§7.2 Ademen

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

'Paragraaf 7.2 Ademen'

7.2 Leerdoelen

• Je kunt uitleggen hoe het ademhalingsstelsel is gebouwd.
  
• Je kunt uitleggen hoe je adem haalt.
  
• Je kunt uitleggen hoe zuurstof in het bloed terecht komt.
  
• Je kunt uitleggen wat de gevolgen van slecht werkende longen zijn.
  
• Je kunt uitleggen wat de gevolgen van roken zijn.
  

Demo CO2 aantonen

Het ademhalingsstelsel

Via neus- of keelholte stroomt de lucht door de luchtpijp naar de longen.

Het strotklepje sluit de luchtpijp af. Zo kan er geen voedsel in de luchtpijp komen.

Wat is de functie van de kraakbeenringen in luchtpijp(takken)?

Binnenkant luchtwegen

Slijmvlies (luchtpijp en bronchiën ook met trilharen):

1. Lucht wordt schoner, stof en bacteriën blijven plakken en hoest je uit of slik je door.

2. Lucht wordt opgewarmd.

3. Lucht wordt vochtig (prettiger voor longblaasjes).

Je kan uitleggen hoe je adem haalt.

Inademen en uitademen

Borstademhaling - m.b.v. tussenribspieren

Buikademhaling - m.b.v. middenrif

Rondom de longen zitten vliezen. Tussen longen, vliezen en de ribben is alle lucht weggezogen waardoor de longen aan je borstkast zit geplakt. Beweegt je borstholte, dan bewegen de longen mee!

Voorbeeld: Uitademen door buikademhaling

1. De middenrifspieren ontspannen.

2. Het middenrif wordt boller.

3. de longen veren veren terug.

Als je de borstholte groter maakt, dan worden de longen

1. groter
2. kleiner

Als de longen kleiner worden, dan stroomt de lucht..

1. naar binnen
2. naar buiten

Welke spieren zorgen voor de buikademhaling (in ontspannen toestand)?

1. buikspieren
2. middenrif
3. tussenribspieren
4. longspieren

Je kunt uitleggen hoe zuurstof in het bloed terecht komt.

Longziekten

Bekende longziekten zijn....

• Astma

• COPD, zoals chronische bronchitis en longemfyseem

twee filmpjes

Roken

• Teer - asfalteert de longen (geen gaswisseling mogelijk)
• Nicotine - verslavend
  
• Koolmonoxide - gaat op rode bloedcellen i.p.v. zuurstof zitten (kortademig)
  

Gevolgen

• Teer beschadigd longblaasjes - longemfyseem

• Teer (en andere stoffen) zijn kankerverwekkend
  

• Teer beschadigd trilharen - troep en bacteriën blijven achter en veroorzaken ontstekingen (chronische bronchitis)
  

Welke weg legt een zuurstofdeeltje af van de lucht naar je bloed als je inademt door de neus?

1. neusholte - keelholte - luchtpijp - luchtpijptakjes - bronchiën - longblaasjes - bloed
2. neusholte - keelholte - luchtpijp - bronchiën - luchtpijptakjes - longblaasjes - bloed
3. neusholte - keelholte - bronchiën - luchtpijp - luchtpijptakjes - longblaasjes - bloed
4. neusholte - keelholte - bronchiën - luchtpijptakjes - luchtpijp - longblaasjes - bloed

Wat is de functie van de kraakbeenringen die zich in de wand van de luchtpijp bevinden?

1. gaswisseling
2. ingeademde lucht zuiveren
3. luchtpijp open laten staan
4. slijm produceren

Welke stof in een sigaret zorgt ervoor dat je conditie omlaag gaat omdat er minder zuurstof vervoerd wordt door je rode bloedcellen?

1. nicotine
2. koolstofmono-oxide
3. teer
4. COPD

https:

korte video (link naar biologiepagina) met daarin een demo van een gezonde en een rooklong die ze opblazen.

Aan de slag

1. Maak deze LessonUp via de Lessonupklas.
2. Maken paragraaf 7.2: Opdracht 1, 3,4,5,8,10,13,16,23