H7.3 Vanuit huis

• Economie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

Welkom

3 MAVO ||  2020-2021

Hoofdstuk 7

De overheid voor ons allemaal

Wat betaalt de
overheid voor ons?

Lesdoelen

Aan het einde van de les...

- weet je wat het verschil is tussen de collectieve en de particuliere sector.

- weet je hoe de gemeente zijn inkomsten en uitgaven plant.

- kan je uitleggen wat privatisering is. 

Programma

• Lesdoelen
• Theorie
• Aan de slag

Collectieve goederen

Voorzieningen waar alle burgers gebruik van kunnen maken en die worden geleverd en betaald door de overheid.

Noem een collectief goed.

Een dijk is een collectief goed.

1. Juist
2. Onjuist

Collectieve goederen

• De overheid zorgt voor collectieve goederen, omdat/want:
  
• voor sommige ervan kun je niet iedereen apart laten betalen (bijvoorbeeld dijken).
  
• de overheid de kwaliteit ervan zelf wil regelen.
  
• de overheid wil dat ze betaalbaar blijven voor iedereen.
  

Een speeltuin in de wijk is een collectief goed.

1. Juist
2. Onjuist

Een kaartje voor een voetbalwedstrijd een collectief goed.

1. Juist
2. Onjuist

Collectieve sector

• De overheid en de instellingen voor de sociale verzekeringen vormen samen de collectieve sector.
  
  
• Alle goederen en diensten die de collectieve sector levert, zijn voor iedereen bestemd.
  
  
  
• De collectieve sector streeft niet naar winst, maar ze moet wel uitkomen met haar geld. Daarom maken deze instellingen elk jaar een begroting.
  

Hoe komt een gemeente aan haar inkomsten?

Inkomsten van de gemeente

De gemeente krijgt haar inkomsten van:

• het Rijk.
• de gemeentelijke belastingen (bijvoorbeeld de onroerendezaakbelasting).
• burgers die betalen voor de afvalstoffenheffing, rioolrechten en leges. 

Tekorten oplossen

Als een gemeente geld tekortkomt op haar begroting, zijn er drie mogelijke oplossingen:

• de inkomsten laten toenemen door de tarieven van belastingen en andere heffingen te verhogen
  
• bezuinigen op de uitgaven
  
• geld lenen
  

Collectieve sector

• De overheid en de instellingen voor de sociale verzekeringen vormen samen de collectieve sector.
  
  
• Alle goederen en diensten die de collectieve sector levert, zijn voor iedereen bestemd.
  
  
  
• De collectieve sector streeft niet naar winst, maar ze moet wel uitkomen met haar geld. Daarom maken deze instellingen elk jaar een begroting.
  

Particuliere sector

De particuliere sector bestaat uit bedrijven en burgers.

Bedrijven in de particuliere sector streven naar winst.

Particuliere sector

Deze sector heeft te maken met marktwerking: de aanbieders van producten concurreren met elkaar.

Ze moeten daarom:

• goede kwaliteit leveren.
  
• hun prijzen laag houden. Dat kan alleen als ze hun bedrijfskosten laag houden.
  

Privatiseren

Privatiseren is het uitbesteden van taken van de overheid aan bedrijven uit de particuliere sector.

De overheid doet dit, omdat ze denkt dat particuliere bedrijven dit goedkoper of beter kunnen doen dan de overheid zelf.

Aan de slag

Maken t/m 34

Zachtjes overleggen! / Aan docent vragen

Klaar? Nakijken

Niet af? Huiswerk!

Tot 5 minuten voor tijd

Welkom

3 MAVO ||  2020-2021

Collectieve sector

Collectieve sector

Collectieve sector

• De overheid en de instellingen voor de sociale verzekeringen vormen samen de collectieve sector.
  
  
• Alle goederen en diensten die de collectieve sector levert, zijn voor iedereen bestemd.
  
  
  
• De collectieve sector streeft niet naar winst, maar ze moet wel uitkomen met haar geld. Daarom maken deze instellingen elk jaar een begroting.
  

Particuliere sector

De particuliere sector bestaat uit bedrijven en burgers.

Bedrijven in de particuliere sector streven naar winst.

Particuliere sector

Deze sector heeft te maken met marktwerking: de aanbieders van producten concurreren met elkaar.

Ze moeten daarom:

• goede kwaliteit leveren.
  
• hun prijzen laag houden. Dat kan alleen als ze hun bedrijfskosten laag houden.
  

Privatiseren

Privatiseren is het uitbesteden van taken van de overheid aan bedrijven uit de particuliere sector.

De overheid doet dit, omdat ze denkt dat particuliere bedrijven dit goedkoper of beter kunnen doen dan de overheid zelf.

Kan je een voorbeeld geven van een bedrijf van vroeger van de overheid was en nu niet meer?

Aan de slag

Maken H7.3 

Zachtjes overleggen / Aan docent vragen via zoom

Klaar? 

Werken aan de rekenopgaven aan het eind van het hoofdstuk

Niet af? Huiswerk!

Tot 5 minuten voor tijd

Collectieve sector

Particuliere sector

ACM

Bol.com

De Gemeentelijke Gezondheidsdienst

Het VSC

De AH

NVWA

Nuon

OHRA Verzekeringen

Rabobank

UWV