4.5 (2) Centralisatie middeleeuwen

Programma voor vandaag:
  • De oorlog in Oekraïne: een historisch perspectief
  • Centralisatie in de Middeleeuwen
  • Opdracht
  • Nabespreking  
  • Introductie historische context
1 / 50
suivant
Slide 1: Diapositive
GeschiedenisMiddelbare schoolvwoLeerjaar 4

Cette leçon contient 50 diapositives, avec quiz interactifs, diapositives de texte et 2 vidéos.

time-iconLa durée de la leçon est: 120 min

Éléments de cette leçon

Programma voor vandaag:
  • De oorlog in Oekraïne: een historisch perspectief
  • Centralisatie in de Middeleeuwen
  • Opdracht
  • Nabespreking  
  • Introductie historische context

Slide 1 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

De oorlog in Oekraïne

Slide 2 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Slide 3 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Inhoud

  • De geschiedenis van Rusland en Oekraïne.
  • De NAVO en het Warschaupact. 
  •  Persvrijheid in Rusland.
  • Mogelijke gevolgen.

Slide 4 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Hoe spannend vind je de oorlog in Oekraïne?
0 = ik lig er niet van wakker / 100 = slapeloze nachten
0100

Slide 5 - Sondage

Cet élément n'a pas d'instructions

Welke historische 'argumenten'
geeft Rusland voor het
binnenvallen van Oekraïne?

Slide 6 - Carte mentale

Cet élément n'a pas d'instructions

Het Kievse Rijk in de 11e eeuw
Onenigheid tussen Russen, Wit-Russen en Oekraïners over wie de afstammelingen zijn van dit glorieuze rijk.

Slide 7 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Keizerrijk Rusland

Vanaf de 18e eeuw werd Oekraïne onderdeel van het Keizerrijk Rusland

Slide 8 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

1945- 1991 
Koude oorlog
  •  Europa is verdeeld in twee blokken
  •  Oekraïne is nog deel van de Sovjet-Unie.
  •  West - Europa werkt militair samen > NAVO
  •  Artikel 5 > Een aanval op 1 is een aanval op allen. 

Slide 9 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Westen- NAVO 
Oosten- Warschau pact

Slide 10 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

1989 - 1991
Koude oorlog eindigt met de val van het ijzeren gordijn en de Berlijnse muur
https://npokennis.nl/longread/7474/hoe-viel-de-sovjet-unie-uit-elkaar#id-368 

Slide 11 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Sovjet-Unie valt uit elkaar. > Nationalisme

Slide 12 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

2014: tijdens de Europmaidan-protesten eist de bevolking van Oekraïne meer welvaart, minder corruptie en meer toenadering tot de Europese Unie

Slide 13 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

2014: De pro-Russische president Viktor Janoekovitsj vlucht naar Moskou (waar hij nog steeds leeft)

Slide 14 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Slide 15 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Slide 16 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions




Ook de NAVO breidt uit

Slide 17 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Slide 18 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Europa
EU

Slide 19 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Rusland:
  • De NAVO is toch niet meer nodig?
  • Oekraïne is eigenlijk geen land. Het is een deel van het oude Russische rijk. (Broedervolk)
  • Poetin wil geen NAVO en EU aan zijn grens.



Oekraïne: 
  • Meerderheid van het volk wil meer samenwerken met de EU.

  • Poetin wil eigenlijk de oude Sovjet-Unie grenzen zoveel mogelijk herstellen.
  • Nu >  Maak ons lid van de NAVO.

Slide 20 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Slide 21 - Vidéo

Cet élément n'a pas d'instructions

Militair gezien

Slide 22 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Rusland valt Oekraïne aan. 
  • 24 februari
  • Demilitariseren Oekraïne
  • Vervangen regering

Slide 23 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Gevolgen
  • Oekraïners vluchten
  • Mannen van 18 - 60 mogen het land niet meer uit
  •  Wereldwijde protesten
  • Regeringen proberen Rusland financieel te straffen. 
  •  Gas- en olieprijzen nemen toe. 

Slide 24 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Slide 25 - Vidéo

Cet élément n'a pas d'instructions

2014: volgens Poetin worden de Russen die in Oekraïne leven bedreigd - als reactie hierop annexeert Rusland de Krim

Slide 26 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

2014: in het oosten van Oekraïne komen pro-Russische separatisten in opstand tegen de regering van Oekraïne

Slide 27 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

2014-2022: in het oosten vechten pro-Russische separatisten, gesteund door Rusland, tegen het leger van Oekraïne

Slide 28 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

2021 - februari 2022: aan de grens tussen Oekraïne en Rusland komen steeds meer Russische troepen samen

Slide 29 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Slide 30 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

4.5 Staten ontstaan
  • Voor de vakantie: Vooral gekeken naar sociale ontwikkelingen in de late middeleeuwen, ook wat politiek
  • Deze les: aandacht voor de politieke ontwikkelingen en het proces van centralisatie in Europa 

Slide 31 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Centralisatie in
  • Frankrijk
  • Engeland 
  • Bourgondië

Slide 32 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Even het geheugen opfrissen...

Slide 33 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Wie was Jeanne d'Arc ook al weer?
Waarom was zij belangrijk?

Slide 34 - Carte mentale

Cet élément n'a pas d'instructions

Wat is centralisatie?

Slide 35 - Carte mentale

Cet élément n'a pas d'instructions

Begin staatsvorming in Frankrijk
  • 1450: Franse koning Lodewijk XI sluit vrede met hertog Filips van Bourgondië
  • Herstel Franse grondgebied: begin staatsvorming

Slide 36 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Een nieuw Frankrijk
  • Oorlog kostte een vermogen, hierdoor moest de Franse koning een nieuw belastingstelsel opzetten.
  • Het belastingstelsel werd bedacht door ambtenaren
  • Ambtenaren (burgers met een opleiding) bedenken belastingen en wetten die gelden voor heel Frankrijk 
  • Centralisatie: vorsten willen hun land regeren vanuit een centraal punt
  • Uniformering: vorsten willen dat in het gehele land dezelfde wetten en regels gelden
  • Dit wordt de basis voor de latere absolute macht van de Franse Koning!

Slide 37 - Diapositive

Uniformering en centralisatie zijn misschien aparte begrippen, maar ook onderdelen van elkaar. Voor centralisatie is ook altijd uniformering nodig. 
Centralisatie in
  • Bourgondië
  • Frankrijk
  • Engeland 

Slide 38 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Het Bourgondische Rijk
Hertogen van Bourgondië (leenman van de Franse koning) breidden tussen 1385 en 1477 hun gebied steeds verder uit door
  • (huwelijks-)verdragen
  • Veroveringen
  • chantage

Slide 39 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Dit is Filips de Stoute van Bourgondië
('stout' in de zin van dapper / stoutmoedig)

Door erfenissen, verovering, aankoop en huwelijkspolitiek vergroten de Bourgondiërs hun gebied behoorlijk.


Slide 40 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Filips de Goede
Hertog Bourgondië van 1419 - 1467
Landsheer van:
  • Het graafschap Vlaanderen
  • Het hertogdom Brabant
  • Het graafschap Namen
  •  Het hertogdom Limburg 
  • Zorgde voor een centraal bestuur in alle Nederlandse Gewesten en centrale belastingen (centralisatie en uniformering)
  • 1464: invoering Staten-Generaal

Slide 41 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Filips de Goede
  • Deed dus veel om de centralisatie in de gewesten te bevorderen
  • Maar niet iedereen was het hier mee eens...
  • De steden 

Slide 42 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Waarom waren grote steden als Gent en Brugge tegen de centralisatie van Filips de Goede?

Slide 43 - Question ouverte

Cet élément n'a pas d'instructions

Filips de Goede
Uniformeerde de rechtspraak en de wetgeving + centraliseerde het bestuur:

1473: Parlement van Mechelen (= hoogste rechtsorgaan van de Bourgondisch Nederlanden.


Slide 44 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Filips de Goede
Gentenaren vragen (na hun opstand) in hun ondergoed om vergeving aan Filips de Goede.

Slide 45 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Mislukte staatsvorming in Bourgondische Rijk
  • Particularisme (strijd voor behoud privileges) groeide
  • 1477: Karel de Stoute sneuvelt >
  • oproer >
  • centralisatie deels teruggedraaid (Maria)
  • huwelijk met Maximiliaan van Oostenrijk 
  • Bourgondië > onderdeel Habsburgse Rijk

Slide 46 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Centralisatie in
  • Engeland
  • Frankrijk
  • Bourgondië

Slide 47 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Wat is het Domesday Book?
A
Een boek over de dag des oordeels uit de Bijbel
B
Een inventarisatie van alle veroverde bezittingen
C
Een manier van Willem de Veroveraar om belasting te innen in zijn grondgebied
D
Een boek waarin de rechten van de steden stonden opgeschreven

Slide 48 - Quiz

Cet élément n'a pas d'instructions

Belangrijke fenomenen bij de centralisatie van Engeland:

  • 1066: Domesday Book 
  • 1215: Magna Carta (macht van Jan Zonder Land werd ingeperkt, dus dit ging de centralisatie van Engeland juist tegen)
  • Ook van belang: het voeren van een oorlog (honderdjarige oorlog) zorgt ervoor dat het Engelse volk zich steeds meer een eenheid voelt. (Kijk maar eens naar hoe het nu zit met de oorlog in Oekraïne.) Zo is centralisatie ook sneller mogelijk. 

Slide 49 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Nu zelf aan de slag: Vul het schema in. Doe dit in tweetallen.

Slide 50 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions