Bacteriën

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

3.6 Bacteriën

- Terugblik 3.5 schimmels

- uitleg 3.6 bacteriën

Leerdoelen

• celkenmerken van bacteriën en archaea kennen
• voortplanting van bacteriën kennen
• voor- en nadelen van bacteriën voor mensen kennen
• weten hoe je bacteriën kunt bestrijden

Bacteriën:

- Altijd 1-cellig

- Geen celkern

- Celwand

Voortplanting

- Door celdeling

Archaea

Prokaryoot, dus heeft geen celkern

Celwand lijkt veel op bacteriën

Ze komen vaak op extreme plekken voor (heel heet, heel zuur), de celmembraan is daardoor anders

Tijdstip                Aantal                                 Schematisch
0 minuten         2x0 = 1 bacterie
20 minuten       2x2 = 2 bacteriën
40 minuten      2x2x2 = 4 bacteriën
60 minuten     2x2x2x2 = 8 bacteriën

Bouw van bacteriën

Bacteriën hebben als enige groep geen celkern. 

Bacteriën zijn eencellig: ze bestaan altijd maar uit één cel.

Bacteriën

Dieren

bacteriën

Nuttige bacteriën

• Opruimen van dode resten in de natuur
• Helpen met het maken van voedsel

        - zuurkool

        - Yoghurt

• Helpen met het maken van medicijnen en hormonen

             - insuline

Nuttig en schadelijk

Bacteriën komen overal voor.

Natuur --> opruimen resten organismen

Voedsel --> (dode) resten organismen --> bacteriën --> bederf

Ontstekingen  worden veroorzaakt door bacteriën.

Antibiotica zijn medicijnen voor ontstekingen --> celwanden bacteriën

De meeste bacteriën voeden zich met resten van dode organismen. 

Zo ruimen bacteriën andere organismen op. 

Het menselijk lichaam telt 10 x meer bacteriën dan cellen

Het menselijk lichaam telt 10x meer bacterien dan cellen

In de darmen zitten ontzettend veel bacteriën. De meeste zijn nuttig. 

Ze helpen bij het verteren van voedsel.

Door de goede, nuttige bacteriën hebben schadelijke bacteriën geen kans. Nuttige bacteriën beschermen de huid.

In je mond zitten 25 x meer bacteriën 

dan er mensen op de aarde leven.

Het zijn veel nuttige bacteriën maar er zijn ook schadelijke bacteriën.

Nuttige bacteriën

bacteriën zijn nuttig en schadelijk

nuttige bacteriën:

zuurkool, kaas, yoghurt en nog 

veel meer voedsel wordt gemaakt 

met bacteriën. bacteriën zijn dus 

heel erg nuttig! Ze zitten zelfs in je darmen

schadelijke bacteriën:

puistjes, keelontsteking en blaasontsteking zijn voorbeelden van bacteriën waar je ziek van kan worden. deze kunnen best wel schadelijk zijn.

Schadelijke bacteriën

Het voedsel bederft, door de bacteriën.

We kunnen ziek worden.

Ziekmakende bacteriën Er zijn bepaalde soorten bacteriën die mensen ziek kunnen maken. De huisarts zal dan een antibioticum voorschrijven. Dat antibioticum dood de schadelijke bacteriën.

Een voorbeeld van antibiotica is penicilline maar er zijn meer antibiotica.

longontsteking

blaasontsteking

Schadelijke bacteriën

• Bacteriën bederven voedsel
• Bacteriën veroorzaken ziekten

        - Cholera

        - Longontsteking

        - Oorontsteking

        - Tuberculose

• Bacteriën gaan dood van antibiotica, virussen niet

Medicijnen

Tegen bacteriën: penicilline of een ander antibioticum.

Antibiotica doden bacteriën.

Bacteriën kunnen resistent worden tegen antibiotica (evolutie).

Nieuwe ontwikkeling: bacteriofagen.

Nuttige bacteriën

Nadelige bacteriën

Wat is geen celkenmerk van bacteriën?

1. geen celkern
2. meercellig
3. geen bladgroenkorrels
4. eencellig

Welke bewering over de bacteriën is juist?

1. Bacteriën hebben bladgroenkorrels.
2. Bacteriën hebben celkernen.
3. Bacteriën hebben stuifmeekorrels.
4. Bacteriën hebben celwanden.

Bij een temperatuur van 4 graden Celcius

1. Groeien bacteriën niet
2. Groeien bacteriën langzaam
3. Groeien bacteriën snel
4. Gaan bacteriën dood

Door welke bacteriën wordt bederf van dierlijke voedingsmiddelen vaak veroorzaakt?

1. Legionella-bacteriën
2. Mitella-bacteriën
3. Salmonella-bacteriën

archaea zijn eukaryoten

1. juist
2. onjuist

Archaea en Bacteriën horen bij:

1. Eukaryoten
2. Prokaryoten

Welke groep leeft vaak onder extreme omstandigheden?

1. bacteriën
2. archaea

Wat zijn bacteriën voor ons?

1. Vrienden
2. Vijanden
3. Allebei
4. Allebei niet

In een schaal liggen 10 bacteriën.
Die bacteriën delen zich elk uur.

Hoeveel bacteriën heb je na 2 uur?

1. 15
2. 20
3. 35
4. 40

Wat hebben bacteriën niet?

1. Celwand
2. Bladgroenkorrels
3. Celkern
4. Celplasma

bacterien zijn

1. eencellig
2. meercellig

Bacteriën

1. planten zich niet voort
2. vermeerderen zich door te delen
3. planten zich voort met zaadjes

Bacteriën kunnen oorontsteking veroorzaken.

1. juist
2. onjuist

Hoe planten bacteriën zich voor?

1. Door sporen
2. Door zaden
3. Door celdeling

Bacteriën hebben ...

1. Celkern, celwand & celmembraan
2. Vacuole, celwand & bladgroenkorrels
3. Celkern & celwand
4. Celwand & celmembraan

Bacteriën

1. zijn nuttig omdat ze een beschermende laag op je huid vormen
2. zijn nuttig voor de natuur, ruimen (resten) van organismen op
3. zijn nuttig omdat ze voor voedselproductie worden gebruikt
4. A, B en C zijn waar

https://schooltv.nl/video-item/de-voedselkringloop-een-wedstrijd-tussen-maden-en-bacterien

https://schooltv.nl/video-item/wat-is-blauwalg-bacterie-in-stilstaand-water-waar-je-flink-ziek-van-wordt

https://schooltv.nl/video-item/het-klokhuis-antibiotica

https://schooltv.nl/video-item/het-klokhuis-ziekte-van-lyme

https://schooltv.nl/video-item/focus-in-de-klas-de-bacterieboerderij

https://schooltv.nl/video-item/de-kennis-van-nu-in-de-klas-de-kennis-van-nu-in-de-klas-2

biologiepagina.nl