Stomazorg

• Verzorging
• Secundair onderwijs

Stomazorg

Wie heeft er al eens gehoord/gezien over een stoma?

Wat is een stoma

Stoma = Grieks voor mond/opening

Een stoma is een verbinding tussen een orgaan en de oppervlakte van het lichaam (=huid)

Er worden dus afvalstoffen via een kunstmatig aangelegde weg verwijderd. 

Hoe ziet een stoma eruit?

Soorten stoma's

Colostoma

Soorten stoma's

Colostoma

= Verbinding tussen dikke darm( colon) en huid

ileostoma

= Verbinding tussen dunne darm (ileum) en huid 

Urostoma

= Verbinding tussen urinewegen en huid, meestal na verwijdering van de blaas.

Tracheostoma

Verbinding tussen de luchtweg en de huid

Colostomie

Bij een colostomie wordt een deel van de dikke darm ( Colon) verwijderd. 

Het deel dat gespaard bleef wordt aan de buikwand via een opening vastgehecht. Dit om stoelgang en darmgassen te evacueren.

www.google.com

ileostoma

Een ileostoma = stoma dat aan de dunne darm is gehecht.

Vaak komt dit omdat de volledige dikke darm wordt weggenomen. Gevolg is dat er een dunne ontlasting ontstaat omdat de dikke darm normaal vocht aan stoelgang onttrekt. Doordat de ontlasting nog veel verteringsenzymen bevat kan de huid vlugger irriteren. 

www.google.com

Urostomie

Dit is een operatief gecreëerde opening om urine af te voeren. Vaak ten gevolge van blaaskanker of een aangeboren afwijking waardoor de urine niet meer op normale manier kan verwijderd worden;

www.google.com

Welke soorten systemen hebben jullie al gezien?

1- delig systeem

Huidplaat en zakje hangen aan elkaar

2 -delig systeem

Huidplaat is deel 1

Zakje is deel 2

Open en gesloten zakjes

Open zakjes worden gebruikt voor vloeibare stoelgang of urine. (ileostoma of urostoma)

Gesloten zakjes worden gebruikt voor vastere stoelgang. Deze mogen in de wc gegooid worden. (Colostoma)

Urostomazakjes

Deze hebben een kraantje of kunnen aan een zakje gekoppeld worden zodat je ze kan legen in de wc of in een nachtzak.

De zak is voorzien van een terugslagklepje waardoor de urine niet kan teruglopen als je plat ligt. Anders kan een urineweginfectie ontstaan. Soms kunnen er vlokken in de urine zitten. Dit komt door slijm van de darm. Indien het zakje hierdoor verstopt bestaat er medicatie om de vlokken te verminderen.

Tips bij het verzorgen stoma

Zorg dat de cliënt altijd extra opvangmateriaal bij heeft. In noodgevallen kan je dan altijd verschonen.

 Tijdens het reinigen van de stoma kan het slijmvlies wat gaan bloeden. Dit is een vrij normaal verschijnsel waar je geen zorgen over hoeft te maken.

 Als de huid rond de stoma er langere tijd wat rood uitziet, kan je deze dun insmeren met een zogenaamde ‘barrièrecrème’ voordat je het nieuwe opvangsysteem aanbrengt. Masseer de crème goed in de huid, totdat deze weer stroef aanvoelt.  Breng het opvangsysteem aan.

Tips

 Bij gasvorming in een open stomazakje zonder filter kan je het zakje 'ontluchten' door de sluitclip even te openen. Je vouwt de onderkant van het zakje wel eerst licht naar boven om lekkage te voorkomen.

 De cliënt kan douchen met of zonder opvangsysteem. Doucht hij zonder opvangsysteem, houd er dan rekening mee dat er wat ontlasting uit de stoma kan komen. Je kan het best 's ochtends douchen en het stoma verzorgen, omdat er dan meestal weinig ontlasting uit de stoma komt. Na een poos herkent u een ritme in uw ontlastingspatroon.

Tips

 Eventuele haartjes rond de stoma kun je met een scheermesje weghalen. Reinig de huid daarna met water, dep deze droog met een gaasje en smeer er vervolgens een dun laagje barrièrecrème op zoals hierboven beschreven.

 Je kan beter geen oplosmiddelen, ontvettende middelen, olie en/of vette zalven gebruiken tijdens de verzorging van een stoma. Deze middelen irriteren de huid en kunnen de plakkracht van het opvangsysteem verminderen. Eventuele lijmresten kun je verwijderen met een milde remover. Daarna de huid goed reinigen met water en droogdeppen.

Vragen?

En dan nu oefenen!

Neem uit je cursus de checklist en bekijk deze eerst.

Neem al het nodige materiaal klaar en oefen de techniek.