stap 1 Geef de reactievergelijking: 

1.  CH4 +  2O2 -->  CO2  + 2H2O

Stap 2: gegeven omrekenen in mol

We hebben 10,00 gram methaan.

Formule: n = m/M (massa/Molaire massa)

n = 10,00 /16 = 0,625 mol CH4

Stap 3: bereken mol gevraagde stof

CH4 + 2O2 --> CO2 + 2H2O

     

                                                                                                                     molverhouding                        gevraagd

n CH 4	1	0,625
n O 2	2	?

Stap 3: bereken mol gevraagde stof

CH4 + 2O2 --> CO2 + 2H2O

     

                                                                                                                     molverhouding                        gevraagd

n CH 4	1	0,625
n O 2	2	1,25

Stap 4: reken mol om naar gevraagde eenheid

We hebben uitgerekend dat er 1,25 mol reageert. Ze vragen echter hoeveel gram zuurstof nodig is. 

m = n x M

m = 1,25 x 32,01 = 40,01 gram zuurstof nodig.