NM 1.2 Een land van polders

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 4

1.2 Een land van Polders

Wat moet je kennen?

✅ Soorten polders en kenmerken

✅ Soorten water in de grond

✅ Verschilllende manieren van afwatering laag-NL en hoog-NL

(Schrijf over in je schrift)

Begrippen

✅ bemaling

✅ grondwater

✅ oppervlaktewater

✅ capillair water

✅ hangwater

✅ draineren

✅ boezem

✅ binnenwater

✅ polder

✅ sluis

✅ stuw

✅ buitenwater

✅ kwel

✅ kunstmatige afwatering

✅ natuurlijke afwatering

Polder

.Gebied omringd door dijken, waar de mens de waterstand regelt. 

In Nederland 3 soorten:

1. Zeepolder
2. Veenpolder
3. Droogmakerij

3 soorten polders

📌 Zeepolder: 

• Omdijking van opgeslibd gebied.
  
• Ligt op zeeniveau.
• Sedimentatie zand en klei door zee.
• Bij de Waddengebied (Waddenzee) en Zeeland (Noordzee)

3 soorten polders

📌 Veenpolder:

• Door draineren veenmoeras —> land droogt en zakt in.
  
• Tussen 0 en 2m onder NAP
• Dijken er omheen —> polder
• West-Nederland

3 soorten polders

📌 Droogmakerij

• Een meer/stuk zee wordt omdijkt ->leeggepompt door molen of gemaal -> kunstmatige afwatering.
• Lager dan 2m onder NAP

Soorten water

 Oppervlaktewater:

📌 zichtbaar

📌 sloten, kanalen, rivieren, meren, zeeën

Oppervlaktewater: 

📌 Al het water in de sloten, kanalen en meren.

📌 Zichtbaar

📌 Door de hoogte van het oppervlaktewater te regelen, heb je invloed op de hoogte van het grondwater.

Water in de grond

Grondwater: 

📌 Zit in openingen van zand- en kleideeltjes.

📌 Onzichtbaar

📌 Wortels van de planten moeten in de buurt van dit water zitten om te kunnen groeien. (in het water = rotten)

Water in de grond.

Figuur 6

 Hangwater:

📌 water dat bij regen wordt vastgehouden door bodemdeeltjes

📌 ligt boven grondwater en capillair water

Capillair water:

📌 water dat opstijgt tussen nauwe kanaaltjes

Soorten water

Kwelwater:

📌 Water dat stroomt tussen de bodemdeeltjes.

📌 Water uit hoger gebied kan naar lager gebied stromen

📌 Water kan onder de dijk doorsijpelen

Hier zie je hoe kwelwater door de dijk naar de uiterwaarden is gesijpeld.

Afwatering laag-Nederland

• Kunstmatige afwatering
• sluis: bij zeepolders
• bemaling: veenpolder en droogmakerij

Hoe?

❓water in de polder = binnenwater —> pomp of molen —> water in tijdelijke opslag = boezem —> via sluis kan water naar buitenwater

Sluis bij Noordpolderzijl in Groningen. Het woord “zijl” betekent sluis.

Hoe komt water de polder in?

📌 neerslag

📌 kwel

📌 sluis

Afwatering hoog-Nederland

Natuurlijke afwatering

• door hoogteverschil loopt water van hoog naar laag
  
• stuwen houden water tegen of laten water door
  

Aan de slag 

Maak 1.2 opdracht 1.

Klaar?

Ga verder met de samenvatting of schrijf de begrippen op