Lezen les 1 en 2 en 3

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Leg klaar

Leesboek

Leerwerkboek deel A

Schrift / pen

Les 1

Lesdoel

Aan het einde van de les heb je 

een deel van de theorie van lezen opgehaald.

1.3 lezen pagina 22

Wat weet je nog?

Opdracht 1b

• Geef antwoord op de 25 vragen.
• Je mag overleggen in duo's.
• Na 3 minuten klassikaal vragen via rad. 

Antwoorden op vraag 1b

Artikel = uiteenzetting (p. 23)

Kenmerken artikel

Vergelijking schrijven

Je houdt een bepaalde structuur / opbouw aan.

Nieuwsbericht: 

• Lead wie, wat, waar, wanneer
• waarom
• hoe

Verklaringsstructuur

Inleiding: Welk verschijnsel wordt behandeld?

Kern: Wat zijn redenen/oorzaken/verklaringen?

Slot: Welke verklaring is het belangrijkst / meest waarschijnlijk?

Voor- en nadelenstructuur

Inleiding: Wat wordt beoordeeld?

Kern: Wat zijn de voordelen? Wat zijn de nadelen?

Slot: Wat is de conclusie?

Probleem-oplossingsstructuur

- Inleiding: Wat is het probleem?

- Kern: Wat zijn de oorzaken? Wat zijn de gevolgen?

- Slot: Welke oplossing(en) noemt de tekst?

Geen structuur

- Wat is het onderwerp?

- Wat zijn de deelonderwerpen en wat wordt erover gezegd?

Onderwerp (p. 25)

De titel geeft vaak een aanwijzing over het onderwerp.

In kranten of tijdschriften: vaak een ondertitel of boventitel

Het onderwerp vind je vaak in de titel

en in de eerste alinea. Dit geef je 

weer in steekwoorden.

Hoofdgedachte (p. 25)

Het belangrijkste wat de schrijver zegt. Zoek deze in inleiding en/of slot van de tekst. De hoofdgedachte geeft meestal in één of twee zinnen kort weer waar de tekst over gaat.

Aan de slag 1.3

Werk in je leerwerkboek en schrift.

Kijk steeds zelf na. Verbeter met een andere kleur.

Opdrachten: 2, 4, markeer alle signaalwoorden in tekst 1,

ga verder met 5, 6, 7

Signaalwoorden? => pagina 31

Je kent/herkent/kunt benoemen:

• leesstrategieën
• tekstdoelen, tekstsoorten, tekstvormen
• tekststructuren
• onderwerp en hoofdgedachte
  

Over welk punt wil
je meer uitleg?

Leg klaar

Leesboek

Leerwerkboek deel A pagina 26

Schrift / pen

Les 2

Lesdoel

Aan het einde van de les heb je 

deel twee van de theorie van lezen opgehaald.

Verkennend lezen (p. 251)

Vanaf nu ook elke eerste zin van alle alinea's.

Nauwkeurig lezen (p. 251)

Onderwerp, tekstsoort, tekstdoel, opbouw, bron/schrijver.

Tekstdoel, -soort en tekstvorm 

Tekstdoel is altijd een werkwoord. De schrijver wil je...

tekstdoel	uitleg	tekstsoort	vorm
informeren	de lezer informatie geven	informerende tekst	verslag
overtuigen	de lezer overtuigen (mening)	betogende tekst	boekbespreking
activeren	de lezer iets laten doen	activerende tekst	advertentie
amuseren	de lezer vermaken	amuserende tekst	stripboek

Verschillen

onderwerp	hoofdgedachte
vinden met verkennend lezen	vinden met nauwkeurig lezen
titel / inleiding	inleiding en/of slot
een woord of paar woorden	een hele zin let op: geen vraagzin!
waar de tekst over gaat	wat de schrijver over het onderwerp wil vertellen

Opbouw alinea: kernzin p. 27/28

De opwarming van de aarde heeft ten eerste een slechte invloed op de natuur. Dier- en plantensoorten sterven bijvoorbeeld uit. Bovendien is het ook slecht voor de gezondheid van de mens, nu de lucht steeds smeriger wordt. Daarom vind ik dat de overheid snel actie moet ondernemen om opwarming tegen te gaan.

Tekstopbouw: inleiding (p. 29)

- aandacht trekken 

- het onderwerp benoemen of omschrijven

- de aanleiding noemen

- de centrale vraag stellen 

- een mening geven

- een samenvatting geven 

- persoon/personen introduceren

Tekstopbouw: slot (p. 29)

- conclusie of samenvatting

- advies of waarschuwing

- toekomstverwachting

Overzicht signaalwoorden op pagina 232.

Tekstverbanden (p. 31)

Oorzaak en gevolg

geeft aan wat er gebeurde en wat het gevolg was

Doordat mijn zus veel te lang onder de douche stond, 

waren we te laat in het restaurant.

• Oorzaak: 
• Gevolg: 

Oorzaak en gevolg

geeft aan wat er gebeurde en wat het gevolg was

Doordat mijn zus veel te lang onder de douche stond, 

waren we te laat in het restaurant.

• Oorzaak: Mijn zus stond te lang onder de douche.
  
• Gevolg: We waren te laat in het restaurant.

Middel en doel

geeft aan wat nodig is om het doel te behalen

Om de eindronde te bereiken, zullen we de komende twee wedstrijden echt moeten winnen.

• Middel:
• Doel:

Middel en doel

geeft aan wat nodig is om het doel te behalen

Om de eindronde te bereiken, zullen we de komende twee wedstrijden echt moeten winnen.

• Middel: komende twee wedstrijden winnen
• Doel: de eindronde bereiken

Aan de slag 1.3

Werk in je leerwerkboek en schrift.

Kijk steeds zelf na. Verbeter met een andere kleur.

Opdrachten: weektaak af?

Deze week werken we aan: 8, 9, 11, 13, 15, 16, 17 en 18.

Markeer van tekst 2 weer alle signaalwoorden. 

Je kent/herkent/kunt benoemen:

• een artikel/uiteenzetting is
• opbouw van alinea's
• functies inleiding en slot
• soorten tekstverbanden en signaalwoorden

Over welk punt wil
je meer uitleg?

Leg klaar

Leesboek

Leerwerkboek deel A

Schrift / pen

Les 3

Planning

• Tekst 1 bespreken
• Geef je keuze van je leesboek door
• Verder met weektaak 

Welke signaalwoorden voor middel/doel staan in alinea 1?

Welk synoniem kun je bedenken voor 'evenwel' in regel 4?

Welke signaalwoord voor een samenvatting heb je gevonden?

Zeg in eigen woorden regel 37:
De ondezoekers ... waterconsumptie.

Zeg in eigen woorden regel 46:
Met dit ... onderuitgehaald.

Aan de slag 1.3

Werk in je leerwerkboek en schrift.

Kijk steeds zelf na. Verbeter met een andere kleur.

Opdrachten: 2, 4, 5, 6, 7 markeer signaalwoorden tekst 1.

Deze week werken we aan: 8, 9, 11, 13, 15, 16, 17 en 18.

Markeer van tekst 2 weer alle signaalwoorden.