Examentraining argumentatie H5

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 4

-

vandaag

• standpunt
• argument / tegenargument / weerlegging (feitelijk/waarderend)
• soorten argumenten
• argumentatie (redenering) = standpunt + argumenten
• argumentatieschema
• argumentatiestructuur

Standpunt

stelling(name), bewering, mening: 

positief, negatief of twijfelachtig

Signaalwoorden: 

ik vind dat, volgens mij, ik denk dat, dus, daarom, kortom, mijn conclusie is
 

Argument

* Onderbouwt een standpunt

* Te herkennen aan signaalwoorden :

omdat, immers, namelijk, want, aangezien, doordat

Tegenargument en weerlegging

• Met een tegenargument ontkracht je een standpunt

• Met een weerlegging ontkracht je een argument

Standpunt

Argument

Tegenargument

Ik ga in maart zeker stemmen.

Ze luisteren in Den Haag toch niet naar ons.

Ik wil laten horen wat ik vind van de aanpak van de coronacrisis.

Geef een argument VOOR de stelling: "Wij moeten nooit meer online les krijgen."

Geef een argument TEGEN de stelling: "Wij moeten nooit meer online les krijgen."

"De school moet pas om tien uur beginnen."
Bedenk een feitelijk argument.

feitelijke argumenten

Degene die de uitspraak doet, claimt dat hij waar, waarschijnlijk of aannemelijk is.

Je moet niet roken, omdat je dan slechte stoffen in je lijf pompt. 

"Pindakaas mag voortaan alleen nog in plastic potten verkocht worden".
Bedenk een waarderend argument.

waarderende argumenten

Niet-feitelijke uitspraken:

* Of iets goed of slecht is

* Of iets mooi of lelijk is

* Of iets waardevol of waardeloos is

* Of iets wenselijk of onwenselijk is

* Of iets gepast of ongepast is

Argument

Standpunt

Weerlegging

Tegenargument

Leerlingen nemen aan het eind van de dag niet meer zo veel op. We kunnen dus het best de laatste uren op school afschaffen.

1 Wat is standpunt? Bedenk een tegenargument
2. Wat is argument? Bedenk een weerlegging

Bijvoorbeeld

A.  Standpunt: 

       We kunnen het best de laatste uren afschaffen.

B.  Argument: 

       Leerlingen nemen aan het eind van de dag niet meer zo veel  op.

B1. Weerlegging: 

       Er zijn ook leerlingen die langzaam op gang komen en die nemen  juist de tweede helft van             de schooldag meer op.

A1.  Tegenargument: 

       Als we de laatste uren afschaffen, krijgen de leerlingen   te weinig les.

soorten argumenten 

Verschillende soorten argumenten

1. controleerbare  feiten of onderzoek

2. ervaring (empirisch argument)

3. gezag of autoriteit

4. vergelijking (analogie)

5. voorbeelden

6. nuttige of gewenste gevolgen

7. ongewenste gevolgen

8. veronderstelling of vermoedens

9.persoonlijke overtuiging of geloof (moreel argument)

10. emoties (emotioneel argument) 

Controleerbare feiten of onderzoek

Je moet 1,5 meter afstand houden om de verspreiding van het nieuwe coronavirus te voorkomen. Uit onderzoek blijkt dat virussen na een hoest ongeveer een meter afstand afleggen in de lucht. 

Gezag of autoriteit

Een mondkapje gebruiken tegen het coronavirus is volgens Jaap van Dissel alleen handig wanneer je precies weet hoe je het kapje moet gebruiken.

Vergelijking (analogie)

Een heel land in isolatie plaatsen is helemaal niet nodig. Kijk maar naar Zweden, daar leeft iedereen gewoon door en dat gaat goed.

Voorbeelden

Nooit meer een 1,5 meter afstand houden. Nooit meer verplicht thuis blijven. Dat zou prachtig zijn. Waneer er een vaccin tegen corona is, laat ik me direct inenten.

Nuttige of gewenste gevolgen

De maximumsnelheid op de Nederlandse snelwegen moet omlaag. Dat zorgt voor aanzienlijk minder stikstof in de lucht. 

Ongewenste gevolgen

Je moet niet harder dan 130 kilometer per uur rijden op de snelweg, want dan krijg je een hoge stikstof uitstoot.

Veronderstellingen of vermoedens

Stacy zit volgens mij volgend jaar helemaal niet in Australië. Ik kan me namelijk niet voorstellen dat ze dit jaar slaagt voor haar examens. 

vermoedens

feit

vergelijking

emotie

Ajax wordt volgens mij dit jaar geen kampioen. Ik kan me niet voorstellen dat dat met dit elftal mogelijk is.

want voor een boete moet ik minstens vijf uur werken

Kijk maar naar de verkoop van drank, die is door de prijsverhoging ook niet afgenomen.

want tijdens het lezen stroomden de tranen over mijn wangen

argumentatie / redenering

Het standpunt en het geheel van argumenten dat het standpunt ondersteunt (argumenten) of ontkracht (tegenargumenten).

argumentatieschema

Een argumentatieschema geeft de aard aan van het verband tussen een standpunt en een argument.

feit/onderzoek	controleerbaar en/of op basis van wetenschappelijk onderzoek
vermoeden ervaring (empirisch)	eigen ervaringsfeit / ervaring mag niet incidenteel zijn (dus meerdere malen)
autoriteit (gezagsargument)	beroep doen op deskundige of wetenschapper of (onderzoeks)rapport. Deskundige is betrouwbaar.
vergelijking	vergelijking maken om iets aan te tonen. Maar geen appels met peren vergelijken.
voorbeelden	een of meer voorbeelden die het standpunt ondersteunen of illustreren
oorzaak > gewenst gevolg	gewenst gevolg als argument gebruiken. Alleen als het gebaseerd is op feiten en onderzoek.
oorzaak > ongewenst gevolg	ongewenst gevolg gebruiken als argument. Alleen als het gebaseerd is op feiten en onderzoek.
vermoedens	argument gebaseerd op veronderstelling of vermoeden. Alleen vermoeden is gebaseerd op algemeen aanvaard wetenschappelijke onderzoek.
persoonlijke overtuiging	argument ontleend aan persoonlijke overtuiging / religie of overtuiging. Is subjectief, dus niet sterk.
emotie	Argument gebaseerd op emotie of intuïtie. Is zeer persoonlijk en dus zeer subjectief.

Met wat voor soort argument hebben we hier te maken?

"In Nederland zal onderzoek moeten worden gedaan naar matchfixing ,
want in andere Europese landen vindt dit onderzoek ook plaats."

Nederland moet meedoen met de ontwikkeling van de nieuwe straaljager, want dat levert werkgelegenheid op. En werkgelegenheid is goed voor de economie.
Van welk argumentatieschema is sprake?

Standpunt

Argument 1

Argument 2

1. Argumentatie op basis van vergelijking
2. Argumentatie op basis van voor- en nadelen.
3. Argumentatie op basis van autoriteit
4. Argumentatie op basis van voorbeelden

Het wordt warmer op aarde en dat komt door het broeikaseffect.

Welk argumentatieschema wordt hier gebruikt?

1. argumentatie op basis van voorbeelden
2. argumentatie op basis van oorzaak en gevolg
3. argumentatie op basis van een kenmerk
4. argumentatie op basis van voor- en nadelen

Het Nederlands verloedert want jongeren gebruiken steeds meer Engelse woorden als spam, hacken, gamen, cool, relaxed en chill.
Welk argumentatieschema wordt hier gebruikt?

1. argumentatie op basis van voorbeelden
2. argumentatie op basis van oorzaak en gevolg
3. argumentatie op basis van een kenmerk
4. argumentatie op basis van voor- en nadelen

Volgens zijn arts heeft hij bloedarmoede. Hij had namelijk allerlei symptomen die er op wijzen: last van vermoeidheid, duizeligheid en hoofdpijn..
Welk argumentatieschema wordt hier gebruikt?

1. argumentatie op basis van voorbeelden
2. argumentatie op basis van oorzaak en gevolg
3. argumentatie op basis van een kenmerk
4. argumentatie op basis van voor- en nadelen

Met wat voor soort argument hebben we hier te maken?

Als we niet blijven bezuinigen, zal de Nederlandse staat de komende vijftig jaar niet meer uit de schulden komen."

De EHEC-bacterie verspreidt zich razendsnel via groenten. Inmiddels zijn er al heel wat mensen overleden aan de EHEC-bacterie. Die EHEC-bacterie is dus levensgevaarlijk.
Wat is hier het standpunt?

signaalwoorden

standpunt > argument

want / aangezien / immers / omdat / namelijk

argument > subargument

want / immmers / omdat / namelijk

argument > standpunt

dus / derhalve / daarom / vandaar / daardoor

standpunt > argument
want / aangezien / immers / omdat / namelijk

Bedenk een voorbeeld

argument > subargument
want / immmers / omdat / namelijk

Bedenk een voorbeeld

argument > standpunt
dus / derhalve / daarom / vandaar / daardoor

Bedenk een voorbeeld

argumentatiestructuur

Een weergave (blokschema) van de wijze waarop in een tekst  argumenten met elkaar en met het standpunt samenhangen.

Sommige planken zijn verrot. Je kunt de schimmel erin zien zitten. Bovendien zijn de bovenste planken verkleurd omdat de zon afgelopen zomer zo hard heeft geschenen. Daarom kunnen we de schutting net zo goed vervangen. .

1. 
2. 
3. 

Over het algemeen wordt deze toets zal goed gemaakt. De stof is niet zo ingewikkeld, maar het is ook niet zoveel. Je hoeft slechts een handjevol argumentatieschema's en drogredenen te onthouden.

1. 
2. 
3. 

Ik ben absoluut niet fit. Ik denk dat ik naar huis ga. Daar kan ik tenminste slapen, omdat niemand me daar stoort. Ik woon alleen.

1. 
2. 
3. 

De laatste opdracht heb je zo gedaan. De structuur van deze redenering is niet zo ingewikkeld. Je bent dus bijna klaar met oefenen.

1. 
2. 
3. 

Zet de argumentatie in een blokjesschema

Uit onderzoek van California State University blijkt dat intensief gebruik van sociale media kan leiden tot een persoonlijkheidsstoornis. Het lijkt me daarom een goed idee om minder tijd te besteden aan Facebook. Bovendien zijn er leukere dingen in het leven dan selfies posten.

Standpunt

Argument 1

Argument 2

Uit onderzoek van California State University blijkt dat intensief gebruik van sociale media kan leiden tot een persoonlijkheidsstoornis.

Het lijkt me daarom een goed idee om minder tijd te besteden aan Facebook.

Bovendien zijn er leukere dingen in het leven dan selfies posten.

In de vorige dia was er sprake van welke argumentatiestructuur?

1. Enkelvoudige argumentatie
2. Nevenschikkende argumentatie
3. Onderschikkende argumentatie
4. Nevenschikkende en onderschikkende argumentatie