14.2 Versnellen en vertragen

• Natuurkunde
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 4

14.2 Versnellen en vertragen

14.2.1 Je kunt berekeningen maken met de gemiddelde snelheid, de afgelegde weg en de tijd.

14.2.2 Je kunt in een (s,t)-diagram en in een (v,t)-diagram versnelde eAn vertraagde bewegingen herkennen.

14.2.3 Je kunt beschrijven wat een eenparig versnelde beweging en een eenparig vertraagde beweging is.

14.2.4 Je kunt de afstand berekenen die tijdens een eenparig versnelde en een eenparig vertraagde beweging is afgelegd.

Terugblik

1. Je kunt een (s,t)-diagram en een (v,t)-diagram aflezen.
   
2. Je kunt berekeningen maken met de snelheid, de afstand en de tijd bij een eenparige beweging.
   
3. Je kunt snelheden omrekenen van m/s naar km/h, en van km/h naar m/s.
   
4. Je kunt een (s,t)-diagram en een (v,t)-diagram tekenen.
   
5. Je kunt in een (s,t)-diagram en een (v,t)-diagram een eenparige beweging herkennen.

Leerdoelen 14.2

1. Je kunt berekeningen maken met de gemiddelde snelheid, de afgelegde weg en de tijd.
   
2. Je kunt in een (s,t)-diagram en in een (v,t)-diagram versnelde en vertraagde bewegingen herkennen.
   
3. Je kunt beschrijven wat een eenparig versnelde beweging en een eenparig vertraagde beweging is.
   
4. Je kunt de afstand berekenen die tijdens een eenparig versnelde en een eenparig vertraagde beweging is afgelegd.

Snelheid

• In het vorige stuk hebben we de constante snelheid gezien, niet sneller of trager.
• Maar in werkelijkheid komt dat niet vaak voor.  Optrekken, afremmen, file, eetpauze, ... zorgt er voor dat je langer doet over een bepaald traject.
• Je kan dus niet je snelheid overal behouden.
• Daarom wordt er van gemiddelde snelheid gesproken.

Gemiddelde snelheid

Snelheid omrekenen

Pavel Koelizjnikov op weg naar het wereldrecord op de 500 meter

Pavel Koelizjnikov schaatste op 9 maart 2019 een wereldrecord op de 500 meter. 

Zijn eindtijd was 33,61 s.

 

►Bereken de gemiddelde snelheid tijdens zijn race in km/h.

--------------------------------

Testrapport auto

Bekijk deze grafiek.  Later zoomen we in op de eerste paar seconden.

Welk soort beweging wordt hier afgebeeld?

Versnelde beweging

De eerste 2 seconden (let op de eenheden)

Eenparig versnelde beweging

• Beweging met een constante versnelling: de snelheidstoename per seconde is steeds even groot.
• Per seconde komt er 4 m/s bij.
• a=4m/s²

(s,t)-diagram

eenparig versneld

(v,t)-diagram

eenparig versneld

(s,t)-diagram

eenparig vertraagd

(v,t)-diagram

eenparig vertraagd

Eenparige versnelling of vertraging

• Tijdens het versnellen of het vertragen leg je een afstand af.  Als snelheid moet je hier de            gebruiken omdat je snelheid niet overal hetzelfde is.
  
  
• Formule wordt dan →
  
  
• Gemiddelde snelheid → 

s=v​gem​​⋅t

v​gem​​

v​gem​​=​2​​v​begin​​+v​eind​​​​

Een auto rijdt met 45 km/h een dorp uit. Na het bord dat het einde van de bebouwde kom aangeeft, versnelt de auto eenparig in vijf seconden van 45 km/h naar 81 km/h.

Bereken de afstand die de auto in die tijd aflegt.

Gegevens

• vb = 45 km/h = 12,5 m/s
• ve = 81 km/h = 22,5 m/s
• t = 5 s

Gevraagd

•  s = ? m

Uitwerking:

• vgem= (vb+ve)/2= (12,5 +22,5)/2= 35/2=17,5m/s
• s = vgem ∙ t = 17,5 × 5 = 87,5 m

Conclusie:

• Afstand die de auto aflegt is 
• s = 87,5m