2H 4.3 Nederland in 1848

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 2

Welkom!

Pak je aantekeningen erbij

Vandaag:

*Willy, mijn naam is Willy

*Wat je al weet van bestuur Nederlanden

*Nederland krijgt een grondwet

Toets: vrijdag 15 maart 

4.3 Nederland in 1848

Wat je al weet: Nederland voor 1815

Bedenk, bespreek met je buur en 

daarna schrijven we samen op:

Nederland...	na de gewonnen oorlog met Spanje ( 1648 )	tijdens Napoleon 1799-1813
Beslissingen werden genomen door...?	De Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden. Staten Generaal .	Napoleon, samen met zijn ministers
Burgers hadden inspraak...?	Hele rijke burgers hebben inspraak (regenten)	Nee
Had een koning...?	Nee	Nee geen Nederlandse koning, maar wel Napoleon als keizer.

Wat je al weet: Nederland voor 1815

Nederland...	na de gewonnen oorlog met Spanje 1648	tijdens Napoleon 1799-1813
Beslissingen werden genomen door...?	Staten-Generaal en Gewestelijke Staten	Napoleon en zijn ministers
Burgers hadden inspraak...?	Alleen hele rijke burgers in het bestuur ( regenten )	Nee
Had een koning...?	Nee (Republiek!)	Ja, eigenlijk een keizer: Napoleon

Wat je al weet...

Wat wilden Franse burgers met de Franse Revolutie bereiken?
(gebruik de begrippen standensamenleving en privileges)

Ze wilden inspraak in bestuur. Arme burgers mogen meedoen met bestuur en niet alleen de rijken=adel. Vrijheid en gelijkheid. 

Wat gebeurde met de koning van Frankrijk na de Franse 

Koning wordt onthoofd. Ze wilden zn vrouw ook onthoofden. Veel adel werd onthoofd.  > Chaos

Terugblik: Nederland voor 1815

In H2 heb je geleerd dat Nederland na een 80 jarige oorlog met de Spaanse koning 

- zelfstandig werd

- zonder koning 

- een Republiek werd die bestuurd werd door regenten (rijke burgers)

Terugblik: Nederland voor 1815

In H3 heb je geleerd dat in Frankrijk een revolutie uitbrak waarin het volk vrijheid en gelijkheid eiste

- de Franse koning en de adel mochten niet langer privileges hebben

- Frankrijk kreeg een volksvergadering
- de revolutie zorgde voor rechten voor burgers, maar ook voor chaos (denk aan de guillotine) 

in de chaos van de revolutie greep Napoleon de macht. Napoleon veroverde ook Nederland

Leerdoelen 4.3

• Je kunt enkele belangrijke kenmerken noemen van het Koninkrijk der Nederlanden tussen 1815 en 1848.
  
• Je kunt uitleggen welke idealen de liberalen hadden op politiek en economisch gebied.
  
• Je kunt uitleggen waarom er in 1848 een nieuwe grondwet kwam.

Zorg dat je de begrippen in de leerdoelen en de leerdoelen zelf kunt uitleggen.

Nederland krijgt weer een koning

• 1813: Napoleon weg uit Nederland
• Nederlanders willen eigen bestuur 
• Maar democratische revoluties zorgden ook voor onrust > behoefte aan 1 sterke leider
• 1815: Willem I wordt de nieuwe koning
• Wel met een parlement

Een koning en een parlement, was Nederland dan democratisch?

Niet echt, de koning bepaalde heel veel zelf...

• wees de ministers aan
• bepaalde voor een deel wie in het parlement kwam, een deel werd gekozen door een kleine groep belangrijke mannen

Een koning en een parlement, was Nederland dan democratisch?

>> Lees voor jezelf in stilte 4.3 het stukje 

'Het Koninkrijk der Nederlanden'

>> Schrijf daarna in je aantekening:

1. Redenen waarom Nederland wel of niet democratisch was onder Willem I

2. Wat deed Willem I voor de Nederlandse economie en waarom was dat nodig?

Oke dat was de politiek. Hoe zat het dan met Nederland en de Industriële Revolutie?

• Na de 'Gouden Eeuw' ging het economisch een tijdje niet zo goed met Nederland. Vooral het Noorden dat veel van de handel had geprofiteerd, leefde nu in armoede. 
• De provincies in het Noorden liepen heel erg achter op de industrialisering. 
• Willem I probeerde dat te veranderen en liet heel veel wegen en kanalen aanleggen

schooltv.nl

Welkom!

• Vandaag:
• Huiswerk bespreken
  in ieder geval: 4, 6 en 9
• Afmaken aantekening 4.3.
• Liberaal of socialist?

De liberalen

Liberaal betekent vrij

Veel burgers waren het niet eens met het bestuur van Willem I. Ze wilden vrij zijn om zelf het land  te besturen. Deze beweging heette het liberalisme.

In de praktijk ging het vooral om de invloed op het bestuur van rijke burgers

Wat wilden de liberalen?

Liberalen wilden vooral zo min mogelijk bemoeienis van de overheid

- vrijheid voor ondernemers

-  weinig regels: die beperken de groei van de handel en industrie

De grondwet van 1848

• 1840: Willem II volgt zijn vader op
• Willem II wil net als zijn vader niets weten van meer inspraak van burgers.
  
  
• Maar door revoluties in Europa en relletjes in Nederland ziet hij in dat burgers inspraak moeten krijgen 
• Hij geeft de leider van de liberalen Rudolf Thorbecke (afbeelding) de opdracht op een grondwet op te stellen

schooltv.nl

Wat stond er in die grondwet?

• Parlement heeft de hoogste macht, ministers maken plannen voor wetten en uitgaven
• ministers aangewezen door parlement
• alle parlementsleden worden gekozen (door rijke mannen...)
• Nederland werd een parlementaire democratie

Liberaal of socialist?

Iedereen heeft recht op een goede woning. Rijke mensen kunnen meer belasting betalen om arme mensen daarmee te helpen.

Liberaal of socialist?

Iedereen moet zichzelf zoveel mogelijk zelf kunnen redden in de wereld.

Liberaal of socialist?

Stakingsrecht voor arbeiders beperkt de vrijheid van de ondernemer en is schadelijk voor de economie.

Liberaal of socialist?

Niet iedereen kan voor zichzelf opkomen, daarom moeten regels mensen beschermen tegen bijvoorbeeld slechte werkomstandigheden.

Liberaal of socialist?

Hoge belastingen zijn een beperking van de vrijheid van mensen om zelf te kiezen wat ze met hun geld doen.

Liberaal of socialist?

Om vrij te kunnen zijn moeten mensen ook gelijk aan elkaar zijn.

Aan de slag in je boek

Lees de leertekst van 4.3 'Nederland in 1848'  en 'nieuwe uitvindingen'

Maak opdrachten: 1, 3, 4, 5, 6, 8, 9, 11, 13

Ga daarna weer verder met deze LessonUp

Afsluiten 4.3

• Maak nu een korte samenvatting van de paragraaf door de leerdoelen uit te leggen in je aantekeningen:
• Je kunt enkele belangrijke kenmerken noemen van het Koninkrijk der Nederlanden tussen 1815 en 1848.
  
• Je kunt uitleggen welke idealen de liberalen hadden op politiek en economisch gebied.
  
• Je kunt uitleggen waarom er in 1848 een nieuwe grondwet kwam.