Medicatie

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 1

Medicatie 

Waarom krijgt een cliënt medicatie?

Redenen van toediening

Een geneesmiddel wordt met een bepaald doel gefabriceerd. Er zijn meerdere redenen om een geneesmiddel toe te dienen, zoals:

- symptoombestrijding;

- causale werking;

- tekorten aanvullen;

- profylactische werking;

- placebo.

Symptoombestrijding:

Causale werking:

Profylactische werking:

Placebo

Als VZ-IG, VP, PBGHZ kun je te maken krijgen met medische situaties.

Wat houdt de ‘klinische blik’ in?

Officiële geneesmiddelen hebben vaak drie benamingen. Welke 3?

Voorbeeld

Valium® is de handelsnaam, dat wil zeggen de naam die de fabrikant aan het medicijn heeft gegeven. Achter de handelsnaam van een geneesmiddel staat altijd het teken ®. Dat betekent dat het een gepatenteerde (beschermde) naam is, die alleen de producent aan dat geneesmiddel mag geven. 

De van Valium® is diazepam. Dit is de naam van de werkzame stof in het geneesmiddel. 

De soortnaam is benzodiazepine. Dit is de benaming die aangeeft tot welke groep geneesmiddelen het medicijn behoort. Deze naam komt voor in officiële publicaties, zoals het Geneesmiddelenbulletin.

Leg het verschil tussen bevoegd en bekwaam uit

Welke vormen van medicatie ken je?

Vormen van medicijnen

Als begeleider gehandicaptenzorg kun je je laten registreren in het BIG-register.

1. Juist
2. Onjuist

Als zorgmedewerker moet je EHBO kunnen verlenen.

1. Juist
2. Onjuist

De Wet BIG is van toepassing op iedereen die handelingen op het gebied van de individuele gezondheidszorg uitvoert, dus ook begeleiders gehandicaptenzorg en mantelzorgers.

1. Onjuist
2. Juist

In een noodsituatie mag iedereen de geneeskundige hulp verlenen waartoe hij in staat is.

1. Juist
2. Onjuist

Alle voorbehouden handelingen zijn risicovolle handelingen.

1. Juist
2. Onjuist

Alle risicovolle handelingen zijn voorbehouden handelingen.

1. Juist
2. Onjuist

Voorbehouden handeling

Voorbehouden handelingen zijn medische handelingen die volgens de Wet BIG alleen mogen worden uitgevoerd door de daartoe bevoegde beroepsbeoefenaren. Voorbehouden handelingen zijn namelijk handelingen die voor de cliënt een verhoogd risico met zich meebrengen als ze worden uitgevoerd door een ondeskundige. 

Een duidelijk voorbeeld hiervan is het verrichten van een operatie. 

Voorbehouden handelingen mogen alleen zelfstandig worden uitgevoerd door artsen, tandartsen en verloskundigen.

Risicovolle handelingen 

Handelingen die volgens de Wet BIG geen voorbehouden handeling zijn, maar wel riskant kunnen zijn voor het leven en de gezondheid van de cliënt.

Een recept moet ten minste de volgende gegevens bevatten:

Recept

- naam, voorletters en adres van de voorschrijvende arts;

- datum van voorschrijven;

- naam van het geneesmiddel;

- af te leveren hoeveelheid en sterkte van het medicament;

- geboortedatum van de cliënt;

- naam, voorletters en adres van de cliënt;

- wijze van gebruik;

- handtekening of paraaf van de voorschrijvende arts.

enteraal

parenteraal

sublinguaal

oculair

nasaal

via het 

maag-darmkanaal

buiten het 

maag-darmkanaal om

onder de tong

in het oog 

gedruppeld

geresorbeerd door 

de neusslijmvliezen

Parenteraal wil zeggen dat medicijnen buiten het maag-darmkanaal om worden opgenomen. Je kunt medicijnen op de volgende manieren parenteraal toedienen:

Distributiesysteem en opbergsysteem van medicijnen

Een gezondheidszorgorganisatie moet duidelijke procedures hebben voor de distributie van medicijnen. Een goede medicijnadministratie is daarbij noodzakelijk. Deze bevat de administratie van de medicijndistributie en een overzicht van de resultaten ervan. Hiervoor bestaan verschillende systemen.

In ieder systeem moeten per cliënt de volgende gegevens opgenomen zijn:

Registratiesysteem van fouten en incidenten

Fouten zijn niet te voorkomen. Om de kans op fouten zo klein mogelijk te maken, is het nodig dat serieus omgaan met het medicatiebeleid vanzelfsprekend gevonden wordt. Door beleid herhaaldelijk te evalueren, kunnen onregelmatigheden worden opgespoord en regels worden aangepast en verbeterd. Iedereen zal zich betrokken voelen bij het beleid als het niet gaat om het aanwijzen van een schuldige, maar om iets te leren van de gemaakte fout. 

Uit onderzoek blijkt dat onderstaande fouten het meest worden gemaakt:

- onjuiste dosering medicijnen toedienen (69,9%);

- vergeten een cliënt medicijnen te geven (69%);

- op een verkeerd tijdstip medicijnen verstrekken (49,9%);

- medicijnen aan de verkeerde cliënt geven (43,5%).

De drie belangrijkste oorzaken van fouten in de medicijntoediening zijn:

- haast/drukte (70,1%);

- het niet kunnen lezen van medicatieopdrachten van artsen (32,2%);

- gebrek aan concentratie (26,4%).