Lessenreeks Verbranding en ademhaling

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo b
• Leerjaar 2

Verbranding en

Ademhaling

Onderdeel 1:

Wat is verbranding

Leerdoel 1 & 2:

1. Je kan verbranding bij een kaars beschrijven.

2. Je kan koolstofdioxide(CO2) aantonen met een indicator.

Wat is verbranding?

brandstof + zuurstof --> koolstofdioxide + water + energie

Brandstoffen + Energie

Stoffen die kunnen verbranden noemen we brandstoffen.

Bij verbranding komt energie vrij.

Energie kan in allerlei vormen

vrij komen. Bijvoorbeeld:

warmte, licht en beweging.

Zuurstof en koolstofdioxide

De lucht uit ons heen bestaat uit veel verschillende gassen.

Zuurstof(O2) is een onzichtbaar gas dat nodig is bij verbranding.

Koolstofdioxide(CO2) is een onzichtbaar gas dat ontstaat bij verbranding. Stoffen die ontstaan bij verbranding noemen we verbrandingsproducten.

Koolstofdioxide is een verbrandingsproduct. Er is nog een verbrandingsproduct. Welke is dat?

Verbrandingsproduct: water

Bij verbranding ontstaat ook water.

Dit zie je meestal niet omdat de temperatuur van vuur hoger is dan het kookpunt van water.

Indicatoren

Een  indicator is een stof waarmee je een andere stof aantoont.

(aantoont betekent: bewijst dat het er is)

Een indicator voor CO2 is kalkwater.

Welke stoffen heb je nodig voor verbranding?

Welke stoffen ontstaan er bij verbranding?

Noem 3 vormen van energie

Verbranding en

Ademhaling

Onderdeel 2:

Ingeademde en uitgeademde lucht

Leerdoel 3:

3. Je kan de verschillen tussen ingeademde lucht en uitgeademde lucht noemen

verschillen ingeademde lucht en uitgeademde lucht

Je hoeft de precieze getallen niet te kennen. Maar moet wel weten waar de verschillen zitten. 

Verbranding en

Ademhaling

Onderdeel 3:

Verbranding in het lichaam

Leerdoel 4:

4. Je kan de verbranding in je lichaam beschrijven

Verbranding in het lichaam

In je lichaam vindt verbranding plaats. 

Dit gaat anders dan verbranding met vuur. 

Zo komt er bijvoorbeeld geen licht vrij bij de verbranding in je lichaam. 

Je doet aan verbranding in je lichaam om energie te krijgen die je gebruikt voor bewegen, groeien en jezelf warm houden.

Verbranding in het lichaam

Voor de verbranding in je lichaam gebruik je vetten en koolhydraten(suikers) als de brandstoffen.

Het meest gebruikte suiker is glucose.

De verbranding kun je zo opschrijven:

Glucose + zuurstof --> water + koolstofdioxide + energie

Verbranding in het lichaam

Je hebt niet altijd even veel energie nodig.

Daarom heb je ook niet altijd evenveel 

verbranding. 

Wanneer je veel energie nodig hebt, 

zoals bij sporten, merk je dit doordat 

je warmer wordt en sneller ademhaalt. 

Verbranding en

Ademhaling

Onderdeel 4:

Het ademhalingsstelsel

Leerdoelen :

Zie volgende bladzijde

Het ademhalingsstelsel

leerdoel:

• Je kan de kenmerken en functies van de delen van het ademhalingsstelsel noemen

Het ademhalingsstelsel

Neusholte

Bovenin de neusholte zit je reukzintuig. Dit zijn speciale zintuigcellen. Dit waarschuwt je onder andere voor vieze of schadelijke stoffen.

Neusholte

Hoewel je zowel via je mond als via je neus in kan ademen, is het het gezondst om dit via de neus te doen.

Aan het begin van de neusholte zitten neusharen. Deze houden grote stofdeeltjes tegen die schadelijk zouden zijn voor de longen.

Neusholte

In de neusholte zit neusslijmvlies daar zijn twee soorten cellen van: de ene maakt slijm, en de andere heeft trilharen.

De trilharen vervoeren het slijm naar de keelholte en dan via de slokdarm naar de maag.

Het ademhalingsstelsel

Keelholte en strottenhoofd

De keelholte splitst zich in 2 pijpen: de slokdarm, en de luchtpijp.

Aan het begin van de luchtpijp zit je strottenhoofd, deze kun je zien bij mensen en noemen we bij mannen de adamsappel. In het strottenhoofd zitten je stembanden.

Huig en strotklepje

Achterin je mond zit je huig en boven het strottenhoofd zit het strotklepje.

Je huig sluit bij slikken je neusholte af van je mondholte.

Je strotklepje sluit bij slikken je luchtpijp af.

Huig en strotklepje

Het ademhalingsstelsel

Luchtpijp

De luchtpijp wordt open gehouden door kraakbeenringen.
Deze zorgen ervoor dat de luchtpijp niet dichtgedrukt kan worden.

Luchtpijp

De luchtpijp splitst zich bij de longen in tweeën: de bronchiën.

In de longen vertakken de bronchiën zich nog veel vaker (als een soort boom met takken).

Aan het einde van de kleine takjes zitten de luchtblaasjes.

Het ademhalingsstelsel

Borstademhaling

Buikademhaling

De longen

In de longen vertakken de bronchiën zich vaker en vaker. Aan het einde van deze kleine luchtpijptakjes zitten de longblaasjes. 

Hierin wordt het zuurstof opgenomen uit de lucht in het bloed. 

Ook wordt hier het koolstofdioxide afgegeven uit het bloed aan de lucht. 

Het ademhalingsstelsel

Opname zuurstof

Afgifte Koolstofdioxide

Verbranding en

Ademhaling

Onderdeel 5:

Gezonde longen

Leerdoel 1. Je kunt uitleggen wat je zelf kunt doen om je luchtwegen gezond te houden.

2. Je kunt beschrijven wat hooikoorts is.

Astma

Wanneer je Astma hebt reageert je lichaam soms opeens alsof het aangevallen wordt. Dit lijkt op een allergische reactie. De luchtwegen trekken samen en produceren meer slijm. Zo kan je minder goed ademhalen en voel je je erg benauwd.

Hooikoorts

Hooikoorts is de allergie voor pollen(stuifmeel). 

Stuifmeelkorrels zijn de mannelijke geslachtscellen van de plant. Deze vliegen door de lucht om andere planten te bevruchten. 

Heb je hooikoorts, dan reageert je lichaam op stuifmeel alsof het ziekteverwekkers zijn. Je lichaam doet er alles aan om het stuifmeel weer uit je lichaam te krijgen. 

Hooikoorts 

Hooikoorts is de allergie voor pollen(stuifmeel). 

Stuifmeelkorrels zijn de mannelijke geslachtscellen van de plant. Deze vliegen door de lucht om andere planten te bevruchten. 

Heb je hooikoorts, dan reageert je lichaam op stuifmeel alsof het ziekteverwekkers zijn. Je lichaam doet er alles aan om het stuifmeel weer uit je lichaam te krijgen. 

Roken

Roken is erg slecht voor je longen. 

Er zitten duizenden stofjes in de rook die slecht voor je zijn en meerdere daarvan kunnen kanker veroorzaken.

De bekendste stoffen in de sigaretten rook zijn:

teer, nicotine en koolstofmonooxide.

Opdracht:

Zoek van deze stoffen op wat het is, en waarom het slecht voor je is. 

Verwerkingsopdracht

Je gaat voorlichting geven over Roken OF Vapen OF blowen. Je mag zelf kiezen op welke manier je dit wilt gaan doen. Bijvoorbeeld:

- Poster (papier)

- Flyer             - Boekje

- Lied              - Gedicht

- Film              - Vlog

De opdracht ga je in groepjes van minimaal 2 maximaal 4 leerlingen maken.

Maak een keuze tussen Roken of Vapen of Blowen.

Verwerkingsopdracht

Zorg ervoor dat je uitgebreid uitleg geeft over de volgende

 onderdelen:

- De korte termijn effecten op je lichaam

- De langer termijn effecten op je lichaam

(denk bij beide bovenstaande punten bijvoorbeeld aan; hersenen, longen en bloedvaten)

- Waarom mensen roken

- Bedenk hoe je mensen/leerlingen zou kunnen laten stoppen met roken

 Maak gebruik van plaatjes en/of tekeningen en tekst. Werk netjes en gebruik je creativiteit.