Het ingerichte landschap

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

Wat gaan we doen?

Examentraining hoofdstuk 1 maken (bladzijde 52). 

Nabespreken

Uitleg 

Opdrachten maken.

Doelen:

Hoe kun je de verschillen in de stedelijke ontwikkeling en de inrichting van het platteland in Brazilië verklaren?

Maak de examentraining

Heb je vragen? 
Stel ze aan me! 

Bevolkingsspreiding

- dichtbevolkte kustgebieden met veel grote steden

- dunbevolkt binnenland met minder steden

Bevolkingsspreiding

gevolgen voor natuurlandschap:

- langs kust is oorspronkelijk Atlantisch regenwoud grotendeels weg

- in binnenland komt nog veel tropisch regenwoud voor, maar bebouwing dringt op

Kuststeden

De kuststeden zijn zo groot geworden doordat ze al vanuit de koloniale tijd van groot belang waren, toen met name voor de handel in suikerriet en tot slaaf gemaakten. 

Suikerriet

In het noordoosten van Brazilië zagen we vroeger de suikerrietplantages vanuit de kolonisten. Hierdoor vinden we in het noordoosten ook de oudste steden. 

Vanuit deze steden werd er handel gevoerd. 

Mijnbouw

Door de opkomst van de mijnbouw ontstonden er in het zuiden van Brazilië kleinere steden. 

Economisch zwaartepunt

Het economische zwaartepunt verplaatste zich meer naar het zuidoosten na de onafhankelijkheid in 1822 van Brazilië en de komst van de nieuwe hoofdstad: Rio de Janeiro (nu Brasilia)

Vanaf 1930

Groei van de steden door de industriële revolutie in Brazilië. 

Ontwikkeling zuidoosten

stedelijke ontwikkeling in zuidoosten vond later plaats, redenen:

18e eeuw: mijnbouw,

19e eeuw: toenemende economische en politieke macht (mijnbouw, koffieteelt en hoofdstad)

vanaf 1930: vooral industrialisatie

Historische erfenis

zuiden aparte ontwikkeling, want vestigingsgebied Europese immigranten

binnenland lange tijd alleen terrein van avonturiers en grootgrondbezitters → relatief beperkte verstedelijkingsgraad 

Opdrachten maken

Maak de opdrachten van hoofdstuk 1 af. 
Kijk ze na. 

Werk verder aan hoofdstuk 2. 

Wat gaan we doen?

Examentraining hoofdstuk 1 bespreken

Uitleg verschuivingen in stedelijke processen / patronen

Opdrachten maken.

Doelen:

Hoe kun je de verschillen in de stedelijke ontwikkeling en de inrichting van het platteland in Brazilië verklaren?

Ontwikkeling zuidoosten

stedelijke ontwikkeling in zuidoosten vond later plaats, redenen:

18e eeuw: mijnbouw,

19e eeuw: toenemende economische en politieke macht (mijnbouw, koffieteelt en hoofdstad)

vanaf 1930: vooral industrialisatie

https:

Bevolkingsdruk

Teveel bevolkingsdruk kan leiden tot de vorming van krottenwijken. 

Urbanisatietempo

Vanaf 1950 toename verstedelijkingstempo (urbanisatietempo) en bevolkingsdruk.

oorzaken: industrialisatie in steden en armoede platteland

gevolgen: problemen met huisvesting en werkgelegenheid in steden

Urbanisatietempo

Oplossing meer aandacht voor binnenland:

1960 nieuwe hoofdstad Brasilia

midden 20e eeuw vrijhandelszone rond Manaus

Brasilia

Door Brasilia is er nieuwe infrastructuur in het binnenland aangelegd. 

Hierdoor is het aantrekkelijk voor argrarische MNO's. 

--> opkomst (middel) grote handel- en industriesteden

Nieuw patroon

In de grotere steden bij de kust zien we dat steeds meer mensen en bedrijven de grote steden verlaten en naar kleinere steden verhuizen. 

Waarom?

Grote files in vervuiling in de stad. 
Grondprijzen zijn daarnaast ook duur. 

Netwerk

Steden in Zuidoost-Brazilië vormen stedelijk netwerk. Daarbij zorgen de vele contacten tussen bedrijven, overheden en instellingen voor samenhangend geheel.

Infrastructuur

De infrastructuur is van groot belang voor Braziliaanse steden. 

§2 steden onder de loep.

Sterke fragmentatie 

Fragmentatie

Door verdere menging van arme en rijke wijken zijn steden gefragmenteerd.
Voorzieningen zijn steeds meer
‘uitgestrooid’ over hele stad.
Duurdere winkelcentra liggen bij
verkeersknooppunten aan rand van steden
voor goede bereikbaarheid.

2010

1970

Aan het werk

Maak de opdrachten van paragraaf 1 & 2 van hoofdstuk 2.

Wat gaan we doen?

Examentraining hoofdstuk 1 bespreken

Uitleg verschuivingen in stedelijke processen / patronen

Opdrachten maken.

Doelen:

Hoe kun je de verschillen in de stedelijke ontwikkeling en de inrichting van het platteland in Brazilië verklaren?

Nieuw patroon

In de grotere steden bij de kust zien we dat steeds meer mensen en bedrijven de grote steden verlaten en naar kleinere steden verhuizen. 

Waarom?

Grote files in vervuiling in de stad. 
Grondprijzen zijn daarnaast ook duur. 

2010

1970

Criminaliteit

Toename van de criminaliteit heeft gezorgd voor de groei van gated communities in Brazilië. 

kleine gated community’s midden in steden: wijk met beperkte voorzieningen, voor middelhoge inkomens

gated community’s suburbs: wijk met meer voorzieningen, voor hogere inkomens

grote complete wijken: bijna alle voorzieningen aanwezig, voor de rijksten (bijvoorbeeld Alphaville bij São Paulo)

Kenmerken krottenwijk

- Geen bescherming tegen extreme weersomstandigheden

- Meerdere personen in dezelfde woonruimte

- Beperkte toegang schoon drinkwater

- Onvoldoende sanitaire voorzieningen

- Onzeker bezit woning

Favela:
Kleine woningen van allerlei materialen op plekken die niet geschikt daarvoor zijn

Cortiço:
Een of meerdere oude, vervallen en opgesplitste gebouwen op perceel midden in stad 

Site en service projecten

Overheid brengt verbeteringen in infrastructuur en voorzieningen (water, elektriciteit, scholen) op gang → bewoners krijgen meer vertrouwen in toekomst → bewoners investeren zelf.

soms sociale woningbouwprojecten aan rand stad, zoals site-and-servicesprojecten

Sao Paulo

São Paulo: oorspronkelijk rijksten in hoger gelegen centrum, aan randen armere bevolkingsgroepen. Na 1980: in centrum ontstaan cortiços (vooral migranten platteland), maar ook toename favela’s

Rio de Janeiro

Rio de Janeiro (heuvelachtig gebied): veel minder cortiços, vooral favela’s op steile hellingen verspreid over stad

Aan het werk

Maak de opdrachten van paragraaf 2.1 en 2.2