NE2 grammatica: bijstelling

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Vandaag

• Je leert wat een bijstelling is.
• Je kan een bijstelling uit de zin halen.

Zinsdelen en zinsdeelstukken

- Werkwoordelijk/ naamwoordelijk gezegde

- Onderwerp

- Lijdend voorwerp

- Meewerkend voorwerp

- Bijwoordelijke bepaling

----------------------------------

- Bijvoeglijke bepaling

- Bijstelling

- Ondergeschikte bijwoordelijke bepaling

Zinsdelen

Zinsdeelstukken

Een bijstelling

• Een bijzonder soort bijvoeglijke bepaling
• Zegt iets over een ZN
• Staat altijd achter een ZN
• Staat achter een komma (vaak tussen twee komma's)

Wat doet het?

De bijstelling geeft extra informatie over iets wat al in de zin staat. 

Voorbeeld: 

Ik / heb / bloemen, een bos rozen, / van mijn vriendin / gekregen. 

• In de zin staat dat ik bloemen heb gekregen.
• Het extraatje dat toegevoegd wordt, is dat het gaat om een bos rozen. 
• een bos rozen is hier de bijstelling, want het geeft extra informatie over bloemen.

Welk zinsdeelstuk geeft extra informatie?
Eva, mijn zus, slaapt bij oma.

1. Eva
2. mijn
3. bij oma
4. mijn zus

Wat is hier de bijstelling?
Max, de harige hond van onze buren, loopt in onze tuin.

1. de harige hond
2. Max
3. de harige hond van onze buren
4. onze tuin

Let op:

• Bij een bijstelling gaat het altijd om hetzelfde object als de woordgroep die ervoor staat: een bos rozen en bloemen zijn dezelfde dingen (ik heb niet ineens een andere bos in mijn handen). 
• Meestal kan de bijstelling van plaats wisselen met de woordgroep die ervoor staat:

Ik heb een bos rozen, bloemen, van mijn vriendin gekregen. 

Nog even opletten!:

De bijstelling staat altijd tussen twee komma's wanneer het in het midden van de zin staat of tussen een komma en een punt als het aan het einde van de zin staat:

Ik heb bloemen, een bos rozen, van mijn vriendin gekregen.

Het onderzoek werd geleid door de heer Pietersen, een deskundige op het gebied van belastingfraude.

Wat is de bijstelling?
Wie van de oppassers toonde zeer trots het pasgeboren aapje, een chimpansee, aan de nieuwsgierige journalisten?

1. het pasgeboren aapje
2. de nieuwsgierige journalisten
3. een chimpansee

Notatie?

Zelfstandig naamwoord = K (kern)

Bijvoeglijke bepaling = pijl onder de bvb, pijl wijst naar de K

Bijstelling = golvende pijl, pijl wijst naar de K

Voeg een bijstelling toe:
Nederland organiseert het Eurovisiesongfestival.

Bijvoorbeeld: Nederland, de winnaar van de vorige editie, organiseert...

Noteer alleen de bijstelling:
Mijn cavia, een geweldig beest, houdt van zevenblad.

Bijstelling of bijvoeglijke bepaling?

Hij heeft een MOOIE fiets.

1. Bijstelling
2. Bijvoeglijke bepaling

Bijstelling of bijvoeglijke bepaling?

Sander, DE BEKENDE VOLLEYBALSPELER, heeft zijn knie verdraaid.

1. Bijstelling
2. Bijvoeglijke bepaling

Bijstelling of bijvoeglijke bepaling?

De hond VAN DE BUREN heeft zes kleine puppy's.

1. Bijstelling
2. Bijvoeglijke bepaling

Heb je nog vragen?

Hoe nu verder?

Huiswerk: blz. 20, oefening 12

Kijk voor extra uitleg op: 

https://www.youtube.com/watch?v=BkPiWGhgRaQ