3.7 start

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo g
• Leerjaar 1

Welkom 1B

Deze manier van ontleden is de allermoeilijkste.

Leerdoelen 3.7

- Je leert hoe je het onderwerp vindt 

- Je leert hoe je het werkwoordelijk gezegde vindt.

- Je leert hoe je het lijdend voorwerp vindt

Verdeel de zin in zinsdelen (gebruik / ):
Elvira kocht chocolade voor haar hele oude oma op de markt.

Zinsdeel

Een zinsdeel is een stuk uit een zin. Je kunt het in zijn geheel voor de persoonsvorm plaatsen. 

Elvira / kocht / chocolade / voor haar hele oude oma / op de markt.

Op welke drie manieren vind je de persoonsvorm?

Hoe vind je de persoonsvorm?

Je vindt de persoonsvorm door de zin vragend te maken - de pv komt vooraan.

De persoonsvorm verandert als je de zin in een andere tijd zet.

De persoonsvorm verandert als je het onderwerp enkelvoud of meervoud maakt.

Persoonsvorm

De persoonsvorm is een werkwoord.

Altijd!!!!

De persoonsvorm is altijd maar 1 woord.

Behalve als het een splitsbaar werkwoord is.

Een splitsbaar werkwoord is een werkwoord dat je kunt opsplitsen. 

Hij slaapt graag uit. (uitslapen)

Wat is de persoonsvorm in de volgende zin:
De hond blaft de hele dag.

1. de hond
2. blaft
3. de hele dag

Welk deel van de volgende zin is het splitsbaar werkwoord? Dus welke woorden horen daarbij?
Het meisje staat altijd heel vroeg op.

Infinitief - het hele werkwoord

Het hele werkwoord noemen we 'infinitief'.

Je herkent het door er 'wij' voor te zetten.

Hij loopt - Wij lopen

Het hele werkwoord is dus lopen.

Wat is het hele werkwoord in de volgende zin:

De hond gaat lekker met zijn baasje wandelen.

1. de hond
2. gaat
3. met zijn baasje
4. wandelen

Werkwoordelijk gezegde

Alle werkwoorden in de zin noemen we het werkwoordelijk gezegde.

'Ik heb geen zin om daar heel lang te staan wachten!'

In deze zin is het wg: heb te staan wachten

pv = heb

infinitief = wachten

Werkwoordelijk gezegde

Let op!

Ook woordjes zoals 

'aan' of 'te'

horen bij het wg.

Bijvoorbeeld: 

Zij is altijd aan het kletsen.

wg: is aan het kletsen

Hij probeert zachtjes te praten.

wg: probeert te praten   

Wat is het werkwoordelijk gezegde in de volgende zin:
In de vakantie was de zon meestal heerlijk aan het schijnen.

1. in de vakantie
2. was
3. was aan het schijnen
4. was de zon

Wat is het onderwerp
van de zin?

Onderwerp

Het onderwerp is degene die iets doet.

Je vindt het onderwerp door de vraag te stellen:

Wie of wat + werkwoordelijk gezegde

De jongen loopt elke ochtend vroeg met zijn hondje.

wie/wat + pv =

wie loopt = de jongen

Hij doet iets, dus hij is het onderwerp. 

De leerlingen haalden een grap uit met de docent.
Wat is het onderwerp?

1. de leerlingen
2. haalden uit
3. een grap
4. met de docent

Aan de slag!

Maak opdracht

Klaar?

Aan de slag!

Maken: 3.7 Grammatica

1 tot en met 7

opdracht 3 hoeft niet