Rol van de economie in de cultuur

• Cultuurwetenschappen
• Secundair onderwijs

De rol en betekenis van economie in cultuur

Inhoudstafel

1. De visie van Marx op de economische gedetermineerde sociale structuur

2. Het gebruik van intresten in een cultureel kader

Ik vind het gebruik van intresten bij leningen eerlijk.

Akkoord

Niet akkoord

Genuanceerd

Ik vind dat bepaalde burgers recht hebben op een renteloze lening.

Akkoord

Niet akkoord

Genuanceerd

Ik vind dat de kloof tussen arm en rijk steeds groter wordt.

Akkoord

Niet akkoord

Genuanceerd

Visie van Marx

Kenmerken kapitalisme/libelarisme

liberale staat en vrije markteconomie

-> veiligheid, gegarandeerd bezit en gelijkwaardigheid

Kritiek: teveel nadruk op individu, terwijl er meer moet gekeken worden naar de klassen in de m'pij -> verschillen: economisch, sociaal & politiek

Kapitalistische piramide

Basisboodschap:

 

De arbeidersklasse ondersteunt  alle anderen 

Steun weg = bestaande sociale orde omver werpen

ontwikkeling samenleving (OB)

- productiekrachten (kapitaal, arbeid, technologie)

- productieverhoudingen (relatie mensen met bezit en die zonder)

klassenstrijd!

BB: uiting van bewustzijn samenleving (ideologie)

vb. kritiek op de ideologische gevechten: Westen vs Moslims

Meer dan een ideologische strijd: diepere materiële wortels (bezit-olie) vb. invasie van Irak <-> terrorisme?

9/11: steun voor de terroristen: politiek veroordeelt de ideologie van het terrorisme - manifestaties bevolking niet tegen aanslagen -> multiculturaliteit)

Oefening

Vul de tekst aan met de ontbrekende begrippen aan uit de lijst (zie werkblad)

Inhoudstafel

1. De visie van Marx op de economische gedetermineerde sociale structuur

2. Het gebruik van intresten in een cultureel kader

2. Het gebruik van intresten in een cultureel kader

3 visies:

liberale, Westerse visie

Joodse visie

Islamitische visie

Video

Wat is de betekenis van rente/intrest?

onderwijs.hetarchief.be

2. Het gebruik van intresten in een cultureel kader

3 visies:

liberale, Westerse visie

Joodse visie

Islamitische visie

Liberale, kapitalistische visie

• Intresten : vanzelfsprekend
• Enige discussiepunt: de 'normale' hoogte
• Starten vanuit individu = basis marktmechanisme (vraag-aanbod)
• Geen inmenging overheid = vrijheidsberoving (enkel bij monopolie = centralisering macht) vb. 1 bank

2. Het gebruik van intresten in een cultureel kader

3 visies:

liberale, Westerse visie

Joodse visie

Islamitische visie

Klassiek Joodse visie

• Oorspronkelijk intrestverbod
• Gebod op verschaffen van renteloze lening = verbod op  rente -> sociale zekerheid voor minder vermogenden
• Uitzonderingen: niet Joden - winstdeling bij investering

2. Het gebruik van intresten in een cultureel kader

3 visies:

liberale, Westerse visie

Joodse visie

Islamitische visie

Intresten in de Islam

• Intrestverbod ifv morele en sociale functie = solidariteit
• Voorheen: vaste rente op vaste termijn op lening
• Mohammed = afzetten tegen hebzucht van handelaars
• Woekerpraktrijken -> steeds grotere ongelijkheid

Vraag: hoe werkt intrest als mechanisme om de kloof arm/rijk nog groter te maken?

Lening = bepaald door risico en tijd

Om factor risico te dekken = borg (hypotheek op huis)

Om factor tijd te dekken = intrest (vergoeding voor niet gebruik)

3 redenen voor de kloof

Borgsysteem = rijken hebben grotere borg (makkelijker en meer geld lenen) <-> project Grameen Bank - Yunus

Heffen van intrest = arme benadeeld (zie oef.)

Enkel rijken kunnen geld ontlenen en worden rijker van de intrest

Afsluitoefening

Vul het kruiswoordraadsel individueel in