B2A toetsvoorbereiding

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo b
• Leerjaar 2

Toetsvoorbereiding basis 2

LEESVAARDIGHEID

- leesstrategieën

- onderwerp en hoofdgedachte

- alineaverbanden en signaalwoorden

- soorten inleidingen en afsluitingen

leesstrategieën

globaal lezen: tekst snel bekijken door titel, inleiding en tussenkopjes te bekijken 

zoekend lezen: gebruik je om antwoorden te zoeken op internet of in een tekst (met behulp van trefwoorden)

nauwkeurig lezen: tekst van begin tot eind heel precies lezen, daarbij let je op signaalwoorden.

studerend lezen: gebruik je als je iets wilt leren, daarbij onderstreep je belangrijke woorden of zinnen en bedenk je welke vragen er over de tekst gesteld zouden kunnen worden.

Als ik een recept moet volgen om een biefstuk te bakken, dan gebruik...

1. Globaal lezen
2. Zoekend lezen
3. Nauwkeurig lezen
4. Studerend lezen

Als ik voor M&M een toets heb en daarvoor moet ik een tekst goed begrijpen, gebruik ik...

1. Globaal lezen
2. Zoekend lezen
3. Nauwkeurig lezen
4. Studerend lezen

Als ik snel wil weten waar de tekst over gaat, dan gebruik ik...

1. Globaal lezen
2. Zoekend lezen
3. Nauwkeurig lezen
4. Studerend lezen

Onderwerp en hoofdgedachte

onderwerp: daar waar de tekst over gaat --> vaak in een paar woorden samen te vatten.

Hoofdgedachte: dat wat de schrijver vertelt over het onderwerp --> vaak in één of twee zinnen samen te vatten.

De hoofdgedachte bevat meer woorden dan het onderwerp.

1. waar
2. niet waar

Benoem het onderwerp en de hoofdgedachte uit de volgende tekst: 'Ik vind dat roken verboden moet worden. Hoewel de prijs van een pakje sigaretten al flink gestegen is, blijven velen het toch kopen. Sigaretten zijn schadelijk voor je longen, ook krijg je er gele tanden van en heb je meer kans op ziektes als je rookt. Alleen daarom al zou roken verboden moeten worden.'

Alineaverbanden en signaalwoorden

Alineaverbanden: maken een tekst makkelijker te begrijpen. 

Voorbeelden: oorzaak-gevolg, doel-middel, voorbeeld-uitleg, mening-argument, tijd, opsomming, samenvatting, conclusie

Signaalwoorden: laten jou zien wanneer welk alineaverband in een tekst aanwezig is

voorbeelden: maar, dus, echter, ten eerste, ten slotte, ook, bovendien, vroeger, daarentegen, daarom, waardoor, met behulp van, samenvattend

Oorzaak-gevolg 

'Ik heb morgen een toets, daarom leer ik vandaag extra goed voor het vak Nederlands.'

signaalwoorden: daarom, waardoor, hierdoor, de oorzaak hiervan is, met als gevolg

Middel-doel

Door deze herhalingsles ga ik morgen een goed cijfer halen.

signaalwoorden: door, met, waarmee, daarmee, met behulp van

uitleg - voorbeeld

Alineaverbanden zijn te herkennen aan signaalwoorden. Zo geven signaalwoorden bijvoorbeeld aan wanneer er een verband komt.

signaalwoorden: bijvoorbeeld, zo, zoals, ter illustratie

Mening - argument

Ik vind dat we meer moeten lezen op school, want thuis gamen jullie namelijk alleen maar en daar pakken jullie ook geen boek.

signaalwoorden: naar mijn mening, trouwens, want, namelijk, overigens, daarbij komt.

Tegenstelling

Lezen is natuurlijk niet altijd leuk, maar het is wel heel belangrijk. Echter hebben we maar weinig tijd over om dit te doen.

signaalwoorden: echter, maar, aan de ene kant, aan de andere kant, toch, integendeel, enerzijds, anderzijds 

Tijd

Eerst ben ik vanochtend opgestaan. Toen heb ik ontbeten en daarna heb ik mijn tas ingepakt.

signaalwoorden: eerst, toen, daarna, tot slot, vervolgens, nadat, dan, hierna. 

Opsomming

Ik houd ontzettend van patat. Ook eet ik heel graag sushi en vis.  Daarnaast ga ik natuurlijk ook graag naar de Mac.

signaalwoorden: ook, en, bovendien, daarnaast, eveneens, tevens, verder, ten eerste, ten tweede.

Conclusie

ik lust dus best wel veel dingen. Concluderend: ik ben een makkelijke eter!

signaalwoorden: dus, concluderend, dat betekent, om die reden, dus, vandaar

'Ik eet heel graag lekkere dingen maar daar word ik dik van dus dat moet ik niet elke dag doen.'
Welk verband zit in deze zin?

1. Opsomming
2. Tegenstelling
3. Tijd
4. Samenvatting

Welk signaalwoord hoort bij 'oorzaak-gevolg'?

1. Maar
2. Dus
3. Waardoor
4. Met behulp van

Welk signaalwoord hoort bij 'middel-doel'?

1. Hiermee
2. Daardoor
3. Dus
4. Echter

Bedenk een zin met een tegenstelling erin.

Soorten inleidingen 

reden: de schrijver legt uit waarom hij een tekst geschreven heeft.

opbouw: de schrijver legt uit welke informatie in de rest van de tekst aan bod komt. 

Belangrijkste info: bij nieuwsartikelen zet de schrijver de belangrijkste info al in de inleiding.

voorbeeld: de schrijver probeert je nieuwsgierig te maken door een situatie te beschrijven.

Mening: de schrijver geeft zijn mening over een onderwerp. 

Soms worden er twee soorten inleiding gecombineerd! 

Welk soort inleiding zie je hier?
'In Deventer is er gisteren een kat uit de boom gehaald. Hij zat vast met zijn pootje. De brandweer moest eraan te pas komen om het beest te redden. Gelukkig maken dier en baasje het goed.'

1. Opbouw
2. Belangrijkste info
3. Voorbeeld
4. Reden

Welk soort inleiding zie je hier?
'Vandaag staat in het teken van 'De dag van de leraar'. Het leven van een leraar is soms best zwaar. Speciaal om alle leraren in het zonnetje te zetten schrijf ik dit artikel.'

1. Opbouw
2. Belangrijkste info
3. Voorbeeld
4. Reden

Soorten afsluitingen

Samenvatting: de schrijver vat samen wat in de rest van de tekst verteld is.

Conclusie: de schrijver trekt een conclusie over wat hij daarvoor verteld heeft.

Toekomstverwachting: de schrijver vertelt alvast iets wat hij in de toekomst verwacht.

Advies/waarschuwing: de schrijver geeft de lezer een advies of waarschuwing mee.

Vraag: de schrijver stelt een vraag die bij hem is opgekomen tijdens het schrijven van de tekst.

Welke soort afsluiting zie je hier?
'In dit artikel heb ik verteld wat het verschil is tussen iPhones en Samsung, welke telefoon beter is en wat de prijzen zijn van deze telefoons.'

1. Samenvatting
2. Conclusie
3. Toekomstverwachting
4. Advies of waarschuwing

Welke soort afsluiting zie je hier?
'Na het schrijven van dit artikel schoot me wel iets te binnen. Wat nu als wij nu helemaal geen telefoons hadden? Denk daar maar eens over na...'

1. Samenvatting
2. Conclusie
3. Vraag
4. Toekomstverwachting

Aan de slag!

Oefenbladen maken

    - les 1, 2, 3 (leesstrategieën)

    - les 9, 10, 11 (leesstrategieën en hoofdgedachte/onderwerp)

    - les 17, 18, 19, 25 (alineaverbanden)

    -  les 26, 27 (soorten inleiding/afsluiting)