H3 onderzoek les 1 (paragraaf 1 en 2)

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

H3 onderzoek les 1

 (paragraaf 1 en 2)

Lesdoelen 3.1

• Wat houdt voedselbederf in?
• Wat is het verschil tussen voedselvergiftiging en voedselinfectie?
• Wat zijn de 4 rijken waarin organismen worden ingedeeld?
• Hoe plant een bacterie zich voort?
• Wat is een kloon?
• Wat is een virus en hoe plant deze zicht voort?

Infectie=micro-organismen dringen je lichaam binnen

Vergiftiging=gifstoffen komen in je bloed (vaak een combinatie)

De generatietijd is de tijd die het durt voor er een nieuwe generatie ontstaat, dit is 20 minuten bij deze bacterie.

20 min

20 min

Stel, je hebt één bacterie in je mond na het tandenpoetsen. Je gaat om 22:00 naar bed. Hoeveel zijn er dan om 7:00 in je mond?

22:00 tot 7:00, dat is 9 uren. In 9 uur passen 27 delingen (elke 20 minuten). Dus dat is 1 x 2 tot de 27e = 134.217.728 bacteriën

Is botulisme (een ziekte veroorzaakt door botuline gif afkomstig van een bacterie die dit in je darmkanaal produceert) een voedselinfectie of een voedselvergiftiging? Of allebei? Of geen van beide?

1. Een voedselinfectie
2. Een voedselvergiftiging
3. Allebei
4. Geen van beide

Schimmels en bacteriën doen meestal aan ongeslachtelijke voortplanting. Bij Schimmels worden hiervoor sporen gevormd. Wat is ongeslachtelijke voortplanting?

1. Voortplanting door seks
2. Voortplanting zonder seks
3. Voortplanting zonder geslachtscellen
4. Voortplanting met geslachtscellen

Van geslachtelijke voortplanting (met geslachtscellen dus) krijg je nakomelingen met meer variatie. Wanneer is dat handig?

1. Als de omstandigheden voor overleven erg gunstig zijn
2. Als de omstandigheden voor overleven minder gunstig zijn

Geslachtelijke voortplanting

• Variatie in nakomelingen (voordelig als omgevingsfactoren niet constant zijn)
• Geslachtelijke voortplanting kost tijd, zoeken van een partner, speciale geslachtscellen maken.  

Ongeslachtelijke voortplanting 

• levert snel veel nakomelingen op
• Alle nakomelingen zijn identiek (een kloon), probleem bij verandering van omgeving

Even checken:
een virus is...

1. een soort bacterie
2. een pakketje DNA of RNA met een eiwitmantel
3. geen organisme
4. een kloon

Het coronavirus heeft een membraan dat lijkt op ons celmembraan. Wat gebeurt er dus met een membraan als je er zeep bij doet?

1. De zeepdeeltjes gaan aan de membraaneiwitten hechten
2. De zeepdeeltjes gaan tussen de fosfolipiden zitten
3. De zeepdeeltjes gaan om het membraan heen zitten

Lesdoelen 3.2

• Wat is de werking van de verschillende conserveringsmethoden?
• Wat zijn de stappen in het natuurwetenschappelijk onderzoek? Wat houden die stappen in?

Lees p. 83 (helemaal) en 84 (alleen 1e kolom). Noteer hier de manieren van voedsel conservering die je niet meteen bekend voor komen.

Wat is een hypothese?

1. De onderzoeksvraag
2. Een mogelijk antwoord op de onderzoeksvraag
3. Het resultaat van een onderzoek
4. Het werkplan van een onderzoek

Inhoud verslag

Inleiding - aanleiding van je onderzoek, onderzoeksvraag en hypothese

Materiaal en methode - lijstje plus werkplan

Resultaten - tabel en grafiek, met tekst! zowel uitleg als onderschrift

Conclusie en discussie - zie verdere dia's

Een onderzoeksvraag is: 'Wat is de invloed van koken op de werking van het enzym amylase?'
Wat is in het onderzoek dat je moet doen om dit te bepalen de onafhankelijke variabele?

1. Temperatuur
2. Amylase
3. De werking
4. Zetmeel

Wat is hier de onafhankelijk variabele?

1. De groepen
2. Jongens
3. Aantal kinderen met een eenwieler
4. Meisjes

Wat zet je op de horizontale as van een grafiek?

1. Wat je hebt gemeten
2. De afhankelijke variabele
3. De titel van de grafiek
4. De onafhankelijke variabele

Conclusie en discussie

• Conclusie: antwoord op de onderzoeksvraag. Benoem daarbij de resultaten die hiertoe geleid hebben. Geef aan of hypothese juist was of niet
• Discussie: verklaar je resultaten, en vergelijk je resultaten met de literatuur. Gingen er delen van de proef niet goed? Beschrijf deze. Zijn de resultaten betrouwbaar? Zijn ze valide? Geef ideeën voor vervolgonderzoek.

Validiteit en betrouwbaarheid

• Valide: heb je onderzocht wat je wilde onderzoeken? Was de gebruikte methode correct?
• Betrouwbaar: als je het onderzoek met een willekeurige groep herhaalt, krijg je dan dezelfde uitkomsten? 

--> Waarborgen kwaliteit van je onderzoek!

Hoe krijg je een valide onderzoek?

1: Het belangrijkste is dat je methode en resultaten een antwoord kunnen geven op je onderzoeksvraag

2: neem 1 variabele om te onderzoeken

3: maak waar mogelijk gebruik van een blanco/controlegroep

(dat is een groep waar dezelfde metingen aan worden gedaan, alleen krijgt deze groep geen 'behandeling')

Stel ik wil weten wat de groeisnelheid is van baby's in Nederland. Ik ga 1 dag naar het consultatiebureau en meet alle baby's. Is dit onderzoek valide? En is dit betrouwbaar?

1. Niet valide en niet betrouwbaar
2. Wel valide maar niet betrouwbaar
3. Niet valide maar wel betrouwbaar
4. Wel valide en wel betrouwbaar

Stel ik wil weten hoeveel een gemiddelde pinda weegt. Ik weeg 5 pinda's en neem het gemiddelde.

1. Niet valide en niet betrouwbaar
2. Wel valide maar niet betrouwbaar
3. Niet valide maar wel betrouwbaar
4. Wel valide en wel betrouwbaar

Stel ik wil weten of paracetamol echt werkt. Ik geef 200 mensen met hoofdpijn 500 mg paracetamol en 200 mensen een placebo. Daarna moeten ze aangeven hoeveel de hoofdpijn minder is geworden.
Waarom gaf ik één groep een placebo?

1. omdat er anders geen resultaten zijn om conclusies te trekken
2. omdat ik dan de resultaten kan vergelijken om te zien of het werkt
3. omdat mensen anders misschien denken dat het werkt, en daardoor minder hoofdpijn hebben
4. die placebo is niet nodig in dit experiment, dit is een strikvraag

Wat kan je allemaal in de 'discussie' schrijven?

Next...

Maak nu de oefentoets even (10 min) 

Het gaat over deze lessonup

Je moet minstens 80% goed hebben!