h5: Arbeidsmarkt in ontwikkeling & h6: De uitdagingen van onze verzorgingsstaat

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

5. Arbeidsmarkt in ontwikkeling

Noem twee nadelen van krapte op de arbeidsmarkt?

Hoe staat het nu (2020) met de krapte op de arbeidsmarkt?
Zoek op internet op!

Noem drie maatregelen die het doel hebben werkloosheid te voorkomen?

Werkgelegenheid is:

1. de vraag naar arbeidskrachten
2. het totaal van alle mensen die een baan zoeken.
3. het aanbod van arbeidskrachten.
4. de ontmoetingsplaats van werkgevers en werknemers.

Conjuncturele werkloosheid ontstaat wanneer:

1. het economisch slechter gaat in een land.
2. door wrijving op de arbeidsmarkt een arbeidskracht tijdelijk zonder werk zit.
3. bepaalde mensen, zoals medewerkers van een pretpark, tijdelijk werkloos zijn.
4. sommige bedrijfstakken verplaatst worden naar lagelonenlanden.

In geval van hoogconjunctuur:
I. zal de werkloosheid afnemen.
II. groeit de economie.

1. I is juist, II is onjuist.
2. I en II zijn beide juist.
3. I en II zijn beide onjuist.
4. I is onjuist, II is juist.

Mensen boeken steeds vaker vakantiereizen online. Daardoor sluiten er reisbureaus en worden de medewerkers ontslagen. Hier is sprake van:

1. frictiewerkloosheid.
2. structurele werkloosheid.
3. seizoenswerkloosheid.
4. conjuncturele werkloosheid.

H6: De uitdagingen van onze verzorgingsstaat

De uitdaging

Onze uitgebreide verzorgingsstaat kost veel geld. In deze les stellen we de vraag: 

Met welke problemen en uitdagingen heeft onze verzorgingsstaat te maken?

kritiek op de verzorgingsstaat:

De verzorgingsstaat is duur.

De verzorgingsstaat maakt passief. 

Misbruik van voorzieningen.

De kosten

Bijna 70 procent van de overheidsuitgaven gaat naar de verzorgingsstaat. Het aantal mensen dat hiervan gebruik maakt is groter dan verwacht:

In 1970 deden 170.000 mensen een beroep op de bijstand, nu zijn dat er 416.000.

Het aantal AOW-uitkeringen steeg van 800.000 in 1960 naar ruim 3 miljoen nu.

De kosten van de gezondheidszorg stegen van 17 miljard in 1980 naar 100 miljard nu. 

passief

De vele uitkeringen en toeslagen kunnen mensen passief maken. Iemand met een bijstandsuitkering kan vaak ook huurtoeslag en zorgtoeslag aanvragen. Hierdoor gaan ze er financieel nauwelijks op vooruit als ze werk vinden met bijvoorbeeld minimumloon.  

misbruik

We spreken van misbruik van voorzieningen als mensen meer geld van de overheid ontvangen dan dat ze, gezien hun situatie, zouden moeten krijgen. 

Wat doet de overheid met deze kritiekpunten?

De regering voert bezuinigingen door. De uitkeringen zijn lager en het is moeilijker geworden om een uitkering te krijgen.

De overheid neemt maatregelen om werken te stimuleren. Voorbeelden zijn de Participatiewet en het verhogen van de pensioenleeftijd.

De overheid is meer gaan controleren op misbruik. 

De overheid geeft mensen en bedrijven meer eigen verantwoordelijkheid. 

Nog een aantal problemen die we hebben...

vergrijzing

Stijgende kosten voor de AOW en de zorg. 

Te weinig arbeidskrachten om de zorg uit te voeren.

Spanningen tussen generaties. Wie betaalt de rekening? Solidariteit is hierbij belangrijk.

zzp'ers

De flexibilisering van de arbeidsmarkt. Het aantal onverzekerde zzp’ers en mensen met een tijdelijk contract stijgt. 

Dit heb ik niet begrepen