1.5 Europa en de wereld

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 2

Varen voorbij de horizon

1.5 Europa en de wereld

Wat was het belangrijkste doel van de Spanjaarden en Portugezen om op ontdekkingsreis te gaan?

1. Ze wilden zo snel mogelijk de wereld ontdekken.
2. Ze wilden elkaar aftroeven in wie het grootste rijk kon verzamelen.
3. Ze wilden hun religie verspreiden.
4. Ze wilden een nieuwe route ontdekken naar de eilanden waar specerijen groeiden.

Geef van de volgende zinnen aan of dat voor Spanje en Portugal een reden was om op ontdekkingsreis te gaan. 

Goed

Fout

Ze wilden op zoek naar priester-koning Johannes, waarvan ze hoopten dat die hen kon helpen bij de strijd tegen de Moren.

Daardoor waren ze minder afhankelijk van de Arabieren, die de ‘peperdure’ specerijen uit Indië met grote winst aan de Europeanen verkochten. 

Ze wilden het Amerikaanse continent ontdekken, omdat ze hadden begrepen dat de Indianen in veel 'peperdure' specerijen handelden. 

Spanje en Portugal waren in oorlog met elkaar. Om te bewijzen wie de beste was, wilden ze ieder zoveel mogelijk handelsnederzettingen bouwen.

Ze wilden heidenen bekeren. Bij elke ontdekkingsreis gingen ook priesters mee voor het evangelisatiewerk.

Een koning die een ontdekkingsreiziger sponsorde, kreeg een hogere status en kon zijn land uitbreiden. 

Waar leefden de Azteken?

1. Huidige Chili.
2. Huidige Mexico.
3. Huidige Brazilië.
4. Huidige Suriname.

1. Kruidnagel
2. Kaneel
3. Peper
4. Nootmuskaat

Wat is waar over de zijderoute?

1. Het duurde lang voordat het in Europa aankwam
2. Er werd alleen in zijde gehandeld
3. Er waren veel tussenhandelaren, dus duur
4. Het was over zee

Hendrik de Zeevaarder

Bartholomeus Diaz

Vasco Da Gama

Ontdekte India

Maakte de eerste ondekkingsreis voor Portugal mogelijk.

Ontdekte Kaap de Goede Hoop

Wat was GEEN reden voor de Portugezen en Spanjaarden om op ontdekkingsreis te gaan?

1. De indianen bekeren tot het christendom.
2. Veel geld verdienen aan de producten zoals specerijen.
3. Een goede handelsrelatie opbouwen met de Indianen.
4. De Turkse blokkade van de zijderoute omzeilen

Hoe heet de ontdekkingsreiziger die de route bij cijfer 3 heeft gevaren?

1. Columbus
2. Hendrik de Zeevaarder
3. Marco Polo
4. Vespucci

Columbus zoekt in westelijke richting naar Indië.

Portugal verovert de Marokkaanse havenstad Ceuta.

Portugese schepen arriveren in Ghana

portugese zeelieden bereiken Indonesië

Spaanse veroveraars onderwerpen de Azteken en Inca's

Vasco da Gama bereikt overzee de westkust van Idia

Hoe heet de bekendste stad van de Inca's?

1. Cajamarca
2. Vilcabamba
3. Atuhualpa
4. Machu Picchu

Magelhaes

Columbus

Vasco Da Gama

Willem Barentsz

Bartholomeus Diaz

Wat was GEEN gevolg van de Nieuwe Wetten

1. De indianen werden officieel onderdaan van de Spaanse koning
2. De indianen kwamen steeds meer in opstand
3. Veel indianen werden christelijk
4. Behandeling van de indianen verbeterde

Hoe noemen we de vermenging uit relaties tussen verschillende culturen in Amerika?

1. Integratie
2. Mestizering
3. Assimilatie
4. Rasvermenging

Leerdoel

Aan het eind van deze presentatie kun je herkennen en uitleggen welke gevolgen de ontdekking van Amerika en de handelscontacten met Azië hadden voor Europa en het wereldbeeld van Europeanen.

Het wereldrijk van Karel V

1500-1558

• Karel van Habsburg erft het bestuur over de Nederlandse gewesten (1506), Spanje (1516) en het Rooms-Duitse Rijk (1519)
• Door huwelijken, veroveringen en erfenissen is zijn rijk enorm geworden

De aanspreektitel van Karel?

Karel, bij de gratie Gods, Heilig Rooms keizer, Semper Augustus, Koning van Duitsland, Koning van Italië, Koning van heel Spanje, Castilië, Aragón, León, Navarra, Granada, Toledo, Valencia, Galicië, Mallorca, Secillia, Córdoba, Murcia, Jaén, Algarve, Algeciras, Gibraltar, de Canarische eilanden, Koning van de Beide Siciliën, Sardinië, Corsica, Koning van Jerusalem, Koning van de Westelijke en Oostelijke Indiën, Heer van de Eilanden en de Grote Oceaan, Aartshertog van Oostenrijk, Hertog van Bourgondië, Brabant, Lotharingen, Stiermarken, Karinthië, Krain, Limburg, Luxemburg, Gelderland, Neopatrië, Württemberg, Landgraaf van de Elzas, Prins van Zwaben, Graaf van Vlaanderen, Habsburg, Tirol, Gorizia, Barcelona, Artesië, Franche Comté, Henegouwen, Holland, Zeeland, Ferrette, Kyburg, Namen, Roussillon, Cerdagne, Drenthe, Zutphen, Markgraaf van het Heilig Roomse Rijk, Burgau, Oristano en Gociano, Heer van Friesland, het Wendland, Pordenone, Biskaye, Molin, Salins, Tripoli en Mechelen.

• Het hebben van een groot wereldrijk zorgt voor veel problemen
• Vaak oorlog en veel geld nodig.
• Elk jaar een zilvervloot (vanaf 1526) vanuit Amerika naar Spanje met tonnen goud en zilver > Spanje het machtigste rijk ter wereld.
• Toch was het 

Oorlogen in Europa

• Grootste tegenspeler voor Karel V was Frans I (Frankrijk).
• Grote oorlogen tussen beide landen.
  
  
• Ook veel oorlogen met het Osmaanse Rijk.
• Karel weet het Spaanse Rijk verder uit te breiden.

Vrienden van Karel V

Gebieden in Zuid-Amerika die zijn veroverd sinds de ontdekking van Amerika door Columbus.

Gebieden die Karel erfde na de dood van zijn vader in 1506

Gebieden die Karel erfde na de dood van zijn vader in 1506

Gebieden die Karel tijdens zijn regeerperiode veroverde.

De uitbreiding van het Ottomaanse Rijk bleef een voortdurende bedreiging voor het rijk van Karel V. Daarnaast was in de Middeleeuwen het christendom de belangrijkste godsdienst in Europa, en de Islam was een grote bedreiging. Karel voelt zich, als koning van Jeruzalem, verplicht om een kruistocht tegen de islam te voeren.

Vrienden van Karel V

Gebieden die Karel tijdens zijn regeerperiode veroverde.

Door de Spaanse veroveringen in Zuid-Amerika wordt hij heerser over een rijk waar de zon nooit ondergaat.

Hoewel Karel officieel keizer van het Rooms-Duitse Rijk was (zwart omlijnd op de kaart), waren veel van de vorsten in dit rijk niet gehoorzaam aan Karel.

Karel had zeer regelmatig oorlog met Frankrijk, tussen: 1521-1526, 1526-1529, 1535-1538, 1542-1544 en 1552-1559. Dit had vooral te maken met de ligging van beide landen, maar ook met macht en invloed in andere landen.

Economische gevolgen

• Door de toever van Amerikaans zilver en goud naar Spanje grote veranderingen in de Europese economie.
• Begin van Geldontwaarding > Spaans geld werd minder waard doordat er steeds meer van kwam > prijsstijgingen.
• Deze prijsstijgingen kwamen ook doordat de Europese bevolking groeide maar er niet genoeg te eten was.
• Ookmensen die veel geld verdiende in deze tijd: Handelskapitalisme

Een veranderd wereldbeeld

• Europa profiteerde enorm van het verkennen en exploiteren van de nieuwe gebieden.
• Naast producten ook veel nieuwe kennis en informatie over de wereld.