VS §3 Is een smartphone noodzakelijk? (2023)

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

Is een smartphone noodzakelijk voor deze leerlingen? Geef hierbij een toelichting

wat is echt noodzakelijk

Wensen verschillen van noodzakelijkheden

Eten en drinken is noodzakelijk

Een dak boven je hoofd ook

Een televisie?

En ontspanning?

Stel je voor: jij bent minister van sociale zaken
Hoe hoog zou de bijstand moeten zijn? En zou er verschil moeten zitten in bijstand per leeftijd en situatie?

Leerdoel

Je kunt het stelsel van sociale zekerheid schematisch weergeven en uitleggen hoe dit stelsel bijdraagt aan de verzorgings- en verzekeringsfunctie van de verzorgingsstaat.

Je kunt uitleggen welke uitgangspunten ten grondslag liggen aan het stelsel van sociale zekerheid en de uitbouw van de sociale zekerheid verklaren vanuit een historisch perspectief.

Je kunt dilemma’s rond (minimale) overheidszorg herkennen en daarin een onderbouwd standpunt bepalen

Sociaal minimum

De hoogte is moeilijk te bepalen. Gaat het hier alleen om eten, drinken en wonen of moeten ook ontspanning en
sociale participatie worden meegenomen?

1065,53 bruto euro per maand alleenstaand  20  jaar

voor een alleenstaande van 21 jaar en ouder: 1378,95 bruto euro per maand

Dilemma sociaal minimum

Enerzijds moet het sociaal minimum laag genoeg zijn om mensen te motiveren om aan het werk te gaan
Anderzijds moet het hoog genoeg zijn om
van te kunnen leven en deel te kunnen nemen aan de samenleving

-> draagvlak samenleving om te blijven betalen

de overheid moet zorgen voor voldoende draagvlak. we betalen namelijk met belastingen en premies allemaal mee aan de uitkeringen van anderen. 

Twee functies verzekering

Minimumbehoeftefunctie: bijstand
Solidariteitsbeginsel

Loondervingsfunctie: WW (percentage van laatstverdiende loon 70%)
equivalentiebeginsel

Eind 19e eeuw zorgen arbeiders dat ze een potje maakten waaruit zieken betaald werden. Elke arbeider stond dus een deel van z'n loon af. Dit is later uitgegroeid tot werknemersverzekeringen

Na WOII groeide bij politici het besef dat er sociale zekerheid voor iedereen moest komen. Dit werd geregeld in volksverzekeringen

Wet Werk en Bijstand

Dit is een sociale voorziening

Heb je geen baan en geen recht op een andere uitkering dan is er dit vangnet van sociale zekerheid
Gebasseerd op het sociaal minimum (70% min.loon)

Twee uitgangspunten

Individuele rechten en plichten: uitkering is niet afhankelijk van huishouden. Dit geldt voor werknemers- en volksverzekeringen

Draagkracht van de leefeenheid: uitkering is wel afhankelijk van huishouden. Dit geldt voor sociale voorzieningen

Werknemersverzekeringen

Voordeel van werknemersverzekering is dat je inkomen niet meteen drastisch minder wordt als je geen werk meer hebt

Dit is ook een voordeel voor de economie als geheel

Sociale voorzieningen

Dit is er voor om ervoor te zorgen dat niemand onder het sociaal minimum zakt
 (Participatiewet, voorheen wet werk en bijstand)
Wordt betaald uit belastingen

Het sociale vangnet

Participatiewet, Wajong, IOAW, IOW, IOAZ, TW

Draagkracht van de leefeenheid

Bijstand: hangt dus af van het inkomen van je partner

Je hebt geen recht op een bijstandsuitkering als je samenwoont met een partner die meer verdient dan het sociaal minimum

Vind je dit eerlijk?

hier gaat het in feite over mensen ongelijk behandelen om ze een gelijke uitkomst te geven

Maken

Zie planner

Challenge 2 uitwerken

Meer weten?

Wil je meer weten over de voedselbank en met name over de gezinnen die hiervan afhankelijk zijn? Kijk dan naar de volgende documentaire van de voedselbank in Groningen