ROUS Marktgedrag (4.6 deel I)

• Economie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

Welkom

5 vwo ECONOMIE  ||  2022-2023

Programma

• Vorige les
• Lesdoelen
• Theorie
• Aan de slag
• Evaluatie

Qa = -2Pa - Pb + 350
Wat voor product is b?

1. Substitutie
2. Homogeen
3. Complementair

Uitleg

Als de prijs van b stijgt dan neemt de hoeveelheid van A af --> complementair. 

Er zijn twee prijzen dus het kan niet homogeen zijn. 

Qa = -2Pa - Pb + 350
Hoe ziet de prijsafzetlijn eruit als product b vervangend is voor a?

1. Qa = +2Pa - Pb + 350
2. Qa = -2Pa + Pb + 350
3. Dat kun je niet in de lijn zien.
4. Qa = +2Pa + Pb + 350

Lesdoelen

Aan het einde van de les

Het Nashevenwicht onderscheiden van een evenwicht in dominante strategieën. 

Marktgedrag van ondernemingen verklaren bij dominante strategie"en

Marktgedrag van ondernemingen verklaren bij Nash-evenwicht(en).

Beslissingsboom maken en met behulp hiervan een keuze vaststellen.

Heeft Erp een dominante strategie?

1. ja, geen uitverkoop
2. nee
3. ja, wel uitverkoop

Evenwicht

Wat doet speler a?

Wat doet speler b?

Wat is het evenwicht?

Als er een evenwicht is waarbij geen van de spelers zich kan verbeteren gegeven de keuze van de ander --> Nash-evenwicht.

Wat is het Nash-evenwicht in deze situatie?

1. één van de twee supermarkten is open op zondag, de andere niet
2. Beide supermarkten zijn open op zondag
3. Beide supermarkten zijn dicht op zondag

Wat is het nash evenwicht?

1. beiden geen korting geven (25;20)
2. Zara geen korting en H&M wel korting (20;30)
3. Zara wel korting en H&M geen korting (35;15)
4. beiden wel korting geven (23;18)

Nash evenwicht

Het evenwicht in de matrix waarbij geen van beide partijen in staat is om zijn of haar opbrengst te verbeteren zonder dat de ander zijn/haar keuze wijzigt. Als er twee acties dominant zijn is er altijd 1 nashevenwicht. Heeft een of beide partijen geen dominante actie dan komen er meerdere nashevenwichten tot stand.

Soorten spellen

Simultaan

• Spelers kiezen tegelijk
• Opbrengstenmatrix

Sequentieel

• Spelers kiezen na elkaar
• Beslisboom

In onderstaande beslisboom zijn de opbrengsten (omzet in € 1.000 per dag) van de mogelijke beslissingscombinaties weergegeven:

Wat is of zijn de dominante strategie(ën)?

1. Max investeert Steve investeert
2. Max heeft geen dominante strategie Steve investeert
3. Max investeert Steve heeft geen dominante strategie
4. Beide spelers hebben geen dominante strategie

Nash-evenwicht en dominante strategie

Een evenwicht in dominante strategieën is altijd een Nash-evenwicht. 

Maar niet elk Nash-evenwicht is een evenwicht van dominante strategieën. 

Voorbeeld: battle of the sexes

Freddy en Carly besluiten hoe ze hun vrije dag gaan besteden:

- Carly wil graag naar de opera

- Freddy wil graag naar een voetbalwedstrijd

- Freddy houdt meer van voetbal, Carly houdt meer van opera

(een bezoek aan de voorkeursactiviteit = +1 punt)

- Ze gaan liever samen dan gescheiden

(samen = +1 punt ; gescheiden = 0 punten)

Hierdoor ontstaat de volgende opbrengstenmatrix:

Door de streepjes te zetten (best-response methode), komen we op twee evenwichten: (opera, opera) en (voetbal, voetbal).

Omdat beide spelers geen dominante strategie hebben ontstaat nu een dubbel Nash-evenwicht. Dit is dan ook het kenmerkende aan de situatie die we omschrijven als ‘Battle of the sexes.’ 

Deze situatie kent daarom geen duidelijke oplossing.

Hoe lossen ze dit op?

Hoe komen we nu tot een oplossinge?

Onderhandelen

Is er herhaling?

Verzonken kosten maken --> Carly koopt een mooie jurk voor de opera of Freddy scoort VIP kaartjes. 

Aan de slag

Maken H4.21 t/m 4.28

Zachtjes overleggen! / Aan docent vragen

Klaar? Nakijken

Niet af? Huiswerk!