Les 1 GGZ ALA1A

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 1

Inhoud van de les

1. Opdracht beeldvorming GGZ

2. Geschiedenis van de GGZ.

3. Verpleegkundige in de GGZ

4. Opdracht vormen van zorg in de GGZ

5. Evaluatie

Lesdoel

Je hebt kennis van de geschiedenis van de GGZ. 

Je hebt kennis van de vormen van zorg in de GGZ. 

Opdracht beeldvorming GGZ

Wat	Geef antwoorden op de vragen op de 4 posters. Bespreek de antwoorden met elkaar.
Wie	Groepjes per poster
Tijd	Na 5 minuten wisselen van poster
Totale tijd	20 minuten.

Wat weet je al over de GGZ?

Welke ziektebeelden die veel voorkomen in de GGZ ken je al?

Welke disciplines werken er in de GGZ?

De manier van kijken naar psychiatrische stoornissen is in de loop der eeuwen sterk gewijzigd. Vroeger dacht men dat er bij iemand die zich afwijkend gedroeg, een kwade geest in het hoofd zat. ​

Er werd dan soms zelfs een gat in de schedel geboord om de geest uit het hoofd te laten ontsnappen.

De Geschiedenis van de psychiatrie

Middel-eeuwen

De 15e eeuw

1794

De 19e eeuw

Nu

In de 12e eeuw werd er op een kerkelijke manier gekeken naar psychiatrische aandoeningen. Wanneer mensen afwijkend gedrag vertoonde werd gedacht dat zij bezeten waren door de duivel. Je werd gedwongen verbannen en rond te zwerven, anders werd je verbrand op de brandstapel of ingezet als rare attractie op kermissen. 

Vanaf de 15e eeuw werden mensen met een psychiatrische aandoening dollen en dwazen genoemd. In 1442 werd het eerst Dohuis geopend, het Willem Arntzhuis in Utrecht. Patiënten werden vastgeketend en op een afschuwelijke manier 'behandeld'.  Deze behandelingen zouden nu als een vorm van mishandeling en marteling worden gezien. Ze werden aan hun lot overgelaten, wat resulteerde in ondervoeding, viezigheid, ziektes of zelfs de dood. 

Patiënten werden afgesneden van de samenleving en vaak ook van hun familie. Vele kwamen nooit meer uit zo'n 'gekkenhuis'.

Behandelingen die in deze periode veel werden toegepast waren:

- Hydrotherapie, voor agressieve of apathische patiënten. Mensen werden dagen achtereen in baden gelegd, die werden afgewisseld met douches met hogedruk.

- Lobotomie (hersenoperatie) 

- De elektrische shock behandeling 

In 1794 kwam er een naamsverandering. Mensen werden niet meer dol of dwaas genoemd, maar krankzinnig. Deze term werd destijds bedacht door Philipe Pinel. Hij bedacht dat je de 'krankzinnigen' ook best los kon laten lopen, in plaats van ze alleen maar vast te ketenen. 

De 19e eeuw stond voor een grote verschuiving op het gebied van de psychiatrie. Er werd niet meer op een kerkelijke manier gekeken naar de patiënten, maar op een medische manier. In 1841 werd er voor het eerst in Nederland een krankzinnigenwet opgesteld. Vanaf die tijd ging het vooruit en werd er meer onderzoek gedaan. Ook werden dokters psychiaters. Vanaf de jaren '50 werd er voor het eerst medicatie voorgeschreven. Deze periode wordt de psychiatrische revolutie genoemd. Er werd niet meer alleen gekeken naar het individu, maar ook naar de interactie met de samenleving. Deze nieuwe zienswijze was natuurlijk een grote vooruitgang, en staat ook wel bekend als de sociale psychiatrie. Uit deze tijd komen veel therapieën voort zoals de bekende 'systeemtherapie en gezins/relatietherapie'. 

Anno 2022 zijn er heel veel therapieën en verschillende theorieën en zienswijze in de geestelijke gezondheidszorg. Er zijn nog veel dingen onduidelijk, maar gelukkig zijn er ook veel dingen wel bekend. De psychiatrie en onderzoek staat nooit stil. Er is ontzettend veel ontwikkeling geweest op het gebied van medicatie. Medicatie van tegenwoordig werkt beter, precieser en heeft minder bijwerkingen. gelukkig maar. Met het oog op mensen beter kunnen behandelen, is er altijd vooruitgang nodig. Ontwikkelingen van de laatste jaren in de Psychiatrie zijn bijvoorbeeld:

- Ambulantisering (patiënten worden zoveel mogelijk in hun eigen omgeving behandeld.

- De visie van herselgerichte zorg heeft zijn intrede gedaan.
- De nieuwe wet Zorg en Dwang

Hydrotherapie

Middeleeuwen =  mensen dacht dat mensen met psychiatrische ziekten bezeten waren. Zij eindigde op de brandstapel of de hersenpan werd geopend om de duivel te verwijderen. 

15e eeuw (renaissance) = er werd meer gezocht naar de oorzaak en het gevolg van de pscyhiatrische ziekte. Er werden allerlei behandelingen gegeven zoals hydrotherapie waarbij warme en koude baden afgewissled werden. Patiënten werden gemarteld, opgesloten in dwangbuizen

Wat wordt er verstaan onder hydrotherapie in de GGZ?

1. Behandeling: warmte en koude baden.
2. Behandeling: elektroshock therapie
3. Behandeling: gesprek met psychiater.
4. Behandeling: met behulp van medicatie.

Hoe werd er in de Middeleeuwen gekeken naar een patiënt met een psychiatrisch ziektebeeld?

1. Patiënt werd dol en dwaas genoemd.
2. Patiënt werd verbannen.
3. Patiënt is bezeten door de duivel.
4. Patiënt werd liefdevol behandeld.

Welke naam werd er in 1794 gegeven aan patiënten met een psychiatrische aandoening?

In welke eeuw werden patiënten met een psychiatrische aandoening voor het eerst medisch benadert?

1. 17e eeuw
2. 18e eeuw
3. 19e eeuw
4. 20e eeuw

Hoe is het om als verpleegkundig te werken in de GGZ

We kijken 1 filmpje over verpleegkundigen die werken in de GGZ. 

Is het zoals je had verwacht?

Zou je zelf in de GGZ willen werken?

Zou jij in de GGZ (psychiatrie) willen werken?

😒🙁😐🙂😃

De psychiatrische zorg kan grofweg ingedeeld worden in vier categorieën:

• Acute psychiatrie​
  
• Langdurige psychiatrie​
• Ouderenpsychiatrie​
• Kinder- en jeugdpsychiatrie

Er zijn verschillende vormen hulpverlening in de GGZ ​

​

• PAAZ​
  
• FACT- teams ​
  
• RIBW ​
  
• Forensische psychiatrie​
  

Opdracht

1. Zoek in tweetallen uit wat onderstaande termen betekenen, wat de zorg inhoud en voor welke zorgvragers het bedoeld is. Schrijf de antwoorden op een memobriefje en hang op bij de poster.  

​

PAAZ​

FACT- teams ​

RIBW ​

Forensische psychiatrie​

Paaz = psychiatrische afdeling algemeen ziekenhuis. Opname maximaal 3 maanden. Klinisch en poliklinische behandeling, open en gesloten PAAZ afdelingen. 

Flexibele Assertive Community Treatment. Zorg gericht op herstel, vanuit eigen omgeving. Behandeling voor mensen met complexe psychiatrische ziekten en maatschappelijke problemen.

RIBW = regionale instelling beschermd wonen. Bied beschermd wonen voor mensen met psychiatrische problemen. 

Forensische psychiatrie = onderdeel van de GGZ voor mensen met een veroordeling of verdenking op strafbaar feit en een psychiatrische probleem. Soms zijn de behandelingen verplicht. Gericht op herstel en bescherming van de samenleving. 

Wat heb je geleerd deze les?
Geef een top en tip over de les.