1.3 Een geologisch paradijs

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

1.3 Een geologisch paradijs

Lesdoel(en)

Aan het einde van de les:

(7) weet je hoe de landschappen in Z-A zijn ontstaan;

(8) uitleggen hoe vulkanen in Z-A ontstaan; 

Benodigde voorkennis 

Teken de tektonische situatie bij Zuid-Amerika 

Je weet waarom aardplaten bewegen;
Je kent de drie plaatbewegingen;
Je weet hoe vulkanen ontstaan; Je kan de tektonische situatie van Z-A tekenen

Platentektoniek

Geschiedenis Zuid-Amerika

Het grote plaatje

Hoe ontstaan vulkanen

                    Subductie                                                   Hotspot

Video Galapagos eilanden

1. Wat gebeurt er met vochtige luchtstromingen zodra ze bij de

Galapagoseilanden aankomen?

2. Op het eiland Española zijn zandstranden te vinden. Leg uit hoe het zand is ontstaan. Gebruik hierbij de term ‘erosie’.

De Galapagoseilanden bewegen zich met ongeveer 3 centimeter per jaar over de oppervlakte van de aarde. Waarmee vergelijkt David Attenborough deze snelheid?

3. Leg uit waarom de verplaatsing van de eilanden ervoor zorgt dat er steeds nieuwe  eilanden kunnen ontstaan.

eilanden kunnen ontstaan.

Galapagos eilanden

(Vlakke) subductie

Volanic gaps

Minder explosieve vulkanen

bij een subductie zone?

Minder explosieve stratovulkaan?    

Andasiet

Is minder taai dan graniet en bevat ook minder gassen dan graniet. Dus minder explosief

Waarom is de Midden Andes eigenlijk zo hoog?

Langs subductiezones liggen meestal lage gebergten, met toppen tot maximaal 2000m hoog, die doorsneden worden door vulkanen. Maar dit geldt niet voor de Andes! De Andes heeft toppen van meer dan 6000m hoogte.

Oceaanzijde van de Noordelijke Andes: 

veel neerslag -> veel erosie -> veel sediment in de trog

Oceaanzijde van de Midden Andes: kurkdroog -> weinig erosie -> weinig sediment in de trog

Oceaanzijde van de Patagonische Andes: veel neerslag -> veel erosie -> veel sediment in de trog

De Midden Andes is hoger dan de Noordelijke Andes en Patagonische Andes. Er zijn veel toppen van meer dan 6000m hoog. Dat is zeer hoog voor een subductiezone.

Dit komt door koppeling (“coupling”). De platen zitten behoorlijk aan elkaar vast; de subducerende oceanische plaat trekt continentale plaat iets mee. Beide platen worden ingedrukt. Er vind korstverdikking plaats.

Tussen de 5 en 30 graden ZB zijn er voornamelijk oostelijke winden. De winden brengen in de zomer vochtige lucht vanuit de Atlantische Oceaan mee. De hoge Midden Andes is echter een barriere. De lucht stijgt hier op en regent volledig uit. Aan de westzijde van het gebergte heb je dalende lucht, die kurkdroog is.

00:00

Is westkust van Z-A hét voorbeeld van een standaard subductiezone?

1. Ja
2. nee

00:34

Wat zijn de drie bijzonderheden aan deze subductiezone?

00:49

Hoe heet het megacontinent dat alle platen in het verleden vormden?

1. Jura
2. Pangea
3. Pangus
4. Perm

01:10

Waar of niet waar:
Aan de westkust van Z-A valt veel neerslag

1. waar
2. niet waar

02:49

Volcanic gaps ontstaan waar de plaat...

1. koud is
2. warm is

03:07

Waar of niet waar:
Bij platte/vlakke subductie zijn er explosieve vulkanen

1. waar
2. niet waar

03:38

Deze modderstromen hebben een speciale naam... Welke is dat?

1. Pyroclastische stroom
2. Lahar
3. Lava
4. Aardverschuivingen

Oefenen!

Examentraining opgave 1 en 2

Artikel:

https://www.geografie.nl/sites/geografie.nl/files/Hospers%20-%20Krimpdorpen%20in%20een%20global%20village.pdf

Documentaire:

Quizlet:

link

Woordenboek

Vul je persoonlijke woordenboek aan met de 

woorden die je nog niet kent:

Schilden
Andesiet
 

Afsluitende foto

Wat zie je?

Waar komt dit voor?

Waarom komt dit hier voor?

Is dit gewenst?

Komt dit overal zo voor? 

Beschrijving van de openingsfoto

De Sierra Nevada de Santa Maria in Colombia is 5.700 m hoog en ligt op slechts 40 km van de kust.

Quizlet hoofdstuk 1

Samenvatting