Frysk foar Frysktaligen - les 5

• Fries
• Beroepsopleiding

Frysk foar Frysktaligen - les 5

Het volgen van een cursus is natuurlijk een goede manier om een taal te leren. Toch is niet de docent of het cursusmateriaal doorslaggevend voor het succes van een cursus.

Eigen inzet en een actieve houding bepalen uiteindelijk of iemand de taal leert of niet.

Luister naar mensen die Fries spreken. Volg het nieuws op Omrop Fryslân. Werk actief aan je logboek. Door zo bezig te zijn met taal, zullen de resultaten 'bjusterbaarlik' zijn.

Hoe sportyf bisto?

Wurklist

• Weromsjen ôfrûne wike
• Opdrachten www.Edufrysk.nl

       - Harkje, lêze en útspraak oefenje (y/i/ii/ie klanken)
       - Grammatika (f/v en s/z)
       - Ta beslút
       - Om thús te dwaan

• Neigesetsje

Harkje, lêze en útspraak

Fryske klanken y / i / ii / ie

De koarte Y sit yn hyt en pyk.

De koarte i komt op meardere manieren foar:

       - as "ih" yn pit

       - as "ie" yn piken

       - as "uh" yn in en it

De lange ii sit yn wiid en liif.

It twalûd ie sprekst út mei in golfke: miel.

Fryske útlisfilmkes

De letters i, y en ii [3:59]

https://youtu.be/VQgItntLZYw

Grammatika

Frysk f/v & s/z

Yn it Frysk begjint en einiget in wurd noait mei in V, wol mei in F.

   - frou, fjoer, fisk, liif en braaf.

Yn ‘e midden fan in wurd kin de V wol foarkomme.  

Dat hearst oan de útspraak: drave en suver nuver. 

Yn it Frysk begjint en einiget in wurd noait mei in Z, wol mei in S.

   - sinne, reis, seis, baas.

Yn ‘e midden fan in wurd kin de Z wol foarkomme. 

Dat hearst oan de útspraak: raze en doazen.

Taalskets!

f/v & s/z [1:34]

https://youtu.be/rD22OO5-GOk

Skriuwen

Opdrachten wurdskat

Fynst trije opdrachten oer Fryske sporten yn it Word dokumint yn Teams.

Opdracht 1 wa hâldt fan wat

Opdracht 2 Fryske sporten

Opdracht 3

Winne

Om thús te dwaan

Om thús te dwaan

• De y / i / ii / ie klanken
• Taalles J: de i-klanken
• De F/V en S/Z

 www.mbu.edufrysk.nl

Neigesetsje

Opdracht 1

1. Meitsje in kar kar fan fiif wurden út de list.
2. We harkje nei it liet 'De keatsbal' fan Piter Wilkens.
3. Ast ien fan dyn wurden hearst, setst der in krúske by.

Keatsbal - Piter Wilkens

sjen	dea	flokt	sleat	gers
meist	gjin	hurde	allinne	boppeslach
grûn	sykje	tsjin	krânse	rûn
eins	hjir	sûnder	werom	dien
loft	útslein	flibe	mei	nea
fleane	oars	hinne	fjild	kâld

By dizze opdracht wurde earder learde wurden werhelle. Alle 20 wurden komme yn it liet oan bar.

Lit it liet hearre. As kursisten in wurd fan de bingokaart foarbykommen hearre, sette se dêr in krúske by.

Neitiid kin de tekst fan it liet en de wurden noch efkes trochnommen wurde. (sjoch neikommende slide).

Keatsbal - Piter Wilkens

Piter Wilkens

Keatsbal [4:17]

https://youtu.be/ZpgBpSQsnHk