Weet wat je leest

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo b, t
• Leerjaar 2

Weet wat je leest!

Lesdoel

Ik kan de betrouwbaarheid van een tekst beoordelen

Wat betekent volgens jou betrouwbaarheid?

Weet wat je leest

Via kranten, tijdschriften en vooral internet kun je snel en makkelijk informatie vinden. Het is belangrijk om te weten of alles wat je leest ook echt waar is.

Waar komt de tekst vandaan?

Als je een tekst leest, kijk dan eerst waar de tekst vandaan komt (de bron). Dat kan een krant, tijdschrift of website zijn. Een tekst op een serieuze nieuwssite is vaak betrouwbaarder dan een tekst op bijvoorbeeld Facebook.

Kijk ook wanneer de tekst geschreven is. Een oude tekst is niet betrouwbaar.

Wat is het doel van de tekst?

Let ook op het doel van de tekst. Een schrijver die iets wil verkopen, kun je niet altijd geloven. Hij zal dan alleen de goede dingen vertellen en niet de minder goede.

Schrijver

- Beoordeel of de schrijver deskundig is.

- Een schrijver is deskundig als hij/zij zich uitgebreid in het onderwerp heeft verdiept.

Betrouwbaarheid van een tekst

• Niet alles wat je leest is betrouwbaar.
• Een betrouwbare tekst heeft controleerbare feiten. 

FEIT

- Uitspraak over iets wat waar of niet waar is

- Een feit kan je controleren

Voorbeeld van een feit:

De helft van de veertienjarigen in Nederland krijgt €50,00 kleedgeld per maand.

Je kunt controleren of dit waar is door in de krant te kijken of het op internet op te zoeken.

MENING (STANDPUNT)

- Wat iemand ergens van vindt

- Het is niet controleerbaar

-Je kunt het eens of oneens zijn

Voorbeeld van een mening:

Ik vind het goed dat jongeren kleedgeld krijgen.

Staat hier een feit, mening of argument?

Ik vind 'Twilight' een spannende film.

1. Feit
2. Mening

Staat hier een feit, mening of argument?

Morgen moet ik naar de tandarts.

1. Feit
2. Mening

Staat hier een feit, mening of argument?

Als je te laat bent, dan moet je je melden.

1. Feit
2. Mening

Staat hier een feit, mening of argument?

Ik vind het raar om mijn ouders aan te spreken met u.

1. Feit
2. Mening

Staat hier een feit, mening of argument?

Jesse Klaver moet de nieuwe minister president worden.

1. Feit
2. Mening

Een tekst met als titel "Red Bull is goed voor je". Geschreven door de directeur van Red Bull. Betrouwbaar of niet?

1. Betrouwbaar
2. Onbetrouwbaar

Een tekst over een griepepidemie geschreven door een arts. Betrouwbaar of niet?

1. Betrouwbaar
2. Onbetrouwbaar

Een tekst over betalen met een pinpas geschreven in 1999. Betrouwbaar of niet?

1. Betrouwbaar
2. Onbetrouwbaar

Welke bronnen zijn betrouwbaar? Zet de bronnen in de juiste categorie.

Niet betrouwbaar

Betrouwbaar

Soms betrouwbaar, soms niet

www.broodjeaap.nl

NRC (een krant)

een tekst op Facebook

Quest (tijdschrift)

www.nos.nl

Privé (tijdschrift)

Je wil een nieuwe telefoon kopen, maar je twijfelt tussen een Samsung en een iPhone. Waar vind je betrouwbare informatie en waar niet?

BETROUWBAAR

NIET BETROUWBAAR

Je wil weten of het coronavaccin veilig is. Wie biedt betrouwbare informatie hierover?

BETROUWBAAR

NIET BETROUWBAAR

Welke informatiebronnen vind jij meer en minder betrouwbaar?

Betrouwbaar

Minder betrouwbaar

Informatie in teksten is niet altijd betrouwbaar.

Daarom moet je een tekst                      lezen.

Als je wilt controleren of een tekst betrouwbaar is, let je op de                    , de                     en het                     van de tekst.

bron

schrijver

kritisch

doel

titel

lettertype

Samen lezen:

Tekst 4 

Zelfstandig werken:

Wat: Opdracht 4

Waar: Blz. 184

Hoe: Met concentratie / in stilte

Tijd: 10 minuten

Indien klaar: Start met huiswerk opdracht 5