Stevigheid en beweging

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo
• Leerjaar 1

Het skelet / geraamte

skelet

Doel van de les

• Je kunt vier functies van het skelet beschrijven.
• Je kunt vier beenverbindingen beschrijven.
• Je kunt de bouw van een gewricht beschrijven.
• Je kent het verschil tussen een kogelgewricht en een scharniergewricht. 

Wat is een ander woord voor skelet?

SKELET

Hoe heet bot nr 3?

1. Bovenarm
2. Opperarmbeen
3. Dijbeen
4. Opperarmbot

Hoe heet bot nr 14?

1. Rib
2. Sleutelbeen
3. Wervel
4. Borstbeen

Functies van het skelet

- Stevigheid

- Beweging

- Vorm

- Bescherming

Wat is een ander woord voor wervelkolom?

1. rug
2. borstkas
3. ruggengraat
4. skelet

stevigheid

beweging

Wat wordt er beschermd door onze borstkas

1. maag en nieren
2. hart en longen
3. hersenen
4. darmen en maag

Is vorm geven een van de functies van ons skelet?

1. ja
2. nee

bescherming

Vorm

Wat is de samenstelling van beenderen?

1. Lijmstof en Kalk
2. Kalk en Kraakbeen
3. Lijmstof en Kraakbeen
4. Lijmstof en pijpbeenderen

Botten

Bestaan uit kalk en lijmstof

Kalk is stevig maar breekt snel.

Lijmstof is soepel maar niet zo stevig.

Je hebt twee typen beenderen. Welke?

1. Pijpbeenderen en kraakbeen
2. Kraakbeen & Platte beenderen
3. Platte beenderen & Been
4. Pijpbeenderen & Platte beenderen

pijp beenderen

 rood beenmerg in de kop;                 vormt bloedcellen

  geel beenmerg in de mergholte;                   opslag vet

Type beenderen

Typen beenderen

Platte beenderen zijn o.a. de schedelbeenderen en schouderbladen.

Deze bevatten alleen rood beenmerg.

Ze hebben geen mergholte met geel beenmerg.

Het skelet bestaat uit twee typen botten: platte beenderen en pijpbeenderen.
Met de proefopstelling hiernaast kun je een eigenschap van de platte beenderen en pijpbeenderen onderzoeken.
Welke onderzoeksvraag over de botten in je lichaam kun je met de opstelling onderzoeken?

1. Welke botten zijn dikker: platte beenderen of pijpbeenderen?
2. Waarom zitten er platte beenderen en pijpbeenderen in het lichaam?
3. Welke vorm is sterker: een buisvorm of een platte vorm?
4. Zijn pijpbeenderen betere botten dan platte beenderen?

kraakbeen in oren

Kraakbeen in neus

Kraakbeen

Been en kraakbeen

Hoe heet bot nr 9?

1. Dijbeen
2. Kuitbeen
3. Scheenbeen
4. Knieschijf

Noem eens een ander woord voor botten?

1. skelet
2. beenderen
3. geraamte

Wat zit er tussen de wervels?

1. kraakbeen
2. botten
3. niks

Wat wordt er beschermd door onze schedel?

1. longen
2. hart
3. darmen
4. hersenen

Welke functies heeft ons skelet?

1. vormgeven, bescherming, stevigheid
2. vormgeven, stevigheid, beweging
3. beweging, vormgeven, stevigheid, bescherming
4. Beweging en bescherming

Onze botten zijn verbonden met elkaar door..

1. Kraakbeen
2. Gewrichten
3. Zowel kraakbeen als gewrichten
4. Alles is onjuist

De 4 verschillende beenverbindingen?

• Gewrichten 
• Naden
• vergroeing
• Kraakbeen

Waar/niet waar
de drie gewrichten zijn; rolgewricht, kogelgewricht en scharniergewricht

1. Waar
2. Niet waar

Gewrichten

Bouw van een gewricht

Gewrichtskapsel: Vlies rondom de botten

Kapselbanden: houdt botten bij elkaar

Bouw van een gewricht

Gewrichtssmeer: zorgt voor soepel gewricht, afgegeven door kapselbanden

Kraakbeenlaagje: beschermt botten tegen slijtage

Hoe heet het groene onderdeel?

1. gewrichtssmeer
2. kraakbeen
3. kapselband
4. gewrichtskogel

Blessures

Blessures

Spierscheuring

Botbreuk

Voetbalknie

Kneuzing

Verzwikking

Ontwrichting

RSI/tenniselleboog

Aan de slag

• Lees de basisstof
• Maak de opdrachten zelfstandig!
• Klaar?  bedenk 2 vragen over de stof waar je juf geen antwoord op weet!

Noem eens 3 dingen die je deze les hebt geleerd?

Wat zijn de 4 functies van het skelet?

Noem vier verschillende beenverbindingen

Teken het verschil tussen een rolgewricht en een scharniergewricht

Welke onderwerpen staan niet in de leerdoelen maar heb je wel geleerd deze les?