portret in stukken

• Beeldende vorming
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Portret in stukken

vwo 2

2022-2023

Opdracht

Aan het eind van deze lessenserie heb je een expressief (zelf)portret geschilderd. In dit portret is een duidelijke emotie te zien.

Je geeft het portret vereenvoudigt (abstraheert) weer en plaatst het op een achtergrond. De achtergrond in combinatie met het portret moet de expressie versterken.

p

o

r

t

r

e

t

Werkwijze

1. Oriëntatie (stap 1)
   
2. Onderzoek en experiment (stap 2)
3.  Uitwerking eindwerkstuk (stap 3)
4. Afronding en reflectie op eigen werk (stap 4)
5. Kunstbeschouwen (tijdens de verschillende lessen) o.a. bij de theoriewerkbladen
6. Verwerkingsopdracht theorie: beroemde portretten

Oriëntatie

stap 1

Expressie

Welke expressies
zijn er allemaal?

Huiswerk

• Zoek 4 afbeeldingen van expressieve portretten die getekend / geschilderd zijn door andere (bekende) kunstenaars. Hierbij zoek je een portret in een realistische, expressieve, impressionistische en kubistische schilderstijl. 
• Zoek 4 expressieve portretfoto’s met verschillende expressies die je eventueel als voorbeeld voor je eindwerkstuk wilt gebruiken.

Eisen: 

• Deze portretten moeten duidelijk en verschillende   emoties tonen. 
• De portretten moeten een vooraanzicht zijn. 
• De afbeeldingen/foto’s moeten niet te klein zijn.

Realistisch

kubistisch

expressief

impressionistisch

lineair

niet lineair

Opdracht b1

Opdracht b2

Opdracht b3

Basis van het portrettekenen

stap 1

basis portret

1. ei
2. hulplijnen: middenlijn (verticaal), ooglijn, neuslijn, mondlijn
3. ogen (ooglijn kun je verdelen in 5 stukjes)
4. neus 
5. mond (twee hulplijnen vanuit het midden van de ogen naar beneden)
6. oren
7. haar

verhoudingen

oog

neus

mond

 Hoe teken je de verschillende onderdelen van een gezicht?

kernschaduw

halfschaduw

lichtrichting

halfschaduw

kernschaduw

Welke lichtrichting zien we bij bovenstaande portretten?

Mens & Emotie

Onderzoek en experiment

stap 2

Welke lichtrichting zien we bij bovenstaande portretten?

Stap  3 a: uitwerking portret

a) Kies één van twee ideeschetsen uit. (stap 2)

b) Teken het portret nogmaals, maar dan op A3-formaat. (heel licht met Hb-potlood)

c) Schilder het portret op een expressieve manier. (Bekijk de gegeven voorbeelden). Het mag dus geen realistisch portret worden!

Dat wil zeggen:

- schilder op een wat losse, schetsmatige manier (met een verftoets)

- werk met drie of vier kleuren (dat mogen onrealistische kleuren zijn).

    Kies kleuren die passen bij de emotie.

Mens & Emotie

Beoordelingscriteria

Inhoud:

- De emotie is duidelijk zichtbaar in het portret

- De achtergrond versterkt  de gekozen emotie

Vormgeving beeldaspecten

- Het portret is geabstraheerd.

- Er is vervreemding toegepast

- Vorm: De gebruikte vormen passen bij de gekozen emotie

- Kleur; De gebruikte kleuren passen bij de gekozen emotie

- Licht: Er is plasticiteit aangebracht in het portret d.m.v. schaduw

- Er is een compositie gebruikt, die past bij de gekozen emotie

Vormgeving: Materiaal en techniek

- Er is met een verftoets geschilderd die past bij de emotie

- Er is netjes gewerkt

Algemene indruk van het totaalbeeld

- Het werk straalt eenheid uit.

- Het werk is eigen.

Thuis: stap 3b achtergrond maken 

a) Maak een passende, abstracte achtergrond bij het expressieve portret. Bedenk dus ook goed welke kleuren en vormen passen bij de emotie. Probeer dit uit op een A4, voordat je de daadwerkelijke achtergrond gaat maken.

b) Je kunt je achtergrond schilderen en/of gebruik maken van collagetechniek.

c) de achtergrond moet 45 x 60 cm zijn (iets kleiner dan A2)

technieken die je kunt toepassen in de achtergrond

• collage (tijdschrift, krant, gekleurd papier/inpakpapier)
• stempelen
• sjabloneren
• spatten/druppen/lekken/vlekken
• scheuren

Neem een a2 vel mee naar huis en 2 x A4 om op te experimenteren

Thuis: stap 3c achtergrond maken 

a) Plak het portret op de achtergrond. Verdeel het portret bijvoorbeeld in verschillende fragmenten (knip het in stukken, waarbij je let op herkenbaarheid van onderdelen zoals ogen, neus, mond; die houd je een beetje ‘heel’) of zorg dat de achtergrond mooi contrasteert met de achtergrond of laat het portret opgaan in de achtergrond door delen van de achtergrond over het portret heen te plakken. (zie voorbeelden lesson-up)

b) Schik het portret op de achtergrond en schuif totdat je een mooie passende compositie hebt gevonden. Plak de onderdelen vast.

c) Zorg dat het portret en de achtergrond één geheel vormen.