4.6 Reeël en Nominaal

• Economie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

Economie

Reeël en Nominaal inkomen

Lesdoel

Je kunt het reële en nominale inkomen bepalen.

4.6 reëel en nominaal inkomen

nominaal inkomen

• Het inkomen in geld van één persoon.

Bijvoorbeeld: mijn nominaal inkomen is €2800 per maand. 

Reëel inkomen

Als je rekening houdt met de gevolgen van inflatie voor je inkomen, spreek je van een reëel inkomen. 

De reële verandering in procenten van je inkomen bereken je als volgt..

4.6 reëel en nominaal inkomen

rekenmethodes inflatie:

reëel inkomen = nominaal inkomen - inflatie
Nominaal inkomen = reëel inkomen + inflatie
Inflatie = nominaal inkomen - reëel inkomen

Reëel inkomen stijging of daling

Reëel inkomen = hoeveel kan je kopen met het inkomen dat je hebt vergeleken met de prijzen.

Reëel inkomen = nominaal inkomen - inflatie

Reëel inkomen = nominaal inkomen + deflatie

Schrijf op!

Let op!  In procenten

Nominaal en reeël inkomen

Ongewogen en gewogen

1. Samengesteld ongewogen prijsindex

 2. Samengesteld gewogen prijsindex

Samengesteld ongewogen indexcijfer =

SOM van alle indexcijfers

aantal indexcijfers

Samengesteld gewogen indexcijfer =

indexcijfer A × weging + indexcijfer B × weging etc.

SOM van alle wegingsfactoren

Ongewogen

ALLES telt even zwaar!

• Lucas haalt voor economie een 8,4   6,2   8,1 en 5.6. Bereken het ongewogen gemiddelde. 
  
• (8,4 + 6,2 + 8.1 + 5,6) : 4 = 7,1
• Denk aan de haakjes!

CPI; ongewogen --> gewogen

samengesteld ongewogen                 samengesteld gewogen

De Overheid

Invloed van de overheid

Invloed van de overheid

5.1 Stuurt de overheid de economie

Planeconomie

Sociale markteconomie

Vrijemarkt-economie

Overheid:

Vrijemarkteconomie

Planeconomie

Stuurt de overheid de economie

Planeconomie

Sociale markteconomie

Vrijemarkt-economie

De overheid bepaalt wat er geproduceerd wordt, hoeveel, door wie en tegen welke prijs.

Vraag en aanbod bepalen de prijzen, maar de overheid grijpt in wanneer het nodig is om basisbehoeften betaalbaar te houden en voor iedereen een redelijk bestaan te garanderen

Vraag en aanbod bepalen de prijzen en de overheid grijpt niet in met regels of wetgeving

Manieren om de economie te organiseren:

• Plan economie = Landen waar de overheid bepaald wat er geproduceerd wordt, hoeveel door wie, en voor welke prijs.
  
• Vrijemarkt economie = Economie waarin vraag en aanbod de prijzen bepalen, overheid grijpt niet in met regels of wetgeving.
  
• Sociale markteconomie = Zie vrijemarkt economie, maar overheid grijpt wel in als dat nodig is om de basisbehoeften betaalbaar te houden en iedereen  een redelijk bestaan te garanderen.
  

Sociale markteconomie

De Nederlandse economie is een mengvorm van een plan- en vrijemarkteconomie. Bedrijven mogen zelf weten wat ze verkopen. Vraag en aanbod bepalen daarbij de prijzen.

In Nederland hebben we een sociale markteconomie.

SER

Vast adviesorgaan van onze regering. In deze sociaal economische raad  zit een vertegenwoordiging van de werkgevers- en werknemersorganisatie (en kroonleden)

Centraal Plan Bureau

• CPB maakt analyses van economisch  beleid van regering
• Onderdeel van Ministerie van Economische Zaken, maar functioneert ook als onafhankelijk adviesorgaan
• Politieke partijen kunnen verkiezingsprogramma laten doorrekenen

Het CBS

Het CBS (Centraal Bureau voor de Statistiek) houdt in Nederland de ontwikkeling bij van alle prijzen van goederen en diensten. Het CBS gebruikt daarbij indexcijfers.

• CBS: Centraal bureau voor de Statistiek: verzamelt informatie ( kijkt terug)
  
• CPB: Centraal Planbureau: bekijkt gevolgen van plannen ( kijkt vooruit)
  
• SER: Sociaal Economische Raad: adviseert over zaken als werkgelegenheid, lonen en uitkeringen
  

Adviseurs van de overheid