De renaissance

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Tijdvak 5: Ontdekkers en hervormers.

  

5.1 De Renaissance | Klas 2

Leerdoel

1. Je kan uitleggen wat er wordt bedoeld met de klassieke cultuur.
   
2. Je kan uitleggen wat er wordt bedoeld met het woord 'Renaissance'. 
3. Je kan uitleggen hoe de inwoners van Europa opnieuw in contact kwamen met de cultuur van de Grieken en Romeinen. 
4. Je kan verklaren waarom de wetenschappers bronnen onderzoek gingen doen naar de teksten uit de Middeleeuwen.
5.  Je kan omschrijven wat er wordt bedoeld met 'wetmatigheden' en 'natuurwetten'.
6. Je kan omschrijven welke kunst er was in de tijd van de ontdekkers en hervormers. 
7. Je kan uitleggen waar het levensmotto 'pluk de dag' betrekking heeft op de renaissance. 
8. Je kan verklaren waarom de katholieke kerk niet blij was met de komst van het individualisme en het humanisme 

Renaissance

• Betekent: wedergeboorte van de Griekse en Romeinse kunst en cultuur
• Periode tussen ongeveer 1450-1600

• Ontstaan in Italië

Waarom in Italië?

• Veel overblijfselen uit de Romeinse tijd

• Door handel: meer geld en contacten met andere culturen (Afrika, Midden-Oosten, Azië) door kruistochten 

• Genieten van luxe spullen
• Rijke Italianen willen kunst (van zichzelf)
• Kunstenaars krijgen daarom veel geld, waardoor kunst steeds beter wordt

Anders denken over het leven en de dood

Middeleeuwen v.s. Renaissance 

• Memento mori (Gedenk te sterven), wordt carpe diem (Pluk de dag)

I.p.v. negatief denken - positief denken

• Mensen gaan meer leven voor het leven nu, en niet voor het leven na de dood

• God en geloof blijven heel erg belangrijk, maar het vertrouwen in de kerk wordt minder

Kenmerken van de Renaissance-kunst (1)

• wedergeboorte van de Griekse- en Romeinse kunst/cultuur 
• realistisch
• veel details
• perspectief (weergeven van diepte)
• atmosferisch perspectief
  

Kenmerken van de Renaissance-kunst (2)

• thema’s: Griekse/Romeinse mythen/sagen, maar ook Bijbelse verhalen
• naakt

• observeren, dan pas schilderen
  

Het orgineel:

rond 120 na Chr.

De kopie:

rond 1580 na Chr.

Leonardo da Vinci 

• Homo universalis; 
  

 De universele mens = Iemand die bijna overal verstand van heeft

• Leonardo Da Vinci
  

Kunstenaar/wetenschapper die actief en begaafd is op veel gebieden.

Herontdekking van de klassieke cultuur (voorbeeld)

• Cultuur Grieken en Romeinen als voorbeeld 

Desiderius Erasmus 

• ‘ Je bent vrij om te denken wat je wil’ 
• Deed bronnenonderzoek 
• Lof der zotheid --> Kritiek op de kerk;
  De bijbel in het Latijn
  Kerk was belangrijker dan de Bijbel  
  

Nieuwe kennis 

• Door bronnenonderzoek naar fouten 
• Boeken opnieuw vertalen 
• Nieuw onderzoek 
• Natuurwetten --> Verklaring natuurverschijnselen  

Copernicus (1473-1543)

• Ontdekt dat de aarde om de zon draait en niet andersom
• Niemand gelooft hem!!!

Galileo Galilei (1564-1642)

• Ontwikkelt de telescoop
• Bewijst dat de aarde om de zon draait.

De mens centraal 

• Humanisme =
  
• Een stroming waarbij men ervan uitging dat de mens zijn eigen lot in handen kon nemen en zijn eigen leven kon verbeteren. Door onderwijs in klassieke teksten moesten mensen in staat zijn om hun eigen leven in te richten.

--> Ontstaan indivudualisme 

Personen uit deze les

• Erasmus
• Nicolaas Copernicus
• Galileo Galilei
• Leonardo da Vinci
• Niccolò Machiavelli 

Jaartallen uit deze les

15e eeuw: De renaissance 

1511: Boek 'Lof der zotheid' van Erasmus verschijnt.

1513 - 1515: Machiavelli schrijft: 'De vorst' 

1543: Copernicus geeft het boek uit met zijn theorie dat niet de aarde, maar de zon het centrum het heelal is. 

1610: publicaties van Galilei

Gaat het hier om een typisch renaissance schilderij?

Wat is de renaissance voor periode?

Stel 1 vraag over iets dat je nog niet zo goed hebt begrepen.

Schrijf 3 dingen op die je deze les hebt geleerd.