Par. 2 Polders in Nederland

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vmbo k, g, t, mavo
• Leerjaar 4

Polders in Nederland

Begrippen 

• bemaling
  
•  grondwater
  
•  oppervlaktewater
  
• draineren
  
•  boezem
  
•  polder
  
•  sluis
  
•  stuw
  
•  kwel
  
•  kunstmatige afwatering
  
•  natuurlijke afwatering

Leerdoelen kort!

• bemaling
  
•  grondwater
  
•  oppervlaktewater
  
• draineren
  
•  boezem
  
•  polder
  
•  sluis
  
•  stuw
  
•  kwel
  
•  kunstmatige afwatering
  
•  natuurlijke afwatering

Soorten polders

📌 zeepolder:

• op zeeniveau
•  sedimentatie zand en klei door zee
• bij Waddenzee en Noordzee

Soorten polders

📌 Veenpolder:

• tussen 0 en 2m onder NAP
• West-NL
• door draineren veenmoeras —> land droogt en zakt in
•  —> dijken er omheen —> polder

Soorten polders

📌 Droogmakerij

• lager dan 2m onder NAP
• was eerst een meer of stuk zee
• eerst een dijk —> water wegpompen met molen of gemaal —> kunstmatige afwatering —> polder

Opdrachten maken!

• Learnbeat: 5.2 Opdrachten

• Maken: 1 + 2 + 3 + 4

0

Soorten water

Grondwater: 

📌 onzichtbaar

📌 zit in openingen van zand- en kleideeltjes

Soorten water

Kwelwater:

📌 water dat stroomt tussen de bodemdeeltjes

📌 water uit hoger gebied kan naar lager gebied stromen

📌 water kan onder de dijk doorsijpelen

Hier zie je hoe kwelwater door de dijk naar de uiterwaarden is gesijpeld.

Soorten water

 Oppervlaktewater:

📌 zichtbaar

📌 sloten, kanalen, rivieren, meren, zeeën

Afwatering laag-Nederland

• Kunstmatige afwatering
• sluis: bij zeepolders
• bemaling: veenpolder en droogmakerij

Hoe?

❓water in de polder = binnenwater —> pomp of molen —> water in tijdelijke opslag = boezem —> via sluis kan water naar buitenwater

Sluis bij Noordpolderzijl in Groningen. Het woord “zijl” betekent sluis.

Hoe komt water de polder in?

📌 neerslag

📌 kwel

📌 sluis

Afwatering hoog-Nederland

Natuurlijke afwatering

• door hoogteverschil loopt water van hoog naar laag
  
• stuwen houden water tegen of laten water door
  

Opdrachten maken!

• Blz : 124

• Maken: 6 + 7 + 8

Oefenvragen 

✔Check je leerdoelen door het maken van de oefenvragen....

Even oefenen...

Op 26 augustus 2003 brak bij Wilnis een gedeelte van de ringdijk langs de

ringvaart van de Polder Groot-Mijdrecht door. De ringvaart ligt rechts van

de (doorgebroken) dijk.

De volgende gebeurtenissen hebben geleid tot het doorbreken van de

dijk. Ze staan in willekeurige volgorde.

1 Onder de veendijk kwam water uit de boezem omhoog.

2 Er kwamen scheuren in de dijk.

3 In 2003 was er een hittegolf.

4 De dijk, die uit veengrond bestaat, droogde uit.

5 De dijk gleed weg over de natte ondergrond.

➡ Wat is de juiste volgorde van de gebeurtenissen?

Neem het volgende schema over op het antwoordblad en vul het verder

in.

3 ➡ ...➡...➡1➡...

CV

3-4-2-1-5

Drie leerlingen doen een uitspraak over bron 15.

Welke uitspraak is juist?

A Cijfer 1 ligt in de uiterwaarden.

B De klei ligt dichter bij de rivier dan het zand, omdat kleideeltjes

zwaarder zijn dan zand.

C Tussen de Waal en de Neder-Rijn liggen meer dorpen op de

oeverwallen dan op de komgronden. 

CV

juiste antwoord = C

In de uiterwaarden worden soms nieuwe boerderijen of huizen gebouwd

op kunstmatige woonheuvels 

➡ Geef een reden waarom dit niet past in het beleid van meer ruimte

scheppen voor rivieren. 

CV

De rivier heeft hierdoor juist minder ruimte om te overstromen in de uiterwaarden.

Bekijk bron 1 (afbeelding) ➡

 Uiterwaarden hebben verschillende functies.

  a- Hoe heet de uiterwaard tussen Slijk-Ewijk en Loenen?

  b- Noem een functie van de uiterwaard voor de veiligheid.

  c- Noem een functie van de uiterwaard voor de landbouw.

cv

 Loenense buitenpolder.

  Uiterwaarden kunnen overstromen en zorgen er zo voor dat de rivier tijdelijk meer water kan bergen (waardoor de kans op een dijkdoorbraak kleiner is).

  Uiterwaarden zijn een groot deel van het jaar droog, waardoor er gras kan groeien en vee kan grazen.

 Bekijk de afbeelding: doorsnede van het rivierenlandschap.

Benoem de onderdelen A t/m F van het rivierengebied. 

➡ Kies uit: komgrond, oeverwal, rivier, uiterwaard, winterdijk, zomerdijk.

cv

A Winterdijk, B zomerdijk, C oeverwal, D kom(grond), E rivier,

 F uiterwaard

Welk sediment is niet door rivieren gevormd?

1. grind
2. zand
3. veen
4. klei

✔ Leerdoelen gehaald? Ja? ➡ Goed gedaan!

✔ Ging nog niet alles goed? ➡ Ga dan opnieuw aan de slag met de onderwerpen die je niet goed snapt..

Tot de volgende keer!