bs 6, geboortregeling

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Basisstof 6 

Geboorteregeling

De leerdoelen

• Je weet wat anticonceptie is
• Je kunt onbetrouwbare en betrouwbare methodes van anticonceptie benoemen en uitleggen  
• Je kan noodmaatregelen van anticonceptie benoemen en uitleggen 
• Je moet kunnen beschrijven hoe de NuvaRing, het vrouwencondoom, de prikpil, het spiraaltje en sterilisatie zwangerschap kunnen voorkomen

Voorbehoedsmiddelen

Al in het oude Egypte gebruikte men manieren om seks te kunnen hebben zonder zwanger te raken 

chlamydia

• bacterie
• meest vookomend
• weinig verschijnselen
• ernstige gevolgen

• 60.000 diagnoses
• 50% kans
  

• kuur 5 - 7 dagen
  

Chlamydia

• Bacterie in de urinebuis en baarmoederhals
• Het probleem: vaak geen ziekteverschijnselen
• Kan leiden tot onvruchtbaarheid
  
• eileiders raken verstopt

HIV

HIV => is een virus

Symptonen

Eén tot zes weken na het oplopen van hiv kan je klachten krijgen die lijken op gewone griep. Deze kunnen één tot zes weken aanhouden.

Hoe krijg je HIV?

Onveilig geslachtsgemeenschap te hebben, maar ook contact met bloed

Behandeling

Kan worden aangetoond door virusdeeltjes in het bloed

Onbetrouwbaar

• Periodieke onthouding
  


• Coïtus interruptus

Periodieke onthouding

Bij periodieke onthouding hebben mensen geen geslachtsgemeenschap in de vruchtbare periode.

De vruchtbare periode kan op verschillende manieren worden bepaald, maar is erg lastig te bepalen. 

- Lichaamstemperatuur

- Structuur van de afscheiding

Hierdoor onbetrouwbaar

Coïtus interruptus

Coïtus = geslachtsgemeenschap

Interruptus = onderbroken

De man trekt de penis terug uit de vagina voordat hij de zaadlozing krijgt

Onbetrouwbaar, omdat in het voorvocht ook zaadcellen zitten

Condoom

Houdt het sperma tegen

Samen met het vrouwencondoom enige voorbehoedsmiddel dat ook tegen SOA’s beschermt

0

Vrouwencondoom

- Houdt sperma tegen

- Vaak gebruikt met zaaddodende pasta

- Beschermt tegen SOA's

vrouwencondoom

Anticonceptiepil

- Bevat hormonen die zorgen dat er geen ovulatie plaatsvindt

- Dagelijks innemen om betrouwbaar te zijn

Tegengaan ongewenste zwangerschap

• Soms gaat er iets mis, pil vergeten of condoom gescheurd. 
• Maar ook in geval van verkrachting kunnen de volgende maatregelen toegepast worden:

- morning-afterpil

- abortuspil

- zuigcurretage

- late abortus

Morning-afterpil

Werking op basis van innesteling voorkomen

Morning-afterpil

- de morning-afterpil is een vorm van noodanticonceptie. Dit noodmiddel is 

   dus géén vervanger van andere anticonceptiemethoden. 

- je kunt de morning-after pil zonder recept kopen bij de apotheek of 

   drogisterij.

- de pil moet binnen 72 uur (3 dagen) na de geslachtsgemeenschap in 

   worden genomen. Beste werking is binnen 12 uur.

- De pil bevat een hoge concentratie van een bepaald hormoon waardoor je 

   flink misselijk kan worden.

Noodmaatregelen

Abortuspil: ben je tot acht weken zwanger, dan kun je een zwangerschap beëindigen met een abortuspil. De abortuspil wekt eigenlijk een ‘miskraam’ op.

Zuigcurettage: wanneer je tot twaalf weken zwanger bent, kan abortus met een zuigcurettage. Er wordt dan een plastic zuigbuisje de baarmoedermond ingebracht. Deze zuigt de baarmoedermond als het ware leeg. Dit kan pijn geven en krampen veroorzaken.

Late abortus: deze behandeling is mogelijk bij 12 tot 24 weken zwangerschap. Bij deze behandeling wordt de baarmoedermond opgerekt. Het embryo wordt vervolgens verwijderd.

Prikpil

• Bevat hormonen die de ovulatie stoppen, menstruatie kan ook wegblijven
  
• Hoeft maar eens per drie maanden te worden toegediend
  
• Na gebruik niet gelijk weer vruchtbaar

Nuvaring

Zit om de baarmoedermond

Geeft hormonen af die ovulatie stoppen

Moet iedere maand vervangen worden

0

Spiraaltje

Ingebracht in de baarmoeder

- Hormoonspiraaltje bevat hormonen die ovulatie tegengaan.

Kan 5 jaar blijven zitten

- Koperspiraaltje zorgt dat zaadcellen kapotgaan en geen innesteling kan plaatsvinden

Kan 7 jaar blijven zitten

Sterilisatie

• Onderbreking zaadleider of eileider 
• Geen effect op hormonen
  
• Vaker bij mannen
  
• Zeer betrouwbaar

Sterilisatie man

• Zaadleiders worden onderbroken
  
• Er wordt nog wel sperma gemaakt (het vocht uit de prostaat en zaadblaasjes), maar er zitten geen zaadcellen in
  

Sterilisatie vrouw

• De eileiders worden onderbroken of geblokkeerd
• De eisprong vind nog wel plaats, maar de zaadcellen kunnen er niet meer bij

Betrouwbaarheid van voorbehoedsmiddelen

Wat als zwanger worden niet lukt?

KI, kunstmatige inseminatie

IVF, invitro fertilisatie

Wanneer er weinig beweeglijke spermacellen in het sperma aanwezig zijn of als gezonde spermacellen de baarmoedermond niet kunnen passeren, kan KI (kunstmatige inseminatie) of IUI (intra-uteriene inseminatie) met spermacellen van de eigen partner worden toegepast. 

IVF

• Bij verminderde vruchtbaarheid kan IVF worden toegepast
• Welke SOA kan daar voor zorgen?
  
• reageerbuisbevruchting
• In Vitro = in glas
  

IVF

• Follikelstimulatie: Aanmaak van meer eicellen in de follikels
• Dit wordt goed bijgehouden
  
  
• Eicelpunctie: Het ophalen van de eicellen
• De follikels worden "leeggeprikt"
  

IVF

• Fertilisatie: Het handmatig bevruchten van de eicellen
• In een voedingsoplossing groeit het hopelijk uit tot een klompje cellen en uiteindelijk een embryo
  
  
• Embryotransplantatie: De gemaakte klompjes cellen worden geplaatst (meestal 2)
  

https:

wat was je procentuele score?

https:

Huiswerk

• Maken opdracht 56 t/m 59, 61 a en b, 63 en 64

• Flitskaarten oefenen en met Test Jezelf je leerdoelen controleren