Les 6 Poezie - Sonnet

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo g, t
• Leerjaar 3

Sonnet

Een gedicht dat bestaat uit veertien regels, die zijn verdeeld over vier strofen. De eerste twee strofen elk uit vier regels, de laatste twee strofen elk uit drie.

4, 4, 3, 3 

Een sonnet heeft een strak rijmschema.

abba, abba, cdc, cdc

Tussen de eerst twee strofes en de laatste twee strofes zit een wending.

Dit is een vaak een tegenstelling. 

Beeldsonnet

Beeldsonnet

Hoeveel regels heeft een beeldsonnet?

1. 4
2. 7
3. 12
4. 14

Hoeveel strofen heeft een beeldsonnet?

1. 1
2. 3
3. 4
4. 14

Welke uitspraak is waar?

1. De eerste twee stofes hebben elk acht regels en de laatste twee stofes hebben elk zes regels.
2. De eerste twee stofes hebben elk vier regels en de laatste twee stofes hebben elk drie regels.

Lees op de volgende slide het sonnet 'tuk tuk'.

Noteer tijdens het lezen

het rijmschema van

strofe 2, 3 en 4.

Wat is het rijmschema van strofe 2, 3 en 4?

a

b

b

a

 

Strofe 1

Strofe 2

Strofe 3

Strofe 4

a

b

b

a

 

Strofe 1

Strofe 2

Strofe 3

Strofe 4

a

b

b

a

 

c

d

e

 

c

d

e

 

Wat is een 'tuk tuk'?

Waarom moet je 'tuk tuk' uitspreken als 'toek toek'?

Leg uit dat 'zelfs ambtenaren tukken' (laatste regel) twee betekenissen heeft.

Martinus Nijhoff - De moeder de vrouw (1934)

Ik ging naar Bommel om de brug te zien

Ik zag de nieuwe brug. Twee overzijden

die elkaar vroeger schenen te vermijden,

worden weer buren. Een minuut of tien

dat ik daar lag, in 't gras, mijn thee gedronken,

mijn hoofd vol van het landschap, wijd en zijd - 

laat mij daar midden uit oneindigheid

een stem vernemen dat mijn oren klonken.

Het was een vrouw. Het schip dat zij bevoer

kwam langzaam stroomaf door de brug gevaren.

Zij was alleen aan dek, zij stond bij 't roer

eb wat zij zong hoorde ik dat psalmen waren.

O, dacht ik, o, dat daar mijn moeder voer.

Prijs God, zong zij, Zijn hand zal u bewaren. 

Waar gaat dit gedicht volgens jou over?

Welk rijmschema komt voor in dit gedicht?

1. Slagrijm
2. Gepaard rijm
3. Omarmend rijm
4. Gekruist rijm

Hoe herken je dat dit een sonnet is?

Noem een voorbeeld van alliteratie in het gedicht

Noem een voorbeeld van een enjambement in dit gedicht