Basisstof 3: Glucose als grondstof

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo g, t, mavo
• Leerjaar 4

Thema 9: Planten

Basisstof 3: Glucose als grondstof

Wat gaan we doen?

• Herhaling
• Leerdoelen doornemen
• Uitleg
• Werken
• Afsluiting

Welke stoffen stromen door bastvaten? En in welke richting stromen die stoffen?

1. Water en mineralen stromen van de bladeren naar de wortels
2. Water en glucose stromen van de bladeren naar de wortels
3. Water en mineralen stromen van de wortels naar de bladeren
4. Water en glucose stromen van de wortels naar de bladeren

1. Alleen een verstopping van de bastvaten
2. Alleen een verstopping van de houtvaten
3. Een verstopping van zowel de houtvaten als de bastvaten

1. Alleen in de cellen P en R
2. Alleen in de cellen P en S
3. Alleen in de cellen Q en R
4. Alleen in de cellen Q en S

Leerdoelen

Aan het eind van deze les kan ik...

• Beschrijven onder welke omstandigheden fotosynthese en verbranding plaatsvinden;
• Aangeven welke stoffen een plant kan maken uit de grondstof glucose en wat de functies zijn van deze stoffen.

Organisch en anorganisch

Organismen bestaan uit twee soorten stoffen:

• Organische stoffen (energierijk) worden door organismen gevormd. Bijvoorbeeld: eiwitten, koolhydraten (zoals glucose) en vetten.
• Anorganische stoffen (energiearm) komen voor in organismen en levenloze natuur. Bijvoorbeeld: koolstofdioxide, water en mineralen.

Fotosynthese en verbranding

Geef de reactievergelijking van fotosynthese:

• ...(1)... + ...(2)... + ...(3)... --> ...(4)... + ...(5)...
• Fotosynthese vindt dus overdag plaats

Bij welk proces komt energie vrij?

• Verbranding
• Dit vindt overdag én 's nachts plaats

Fotosynthese en verbranding

De reactievergelijking van verbranding:

• Glucose + Zuurstof (O₂) --> Water (H₂O) + Koolstofdioxide (CO₂) + Energie

De glucose die niet direct wordt verbrand wordt omgezet in zetmeel en tijdelijk opgeslagen. Zetmeel wordt 's nachts omgezet in suiker en vervoerd naar de rest van de plant.

De vorming van energierijke stoffen

Glucose kan worden omgezet in onder andere koolhydraten:

• Suiker (wordt vervoerd door de bastvaten)
• Zetmeel (wordt opgeslagen in de bladeren/wortels/stengels/zaden)
• Cellulose (komt voor in celwanden)

De vorming van energierijke stoffen

Glucose kan worden omgezet in eiwitten

• Dankzij nitraat kunnen eiwitten gemaakt worden. Deze worden opgeslagen in bijvoorbeeld zaden van een boonplant.

Glucose kan worden omgezet in vetten

• Sommige zaden (zoals pinda's) bevatten veel vetten

De vorming van energierijke stoffen

De opbouw van energierijke stoffen noem je assimilatie.

Voorbeelden van assimilatie:

• Fotosynthese
• Omzetting van glucose in eiwitten, vetten en koolhydraten (bij alle organismen)

De functie van assimilatieproducten

Assimilatieproducten hebben verschillende functies:

• Brandstof: wordt gebruikt bij verbranding.
• Bouwstof: wordt gebruikt bij de vorming van cellen en weefsels (bijvoorbeeld DNA, cytoplasma, celwanden)
• Reservestof: wordt opgeslagen voor later.

Aan het werk!

Wat: Basisstof 1 t/m 3 van thema 1  volgens de planner

Hoe: Fluisteren met je buur/groepje

Tijd: 15 minuten

Hulp: Kijk in je boek, vraag je buur of steek je vinger op

Klaar: Nakijken en verbeteren (elo)

Uitkomst: Basisstof 1 t/m 3 van thema 1 zijn af