Hoofdstuk 2 en 3 politiek

• Maatschappijkunde
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 3,4

Politiek

2.1 Wat is een rechtsstaat?

Wat hebben we de vorige les geleerd?

We bespreken opdracht 10, 12 en 13 op blz. 10 en 12. 

Aantekening - kenmerken van een rechtsstaat 

Kenmerken van een Rechtsstaat:

1. Grondwet: hierin staan de belangrijkste rechten (wat je mag doen/ waar je recht op hebt) en plichten (wat je moet doen) 
2. In de grondwet staan grondrechten ; belangrijkste rechten van Nederland 
3. Rechtsbescherming; de burgers worden beschermd tegen de mach van de overheid --> overheid moet zich ook aan de wet houden. 
4. Onafhankelijke rechterlijke macht (machtenscheiding) --> onafhankelijke rechters beslissen ook over politici. 
5. Democratie --> het volk kiest de bestuurders / hebben invloed op de besluiten van politici. 

parlementaire democratie

1. vrije en geheime verkiezingen
2. algemeen kiesrecht
3. politieke macht bij het parlement
4. besluiten zijn democratisch
5. Grondwet
6. Scheiding der machten 

Trias Politica

• "Scheiding der machten":
  1. Wetgevende macht
  2. Uitvoerende macht
  3. Rechtgevende macht
• Om misbruik te voorkomen
  

Niemand kan een rechter dwingen een verdachte schuldig te verklaren.
Hij is onafhankelijk en onpartijdig.

De regering (ministers + koning) en het gekozen parlement (eerste en tweede kamer).

ministers, OM, burgemeesters,

Aantekening - kenmerken dictatuur 

Kenmerken van een dictatuur: 

1. Eén persoon of één partij heeft alle macht.
2. Geen democratie en geen rechtsstaat.
3. Bevolking heeft geen (politieke) grondrechten 
4. Er bestaat geen vrije pers.
5. De leger en politie spelen een belangrijke rol. 

Actief en passief kiesrecht

Actief: je hebt recht om te stemmen.

Passief: Je kunt je verkiesbaar stellen (stem op mij!)

Ik kan invloed uitoefenen door:

 

Vergadering bijwonen:   Eerste kamer     Tweede kamer     Statenvergadering       Gemeenteraad    

-Contact opnemen met politici     -Lid worden van een politieke partij     -Lokale politiek benaderen

Stemmen  -  Actief kiesrecht    ---> Zelf stemmen

                       - Passief kiesrecht  ---> Verkiesbaar stellen

-Zelf de politiek in       - Petitie       - Burgerinitiatief       - Demonstreren

Aantekening - Rol van politieke partijen 

Politieke partijen proberen invloed uit te voeren op beleid (wetten e.d.) door:

1. Standpunten (hun ideeën) naar voren brengen via media. 

2. Vertegenwoordigen belangen van bepaalde groepen (voor voorbeelden zie blz. 31) 

3. Ze leveren mensen voor politieke functies (ministers / burgemeesters) 

4. Ze beïnvloeden mensen in politieke functies (praten met ministers / wethouders) 

Soorten partijen

• Links, midden of rechts: (hierbij wordt gekeken naar de rol van de overheid)
  
• Conservatief of progressief (behoudend of vooruitstrevend)
  

• Politieke stroming: (hierbij wordt gekeken naar de belangrijkste waarde zie §4)
  

Zelfstandig werken 

Maak opdracht 1,2 ,3 en 14 op blz. 17 en 23. 

Afspraken

• Je maakt de opdrachten in je boek. 
  
• Je mag rustig overleggen met je buurman of buurvrouw.  
• Wordt er goed gewerkt? Geen huiswerk anders wel.  
• Eerder klaar? Lees 2.2 en 2.3 op blz. 18 t/m 21.
• We bespreken de opdrachten klassikaal (de volgende les) 

Terugblik 

• Wat zijn de kenmerken van een rechtsstaat?
• Volgende week donderdag begrippen SO 1 t/m3 . 
  
  

Je blijft zitten totdat de bel gaat, telefoon terug geen foto's of filmpjes. Bij het verlaten van het lokaal schuif je je stoel aan.